دو گوی و یک نخ. اسمش خیلی ساده است مثل ساختش اما این
روزها کابوس بسیاری از مردم شده است. به آن «تق تق»» می‌گویند و در کوی و بازار
به قیمتی ارزان می‌فروشندش. اما «تق تق»» از کجا آمده، چه کسی آن را تولید می‌کند
و تاثیر آن در جامعه ایرانی چه اندازه بوده است؟
به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا(داناخبر)، «تق تق» یا «تق تقه» یک اسباب بازی قدیمی است. می‌گویند در دهه 60 و 70 در فرنگ محبوب بوده است. ضمنا می‌گویند شبیه یک سلاح جنگی آرژانتینی‌هاست. در ردیف اسباب‌بازی‌های قدیمی ایرانی هم آمده است اما موج جدید «تق تق» بازی در ایران را یک قالب بلااستفاده ایجاد کرده است.
صد کارخانه «تق تق» سازی در ایران
آقای «خدابنده» یک تولیدکننده «تق تق» است. او در کرمانشاه، تولیدی «تق تق» دارد. می‌گوید در منطقه او یکصد کارخانه دیگر هم «تق تق» تولید می‌کنند. خدابنده می‌گوید: «یکی از دوستانم چهار قالب بلااستفاده از این اسباب بازی را داشت. شروع به تولید آن کردیم و ابتدا در خود کرمانشاه توزیع کردیم.» خدابنده می‌گوید بعدها به سایر استان‌ها رفته و این وسیله را توزیع کرده تا الان که «همه ایران» این وسیله را دارند. این تولیدکننده البته می‌گوید که هرچند از نخستین تولید کنندگان بوده اما اولین تولیدکننده این کار فرد دیگری با نام «سنگبز» است. همانجا در کرمانشاه. خود این مساله جای شکر دارد. تصور اینکه این کالاها با این حجم تولید و توزیع از چین بیاید؛ ناراحت کننده است اما حالا لااقل باید خدا را شکر کرد که به قول آن فروشنده بازار تهران این‌ها «تولید ملی» است. تولید ملی صادرات هم دارد. ظاهرا این بازی در عراق طرفداران زیادی دارد و کارخانه‌های کرمانشاه و اطراف، حجم زیادی از تولید خود را به آن سوی مرز صادر می‌کنند. در عین حال خدابنده از این می‌نالد که تعداد زیاد تولیدکننده باعث شده بازار به اشباع برسد، عرضه بیش از تقاضا شود و کالاها زیر نرخ سودآور به فروش برسد.
سود صددرصدی کودکان کار
اما این پدیده از زاویه دیگری هم جالب توجه است. دنبال کردن سیر ارزش افزوده این کالا در مسیر توزیع نشانگر این است که توزیع‌کنندگان خرد که اغلب از کودکان کار هستند؛ بیشترین سود را از این کالا می‌برند. خدابنده، تولیدکننده این کالا می‌گوید که هر جین 12 تایی از این کالا را به قیمت 3000 و 4200 تومان می‌فروشد. یعنی هر «تق تق» بین 300 تا 350 تومان. در بازار تهران حدود 50 تا 100 تومان به ارزش هر یک از این اسباب‌بازی‌ها افزوده می‌شود اما درست در بیرون از سرای اسباب‌بازی فروشان؛ هر «تق تق» 2000 تومان به فروش می‌رسد یعنی سودی 1600 تومانی برای هر کالا. جالب این است که کودکان فروشنده در همان اول بحث به من پنجاه درصد تخفیف می‌دهند و حاضر می‌شوند هر «تق تق» را هزار تومان بفروشند.
