به گزارش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، روزنامه شرق در شماره امروز خود
گزارشی را منتشر کرده که در آن خبر از وجود بیش از سه میلیون کودک و نوجوان
بازمانده از تحصیل در کشور می دهد. متن کامل این گزارش با اندکی ویرایش، در پی می
آید.
وقتی وضعیت موجود را مرور می کنیم، می بینیم آموزش وپرورش نه تنها عزم جدی برای بازگرداندن این دسته از دانش آموزان به مدرسه ندارد بلکه خود با تکرار روش های نامناسب آموزشی و تربیتی به نوعی به مولد این پدیده شوم تبدیل شده است و عرصه را برای ریشه کنی بی سوادی هر روز گسترده تر می کند. طبق آخرین آماری که معاون سازمان نهضت سواد آموزی اعلام کرده بود، یک میلیون و 800هزار کودک و نوجوان در کشور، به دلایل نامشخصی به مدرسه نمی روند و درس نمی خوانند. آماری که «حسن الحسینی» معاون اسبق حقوقی و امور مجلس و سرپرست موسسه آموزش از راه دور وزارت آموزش وپرورش آن را نزدیک به چهارمیلیون نفر در سال 1388 عنوان کرده و گفته بود: براساس تحقیقاتی که در زمان حضور من در آموزش وپرورش انجام شد، بیش از سه میلیون و 10 هزار دانش آموز بازمانده از تحصیل وجود داشت.
البته به جز الحسینی، محمداحسان تقی زاده، رییس موسسه آموزش از راه دور نیز در اردیبهشت88 در همایش موسسات از راه دور لرستان گفته بود: بیش از سه میلیون بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارند.
اما حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر پیشین آموزش و پرورش این آمار و حتی آنچه معاون سازمان نهضت سوادآموزی گفته بود را کاملا دروغ دانسته و گفته بود: کسانی که این آمارها را اعلام می کنند اصلا نمی دانند عدد و رقم یعنی چه؟!
آمارها متناقض هستند/ از تکذیب وزیر تا تایید معاون وزیر
حاجی بابایی در حالی همه آمارهای مربوط به کودکان بازمانده از تحصیل را تکذیب می کرد که همکاران وی در وزارت آموزش وپرورش قادر به تهیه آمار واقعی و صحیح از آن نبودند و حتی این پدیده برایشان چندان جدی نبود و سعی داشتند با ارایه آمارهای به اصطلاح دم دستی کنجکاوی خبرنگاران در این باره فروکش کند.
به طوری که یک بار رییس مرکز آمار وزارت آموزش وپرورش در دی ماه سال 91 اعلام کرد 159 هزار دانش آموز بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارند و بار دیگر معاون آموزش ابتدایی در شهریور 92 آن را 120 هزار مورد عنوان می کرد. آمار متناقضی که از دفتر دو مدیر با فاصله فیزیکی کمتر از 10متر بیرون می آید.
مرکز پژوهش ها: سه میلیون و 200 هزار بازمانده از تحصیل داریم
اما بالاخره چندی پیش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طبق سرشماری سال 1385، آماری تکان دهنده از کودکان بازمانده از تحصیل منتشر کرد که آب پاکی را بر همه تناقض گویی های مسوولان آموزش وپرورش ریخت. طبق این آمار، هم اکنون سه میلیون و 200 هزار کودک شش تا 17ساله در کشور وجود دارند که یا اصلا به مدرسه نرفته اند یا به دلایل مختلف از تحصیل بازمانده اند.
این آمار منهای کودکان و نوجوانانی است که در سال های قبل از 1385، به دلایل مختلف از تحصیل بازمانده اند و هم اکنون از چرخه نوجوانی وارد جوانی شده و پای در دهه دوم زندگی خود گذاشته اند. کسانی که از آمارهای مراکز پژوهشی خارج شده اند و دیگر از آنها به عنوان بازمانده از تحصیل یاد نمی شود. آنطور که علی باقرزاده رییس سازمان نهضت سوادآموزی در زمستان 91 اعلام کرده است هم اکنون 9 میلیون و 719 هزار ایرانی بالای شش سال توانایی خواندن و نوشتن ندارند.
