بسیاری از والدین نگران اعتیاد فرزندان خود بوده و نمی دانند در صورت بروز این مشكل چه واكنشی باید نشان دهند. تعداد زیادی از خانواده ها دلیل تمایل فرزندان خود را به موادمخدر درك نمی كنند. کارشناسان معتقدند که بزرگترها باید بدانند تجربه مسایل جدید و گذشتن از مرزها ی هیجانی بخشی از روند رشد جوانان و نوجوانان است بنابراین جای تعجب نیست كه گروهی از جوانان به اعتیاد روی می آورند،لذا نباید اینگونه تصورکرد که تنها جوانانی كه در زندگی خود مشكلاتی دارند به موادمخدر روی می آورند اما درهر صورت نحوه زندگی والدین بر روی رفتار فرزندان تاثیر بسزایی دارد.
رییس پلیس آگاهی استان البرزدرگفت وگو با خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) درخصوص اعتیاد دربین جوانان گفت:اعتياد بيماري پيچيده اي است كه داراي علل وعوامل متعددي است، برخلاف تصوربسياري ازمردم كه دليل اعتياد را به يك عامل نسبت مي دهند اما اعتياد به عوامل مختلفي از جمله ، عوامل زيستي ، رواني ، اجتماعي ، فرهنگي ، سياسي ،خانوادگي و شخصي بستگي دارد.همچنین افراد مستعد، مواد اعتیادآوررا به دلايل متفاوتي مانند، كنجكاوي ، لذت ، فشار اجتماعي يا دلايل پزشكي مصرف می کنند. دلایل مصرف مواد مخدر در میان جوانان
سرهنگ گل صباحی با اشاره به دلایل مصرف مواد مخدر در کشور خاطرنشان کرد:مهمترین علت اعتیاد در بین جوانان در ایران دو عامل کنجکاوی و کسب لذت و هیجان طلبی است که برای تسکین درد، بلوغ و نوجوانی، فقراقتصادی حاكم برخانواده ها روی آوردن به کارهای خلاف شرع ، عقل و عرف جامعه، فراموش کردن مشکلات، شوخی و خنده، هیجان طلبی یا میل به خطر کردن است.
همچنین عواملی مانند دردسترس بودن مواد مخدر اختلافات خانوادگی و تضاد و کشمکش بین والدین لذت های نفسانی زودگذر نابسامانی های زندگی و بیکاری فشارهای عصبی و روانی،عوامل روانشناسی،دوستان مدرسه ای و گروه همسالان، وسایل ارتباط جمعی، كنجكاوي مهماني و پارتي،احساس بزرگ شدن، ضعف در مهارت هاي شخصي ضعف در مهارت هاي اجتماعي پیوستن به گروهی خاص خواهد بود وبا وجود این که چندان مهم به نظر نمی رسند، باعث اعتیاد میلیون ها انسان شده است.
این مقام مسوول انتظامی ادامه داد:امروزه متخصصان، تنها یک عامل را زمینه ساز اعتیاد نمی دانند و معتقدند عوامل مختلفی دست به دست هم داده و فرد را معتاد می کنند. این عوامل متشکل است ازعوامل فردی مانند،عوامل روانی، زیستی، و بیولوژیک، همچنین عوامل خانوادگی وعوامل اجتماعی نیزهر کدام از این سه عامل به تنهایی نیز قادرند تا موجب گرایش فرد به اعتیاد شوند.
تاثیر مواد مخدر برشخصیت افراد
سرهنگ گل صباحی در معرفی شخصیت افراد معتاد اظهار داشت:همانطورکه می دانیم مواد مخدر انوا ع گوناگونی دارد مانند هروئين، كوكائين ،آمفتامين ها و حشيش، قرص هاي اكستازي يا قرص اكس و ال اس دی که همین تنوع در مواد مخدربین شخصیت و اعتیاد رابطه ای متقابل دارند، یعنی فرد به علت وضع خاص شخصیتی و نیازها و شكست ها ، ناتوانی در برخورد با مسایل و ناكامی در زندگی ، عدم ثبات عاطفی و ناملایمات دیگر به اعتیاد رو می آورد و اعتیاد نیز به نوبه خود موجب از بین رفتن انسجام روانی و هیجانی شخص می شود.
