انرژی خورشیدی یکی از منابع تامین انرژی رایگان،پاک و عاری از اثرات مخرب زیست محیطی است که از دیر باز به روش های گوناگون مورد استفاده بشر قرار گرفته است. بحران انرژی در سال های اخیر،کشورهای جهان را بر آن داشته که با مسایل مربوط به انرژی،برخوردی متفاوت کنند که در این میان جای گزینی انرژی های فسیلی با انرژی های تجدید پذیر و از جمله انرژی خورشیدی به منظور کاهش و صرفه جویی در مصرف انرژی،کنترل عرضه و تقاضای انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده با استقبال فراوانی روبرو شده است.
به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا(داناخبر)، به طور متوسط خورشید در هر ثانیه 10²⁰×1/1 کیلو وات ساعت انرژی ساطع می کند. از کل انرژی منتشر شده توسط خورشید،تنها در حدود 47 درصد آن به سطح زمین می رسد. این بدان معنی است که زمین در هر ساعت تابشی در حدود 60 میلیون BTU دریافت می کند.یعنی انرژی ناشی از سه روز تابش خورشید به زمین برابر با تمام انرژی ناشی از احتراق کل سوخت های فسیلی در دل زمین است بنابراین می توان نتیجه گرفت که در اثر تابش خورشید به مدت چهل روز،می توان انرژی مورد نیاز یک قرن را ذخیره کرد. کشور ایران در بین مدارهای 25تا 40درجه عرض شمالی قرار گرفته است و در منطقه ای واقع شده است که به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در بین نقاط جهان در بالاترین رده ها قرار دارد . میزان تابش خورشیدی در ایران بین 1800تا2200 کیلو وات ساعت بر متر مربع در سال تخمین زده شده است که بالاتر از میزان متوسط جهان است. طبق آمار در ایران به طور متوسط سالانه بیش از 280روز آفتابی گزارش شده که بسیار قابل توجه است بنابراین استفاده از سیستم ها و تجهیزات خورشیدی درایران بسیار به صرفه هستند.آبگرمکن های خورشیدی که طی سال های اخیر وارد کشور شده اند،ابزارهای مناسبی برای صرفه جویی در مصرف سوخت هستند این آبگرمکن ها شامل کلکتور خورشیدی (گرد آورنده )،منبع ذخیره آب و سایر لوازم هستند که در زیربه 7 سوال متدوال این نوع آبگرمکن ها پاسخ داده شده است.
آبگرمکن های خورشیدی چند ماه از سال قابل استفاده هستند؟
این کالا به شرطی که طراحی مناسب داشته باشد و در مکان مناسب نصب شود،10 ماه از سال قابل استفاده است.
آیا قابلیت تامین آب گرم در طول شبانه روز را دارد؟
معمول ترین و متداول ترین سیستم آبگرمکن خورشیدی متشکل از یک کلکتور(صفحه تخت جاذب و لوله های متصل به آن)است که انرژی تابشی خورشید را جذب کرده و گرمای حاصل را به آب در حال جریان از داخل لوله ای منتقل می کند که این آب به طور مستقیم(سیستم باز) یا از طریق یک مبدل حرارتی خورشیدی(سیستم بسته)در داخل مخزن عایق کاری شده ذخیره می شود. پس این سیستم قابلیت تامین آب گرم در طول شبانه روز را دارد.
آیا این آبگرمکن ها با برق هم کار می کنند؟
این آبگرمکن ها با برق هم کار می کنند. یعنی مواقعی از سال که نور خورشید کم است فقط با فشار دادن یک دکمه این آبگرمکن ها تبدیل به آبگرمکن برقی می شود و آب گرم مورد نیاز تامین می شود. علاوه بر آن قابلیت اتصال به سیستم های حرارت مرکزی را نیز دارند.
یک آبگرمکن خورشیدی را چگونه می توان نگهداری کرد؟
نگهداری این آبگرمکن ها بسیار ساده و حتی از نگهدای سایر آبگرمکن ها راحت تر است. فقط در نقاط کویری و باد خیز ایران باید هر چند هفته یکبار شیشه های کلکتورها تمیز شوند،در صورت شکستن شیشه ها به هر دلیلی این شیشه ها به راحتی تعویض می شوند.عمر این آبگرمکن ها 10تا20 سال است. این آبگرمکن ها بسیار ایمن هستند و خطراتی مانند آتش سوزی و نشت گاز یا نفت را ندارند.
دو حسن عمده استفاده از نور خورشید به جای انرژی های فسیلی چیست؟
استفاه از نور خورشید به جای نفت ،گاز و... دو حسن عمده دارد:
اول اینکه هزینه استفاده از آن بسیار کمتر از سایر انرژی هاست و دوم اینکه به محیط زیست صدمه ای وارد نمی کند. آبگرمکن خورشیدی در تامین آب گرم مصرفی منازل،ویلاها،هتل ها،بیمارستان ها،مدارس،رستوران ها،استخرها،حمام هاو... به عنوان مصرف اصلی یا مکمل در سیستم گرمایشی مانند رادیاتورها و... کاربرد دارد. امروزه کیفیت و کارایی برتر سیستم های آبگرمکن خورشیدی بر اساس میزان قدرت جذب انرژی تابشی وهمچنین مقدار سطح اتصال ورقه های جاذب و لوله های متصل به آنها سنجیده می شود.
آبگرمکن استاندارد خورشیدی چه مشخصاتی دارد؟
راندمان بالای کل سیستم آبگرمکن،حداقل اتلاف حرارتی در کل سیستم،تامین آب گرم متوسط 60 درجه سانتی گراد و بالاتر(در صورت نیاز مشتری)،استفاده از عایق های حرارتی مناسب و مرغوب،یکسان بودن جنس ورقه و لوله های جاذب در کلکتورهای خورشیدی(میزان انبساط و انقباض یکسان)،استفاده از المنت برقی برای گرم کردن آب در روزهای ابری کامل،امکان طراحی مطابق با انواع ساختمان های مهندسی ساز ازمهمترین مشخصات یک آبگرمکن خورشیدی استاندارد است.
آبگرمکن خورشیدی چه مزایایی دارد؟
ذخیره منابع انرژی تجدید ناپذیر،کاهش هزینه های انرژی گرمایی(با استفاده از این سیستم می توان هزینه های مصرف گاز و گازوئیل و برق را به طور چشمگیری کاهش داد که این امر در پروژه های بزرگ ملموس تر است)،افزایش ضریب اطمینان و ایمنی،کاربرد آسان و راحت و هزینه تعمیرات و نگهداری بسیار ناچیز،دسترسی همیشگی به منبع انرژی وعمر طولانی آبگرمکن های خورشیدی به دلایل فنی و نداشتن استهلاک زیاد از جمله مزایایی استفاده از آبگرمکن های خورشیدی است./پایان پیام
دکتر داوود فدایی
عضو هیات علمی دانشگاه امیر کبیر