دارکوبی برای روان مردم
پدیده «تق تق» البته نارضایتی بسیاری را پدید آورده است. در لغت نامه آکسفورد نوشته شده که این صدا باعث ترساندن پرندگان می‌شده است اما به غیر از این کاربرد(!)، «تق تق» باعث به هم ریختن روان بسیاری از افراد شده است. خانم اسکندری در این باره می‌گوید «کودکان کوچه مدام با این وسیله بازی می‌کنند و اغلب اوقات مانع استراحت او می‌شوند.» در فضای مجازی هم چنین واکنش‌هایی هست. کاربری در توئیتر در این مورد نوشته است که مخترع این اسباب بازی «به طور قطع سادیسم داشته است.» کاربر دیگری هم آرزو دارد که «پلیس‌های سیاه» (منظور یگان ویژه است) با بچه‌هایی که این وسیله را دارند برخورد کند. البته بار طنز این شبکه اجتماعی باعث شده یک کاربر بنویسد «مبدع، سازنده، توزیع کننده، عمده فروش، خرده فروش و خریدار و مصرف کننده‌ی این اسباب بازی تق‌تقی ها مهدورالدم و مستحق اعدام با شمشیر هستند.» و کاربر دیگری با استفاده از فضای انتخابات بگوید: «اولین برنامه آقای دکتر جمع‌آوری این توپ‌های«تق تق» کننده از سطح معابر خواهد بود.» جالب اینجاست که «خدابنده»، تولیدکننده این کالا هم می‌گوید که از صدای این وسیله ناراضی است اما چه کند که باید نان خانواده را تامین کند. در عین حال، معدود گزارش‌های رسانه‌ها در این مورد هم نشانگر این است که این پدیده نارضایتی بسیاری را ایجاد کرده است و البته کودکان بسیاری به شکل عمیقی به آن وابسته شده‌اند. یک خانم بروجردی به این خبرنگار گفته است: «پسر و دختر نوجوان من به حدی به این بازی وابسته شده اند که برخی اوقات در موقع صرف غذا نیز «تق تقه» در دست آنان است.» یک مدیر مدرسه هم گفته: «تق تقه» در بین دانش آموزان دارای جذابیت زیادی است و به دلیل اینکه آوردن این وسیله به مدرسه ممنوع است هر روزه تعداد زیادی از این وسیله بازی از دانش آموزان جمع آوری می‌شود.»
به غیر از این موضوع، احتمال شکستن «تق تق» و پرت شدن تکه‌های آن و در نتیجه آسیب احتمالی به خصوص به چشم هم مطرح شده است.
تق تق جای خود را در کاریکاتورهای ترولی هم باز کرده است
از برخورد حقوقی تا توطئه سیاسی
اما برخی واکنش‌ها به این پدیده هم در نوع خود عجیب و بسیار تند است. مثلا واکنش خبرگزاری فارس در یک گزارش که گفته « هرگونه مزاحمت و سلب آسایش توسط وسایل ناهنجار مختلف می‌تواند به عنوان ایجاد مزاحمت به استناد ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) و نیز به لحاظ سلب آسایش و آرامش به استناد ماده 618 قانون فوق در دادسرای عمومی و انقلاب مورد بررسی و پیگرد قرار گیرد.» یا نویسنده وبلاگ «سنگر سایبری جنگ نرم دفاع از اعتقادات شهید عبدالله خسروی» که گفته است اثرات مخرب این وسیله «متشنج کردن اعصاب ملت ما و آسیب برای فضای آرامش روانی جامعه»، «تقویت نگاه تنش و درگیری و ضربه زنی و تخریب در ذهن ملت»، «غافل کردن ملت از حقایقی که در فضای سیاسی جامعه در جریان است و مشغول کردن ملت به بازی لهو» و «در دست ملت قرار دادن یک سلاح سرد خطرناک برای آسیب زدن به دیگران» است و اینگونه تحلیل کرده که «بازی به شدت چالشی و سخت طراحی شده و ملت هوشمند ایران هم که پایه کارهای سخت هستند عموما ممکن است فریب بخورند و بخواهند امتحان کنند.» این نویسنده در نهایت نتیجه گرفته که این بازی «یک توطئه ی شیطانی پیچیده برای مقابله با آرامش روانی ملت ایران است.»
«تق تق» هر چه باشد؛ از یک سلاح آرژانتینی گرفته تا اسباب بازی فرنگی و تا توطئه‌ای علیه ملت ایران، این روزها در کوچه و بازار است. کودکانی وقت فراغتشان را با این وسیله پر می‌کنند و البته خودشان را به دیگران اثبات می‌کنند و عده‌ای هم روانشان از این موضوع پریشان است. حالا فکر نمی‌کنید که برای تحلیل «تق تق» باید پیش یک روان شناس برویم؟
خدا پدر و مادر تولید کنندگان و فروشندگان این رو لعنت کنه
خدا پدر و مادر تولید کنندگان و فروشندگان این رو لعنت کنه
خدا پدر و مادر تولید کنندگان و فروشندگان این رو لعنت کنه