مبارزه با معضل مستلزم تغییر شرایط بیرونی و درونی ، یعنی ایجاد اراده و روحیه ای قوی و آسیب ناپذیر است و بالاخره به دلیل فساد بافت های مغزی كه از مصرف مواد مخدر به وجود می آید شخص كنترل حركات خود را از دست داده ، آمادگی آسیب رسانی به خود و دیگران را پیدا می كند . از این رو ، به موازات افزایش معتادان اجتماعی و اخلاقی نیز روز افزون
می شود.
تاثیرات منفی اعتیاد بر جامعه
همچنین دکترابهری جامعه شناس نیزدر این خصوص به تاثیرات منفی اعتیاد درجامعه اشاره کرد و گفت: از بین رفتن تعهدات اجتماعی در فرد و برخورداری ازمحرومیت های اجتماعی، از بین رفتن سلامت فرد و جامعه از نظر جسمی ، روحی و روانی،افراد دچارمشکلات اخلاقی وروانی می شوند همچنین، شخص معتاد اعتماد به نفس نداشته و اطمینان خودرا نسبت به جامعه از دست می دهد .
پیامد های بیماری اعتیاد
این جامعه شناس می گوید: پرخاشگری و ستیزه جویی در جامعه و ارتکاب انواع جرایم مانند سرقت ، آدم ربایی ،زورگیری ،قتل،خودكشی، كجروی های فردی و اجتماعی همانند: فساد ، فحشا ، خود فروشی و جنایت ،از بین رفتن استعدادهای فردی و اجتماعی، قانون گریزی و خروج از تعهدات خانوادگی واز دست دادن احساسات ، عواطف ، پیدایش شخصیت متزلزل و ناپایدار،منزوی شدن از جامعه ، خانواده و دوستان ، لاابالی گری ،پریشان خاطری شخص ، خانواده و جامعه ،زندگی با حالت اضطراب و نگرانی وابستگی شدید به دارو برای ادامه حیات و زنده ماندن از دیگر پیامد های این بیماری است .
راهکارهای جلوگیری ازمصرف مواد مخدر
ابهری درخصوص راهکارهای جلوگیری از مصرف موادمخدر گفت:انجام چنین کاری به طور کامل ممکن نیست. از طریق آموزش و درمان می‌توان از مصرف آن گروه مواد شیمیایی که اغلب به اعتیاد می‌انجامد، پیشگیری کردو با وجود این ما می‌توانیم از تباهی زندگی عده بسیاری از مردم جلوگیری کنیم.
وی افزود: مشاهده این امرکه سواستفاده ازمواد، درواقع نشانه مشکلات اجتماعی و روانی اساسی است لذا از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین پیشگیری از سواستفاده‌های دارویی باید در زمینه‌هایی که این مشکلات به وجود آمده‌اند، انجام گیرد.دراین میان راهکارهایی همچون آموزش معلمان افزایش اطلاعات آنان درباره مساله مواد مخدر و ترغیب افراد به منظور تهیه یک برنامه آموزشی برای مبارزه با مواد مخد در کلاس به صورت ساده، مختصر و به شیوه‌ای ارایه کرد که قضاوتی در مورد آن صورت نگیرد. درحالی که معلم نیز به رفاه جسمی و روانی دانش‌آموز باید اهمیت قایل شود.