اما نگرانی از آمار بازمانده از تحصیل ها در سال های اخیر تا جایی افزایش یافته که فرهاد بشیری، نماینده مردم پاکدشت در مجلس شورای اسلامی گفته است: با شرایط فعلی کشور و وضعیت موجود فرهنگی، حتی یک بیسواد هم برای جامعه زیاد بوده، این در حالی است که در برخی استان ها هنوز آمار نگران کننده ای از کودکان بازمانده از تحصیل وجود دارد که نشان دهنده نقطه ضعف در ریشه کن کردن بیسوادی است.
جلوگیری از تحصیل کودکان در قانون ایران جرم است
وزیر پیشین آموزش وپرورش همواره اعلام می کرد: «در همه کشور، حتی روستاهای دورافتاده و حتی برای یک دانش آموز امکانات آموزشی فراهم شده و کمبودی در این زمینه نداریم.»
او درست می گوید چراکه این وزارتخانه در سال های گذشته امکانات آموزشی خود را به شکل موسسات آموزش از راه دور، مدارس شبانه روزی، مدارس بزرگسالان، کلاس های نهضت سوادآموزی فراهم کرده تا ادامه تحصیل برای آن دسته که به هر دلیل وارد مدرسه نشده اند، فراهم شود.
ولی چرا با همه اینها و با وجود اینکه آموزش عمومی تا سن 18سالگی در ایران اجباری است و حتی قانون برای والدینی که مانع از تحصیل فرزندشان شوند، جریمه سنگین در نظر گرفته اما همچنان شاهد افزایش بازماندگان از تحصیل، آن هم در سنین شش تا 18 سال در کشور هستیم؟
دانش آموزانی که به دلیل برخورد سلیقه ای معلم از مدرسه اخراج می شوند
عبدالرضا شاهسوند کارشناس آموزش از راه دور در این باره به شرق گفت: اولین و اساسی ترین مشکل در این خصوص به نبود یک برنامه منسجم و منظم در وزارت آموزش وپرورش برای شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل بازمی گردد. در واقع آموزش وپرورش هنوز به درک و سواد کافی برای حل این مساله نرسیده یا چنان درگیر روزمرگی هایی همچون تامین سرانه مدارس، حل کسری بودجه و تامین حقوق معلمان و ... است که فرصتی برای این موضوع پیدا نمی کند.
این کارشناس آموزش از راه دور افزود: دومین علت به کاهلی یا ضعف دانش مسوولان این وزارتخانه نسبت به ریشه یابی علل ترک تحصیل دانش آموزان برمی گردد؛ اینکه چرا دانش آموزی در اواسط سال تحصیلی به یکباره از مدرسه خارج می شود و برای همیشه بازنمی گردد در واقع این موضوع در آموزش وپرورش همچون سکته مغزی است که در ظاهر مشخص نیست اما چون موریانه ای تمام باطن آن را جویده است. شاهسوند تاکید کرد: مسوولان آموزش وپرورش نتوانسته اند نگهبان خوبی برای قانون تحصیل اجباری تا پایان 18سال و همچنین جریمه سنگین والدینی که مانع از تحصیل فرزندانشان می شود، باشند.
این کارشناس آموزش از راه دور می گوید: همچنین نبود راهکار مناسب برای جلوگیری از خروج از مدرسه، یکی دیگر از عواملی است که موجب افزایش بازماندگان از تحصیل شده است. ما شاهد ترک تحصیل بی شمار دانش آموزانی هستیم که به دلیل برخورد سلیقه ای معلم، معاون یا مدیر مدرسه از مدرسه اخراج شده اند. برای مثال دانش آموزی را در مدرسه ای - دبیرستان ملاصدرا- در منطقه 14 تهران به دلیل داشتن انگشتر عقیق و آوردن موتوسیکلت از مدرسه اخراج کرده اند و دیگر این دانش آموز به مدرسه برنگشته است یا یک دانش آموز دیگر به دلیل چندین بار افتادن در درس عربی با نمره هشت، نتوانسته به پایه بعدی راه یابد و به این ترتیب ترک تحصیل کرده است که البته این موارد در دهه 70 بسیار بیشتر شایع بود.
