یادداشت
با وقوع فرایند بلوغ، فرد برای تولید مثل آماده می گردد و لذا آشنایی با زمان این مساله بسیار مهم است.
گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) - دکتر رضا کریمی *: بلوغ فرآیندی است که طی آن یک کودک دچار تغییراتی می‌شود و او را برای تولید مثل آماده می‌سازد. این فرآیند در اثر تغییرات مغزی و هورمونی صورت می‌گیرد.سن بلوغ یکسان نیست
اولین اصلی که باید به خاطر سپرد این است که بلوغ در افراد مختلف در سنین متفاوتی شروع می‌شود و به اتمام می‌رسد و مقایسه دو نفر برای تشخیص تعجیل یا تاخیر بلوغ صحیح نیست.
به بیان دیگر ممکن است یک دختر در 9 سالگی اولین نشانه های بلوغش ظاهر شود و در همکلاسی او تا دو سال بعد این اتفاق رخ ندهد.
نشانه های بلوغ در دختران
در دختران معمولا اولین نشانه بلوغ بزرگ شدن پستان هاست که ابتدا به صورت یک برآمدگی کوچک خود را نشان می دهد. این اتفاق در نژاد ایرانی به طور متوسط در حدود 10 تا 10.5 سالگی رخ می دهد و پس از آن رشد موهای زیر بغل و زهار شروع می شود.
وقوع اولین خونریزی ماهانه معمولا آخرین نشانه شروع بلوغ است که به طور متوسط، دو سال بعد از شروع رشد پستان ها رخ می دهد و در نژاد ما حدود 12.5 سالگی رخ می دهد.
در آفریقایی تبارها این اتفاقات زودتر رخ می دهد و مثلا متوسط سن شروع خونریزی عادت ماهانه درآنها دوازده سالگی است.
اگر شروع نشانه های بلوغ یعنی ایجاد برآمدگی اولیه پستان قبل از هشت سالگی در دختران رخ دهد، نشانه بلوغ زودرس تلقی شده و باید مورد بررسی قرار گیرد.
به همین ترتیب در صورتی که تا 12.5 سالگی هیچ نشانه ای از رشد پستان ها در دختر دیده نشود به عنوان تاخیر بلوغ می تواند ارزیابی شود.
نکته مهم این که شروع رشد موهای زیر بغل و زهار می تواند اندکی بعد یا قبل این رخ دهد و نشانه اصلی بلوغ نیست.
نشانه های بلوغ در پسران
در پسران، بزرگ شدن بیضه ها اولین علامت بلوغ است و در ادامه بزرگ شدن عضو تناسلی و رویش موهای زهار خواهد بود. این تغییرات از 10 سالگی به بعد کم کم شروع می شود، ولی در دوازده تا پانزده سالگی کاملا نمایان می شود.
بلوغ زودرس
بر اساس تعاریف بالا در صورتی که در یک پسر قبل از 9 سالگی بلوغ شروع شود، بیماری بلوغ زودرس مطرح می شود و باید ارزیابی و بررسی ها انجام شود.
تاخیر بلوغ
تاخیر بلوغ در پسران به مواردی اطلاق می شود که پس از اتمام چهارده سالگی هیچ نشانه ای از رشد بیضه ها وجود نداشته باشد که در این موارد نیز ارزیابی های هورمونی باید شروع شود.
در سال های اخیر بسیاری از والدین نگران بلوغ زودرس در دخترانشان هستند و به تصور این که در جامعه امروز شروع بلوغ در یک دختر 9 یا 10 ساله خیلی زود است برای به تاخیر انداختن بلوغ به پزشک مراجعه می کنند.
بنا بر آنچه گفته شد، شروع بلوغ در سن مورد انتظار یعنی هشت تا 9 سالگی طبیعی است و نیاز به درمان ندارد.
* فوق تخصص بیماریهای غدد