همچنین تهیه برنامه پیشگیری برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان و ارایه مشاوره‌های فردی و گروهی با استفاده از منابع موجود در جامعه، نظیر مراکز مشاوره انجمن اولیا و مربیان، اعضای چنین انجمن‌هایی می‌توانند گروهی از مشاوران باشند که در زمینه برخورد با مواد، آموزش‌هایی کسب کرده باشند.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد:اغلب افراد معتاد احساس می‌کنند که شایستگی لازم را ندارند و به صورتی غیرمعقول از طرف بزرگترها و همسالان طرد شده‌اند. آنان نیاز دارند که دیگران درکشان کنند.همچنین تقویت ارزش‌های مذهبی و دینی و پرورش باورهای دینی و اعتقادات مذهبی در کودکان و نوجوانان و اولویت دادن به ارزش‌های اجتماعی به جای ارزش‌های شخصی و فردی،ارزش دادن به حس مسوولیت فردی، یعنی کنترل خود در انجام رفتارهای غیرقابل قبول اجتماعی است.
دکترابهری درخصوص باورهای غلطی که برخی افراد مواد مخدری مانند حشیش را اعتیاد آورنمی دانند، گفت: مقابله با تفکرعادی بودن مصرف مواد مخدر، آموزش مهارت‌های ارتباطی، توانایی اظهار نظر، توانایی مخالفت و رد کردن، کنترل خود و احساس مسوولیت درمقابل رفتارهای خود و آرام‌سازی،بالا بردن اعتماد به نفس با استفاده ازروش تشویق، اجتناب از تحقیر، اعطای مسوولیت‌های مناسب بر اساس سن و توانایی، بالا بردن مهارت‌های کودکان و توانایی‌های آنان از راهکارهایی است که می توان برای افراد انجام داد.
تشویق فعالیت‌های سالم مثل ورزش
وی درخصوص برگزاری دوره‌های آموزشی یا روش‌های تغییر نگرش دانش‌آموزان از طریق فیلم، جزوه، بحث های گروهی واینگونه موارد افزود:فعالیت‌های پیشگیرانه با استفاده از رسانه‌هایی مثل تلویزیون، رادیو، مجلات، روزنامه‌ها، پوسترها ،آموزش شیوه‌های مقابله با فشارهای مختلف زندگی، اضطراب، تنش‌های جسمی یا ذهنی ناشی از مشکلات، شکست‌ها و برخورد های اجتماعی، آشنا کردن افراد با موقعیت‌های اجتماعی که ممکن است آنها را برای آزمایش مواد مخدر تحت فشار اجتماعی قرار دهد.
همچنین ایجاد مهارت‌های شناختی لازم برای تشخیص این قبیل موقعیت های خطرناک و اجتناب از آنها،ارایه اطلاعات به نوجوانان که باعث تصحیح برداشت‌های ذهنی آنان از معیارهای اجتماعی حاکم بر مصرف مواد می‌شوند،تشکیل دوره های آموزش عمومی و ارایه مطالب آموزشی درباره برقرار کردن ارتباط و مبادله اطلاعات با دیگران،ارایه اطلاعات مربوط به نرخ شیوع سو مصرف مواد در میان نوجوانان، جوانان و کل جمعیت به منظوراصلاح دیدگاه‌های نوجوانان درباره خطرهای اعتیاد و عوارض دیگر آن واولویت قرار دادن بهداشت و درمان مبارزه قاطع و پیگیر با سوداگران مرگ، حمایت نهادها، موسسات و مراکز فرهنگی جهت آموزش و فرهنگ سازی است.
دکترابهری یادآورشد:ایجاد مراكزمشاوره و راهنمای نوجوانان درسطح گسترده،جلوگیری از تراكم جمعیت درمحله های فقیر نشین و كم درآمد،از بین بردن فقر،كاهش دادن فاصله های طبقاتی و نا برابری های اجتماعی و اقتصادی،مبارزه همه جانبه بر علیه قاچاق موادمخدر،ایجاد اعتماد به نفس در فرزندان توسط والدین و مربیان و معلمان،آموزش روابط احترام آمیز بین والدین و فرزندان،وضع قوانین انضباطی و مجازات های سنگین برای تهیه كنندگان ، قاچاقچیان مواد مخدر،تهیه گزارش از قربانیان اعتیاد به مواد مخدر جهت عبرت سایر افراد جامعه به ویژه نوجوانان از راهکارهایی است که برای جلوگیری ازبه دام افتادن جوانان در باتلاق مواد است./پایان پیام
