به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) و به نقل از روزنامه ایران، مجموعهای از جنجالیترین اخبار كهكشانی سال 2013 میبلادی به قرار زیر است:
نخستین پیام كی روبو به زمین
«كیروبو» kirob نخستین روبات سخنگوی فضایی، در ایستگاه فضایی بینالمللی با پیامی كوتاه به فضانورد ژاپنی، رویدادی شگرف را رقم زد. روبات كاملاً هوشمند ژاپنی به همراه كویچی واكاتا، فضانورد ژاپنی همراهش، به مناسبت آغاز جشن كریسمس 2013 میلادی به حرف آمد و از محقق فضایی پرسید، برای جشن كریسمس چه هدیهای میخواهی؟ «تموتاتاكاشی»، طراح این پدیده شگرف اعلام كرد: روبات 30سانتیمتری سخنگو، رابط میان انسان، سیستمهای فضایی و اینترنت است. همراهی فضانوردان در سفرهای طولانی مدت و ارسال اطلاعات فضایی، مهمترین وظیفه كیروبو خواهد بود.
پایان مأموریت كاوشگر دیپ ایمپكت
كاوشگر Deep Impact پس از دو هفته سكوت رادیویی ارتباط خود را با ستارهشناسان مركز تحقیقاتی و محققان ناسا از دست داد و از كنترل و مدار شناسایی خود خارج شد.
منجمان ناسا در گزارشی اعلام كردند، دیگر قادر نیستند ارتباط خود را با كاوشگر احیا كنند. بدین طریق این كاوشگر امكان بازیابی و تنظیم را از دست داد و پس از تقریباً یك دهه فعالیت به مأموریت فضاییاش خاتمه داد. «مایكل هیدن»، از دانشمندان و محققان ساخت این كاوشگر گفت: ارسال تصاویر فوقالعاده دیپ ایمپكت، انقلابی بزرگ در شناسایی ما از فعالیتهای ستارههای دنبالهدار ایجاد كرد.
فرود فضاپیمای چینی بر سطح ماه
افتخاری دیگر از فضانوردان و كارشناسان نجومی چین با پرتاب موفقیتآمیز فضاپیمای بدون سرنشین چانگای3 بهوقوع پیوست. دانشمندان چینی روبات ماهنورد یوتو (Yutu) یا خرگوش یشمی را برای اجرای آزمایشهای زمین شناسی به همراه فضاپیما به مأموریت كیهانی فرستادند. این روبات در مأموریت سه ماهه خود به جستوجوی مواد معدنی نادر از جمله تیتانیوم، اورانیوم و هلیم خواهد پرداخت. این دستاورد بزرگ پس از امریكا و روسیه به چین تعلق گرفت.
رصد قمر اسرارآمیز نپتون پس از 24 سال
كاوشگر ویجر 2 در سال 1989 میلادی- 1368 هجری شمسی- تصاویر نایاد Naiad، نزدیكترین قمر نپتون با قطر 100 كیلومتر را به زمین مخابره كرده بود، اما پس از آن تاریخ به مدت 24 سال این قمر ناپدید شد. «مارك شوالتر»، از دانشمندان ناسا و محققان مركز تحقیقاتی «ستی»، دلیل اصلی رصد ناپذیری این قمر را قرار گرفتن در مكان اشتباه و خارج از مدار اصلیاش عنوان كرد. طبق نظر كارشناسان نجوم، دلایل زیادی برای این واكنش وجود دارد كه اثر متقابل این قمر با سایر قمرهای سیاره نپتون، از مهمترین عوامل بهشمار میرود. تاكنون محققان با تحلیلهایی كه انجام دادهاند 14 قمر نپتون را كشف كردهاند. Naiad همواره هدفی گریزان برای محققان محسوب میشد از این رو گردآوری اطلاعات پیشین حقایق جدیدی را درباره اسرار این قمر خارقالعاده افشا خواهد كرد.
ماه 100 میلیون سال جوانتر شد
سن ماه با 100 میلیون سال كاهش، بین 4/4 تا 45/4 میلیارد سال تخمین زده شد.
براساس آخرین تحقیقات كارشناسان ناسا، ماه اندكی دیرتر از هنگام شكلگیری مریخ و كهكشان راه شیری تشكیل شده است. پیش از این عمر ماه 56/4 میلیارد سال برآورد شده بود. ریچارد كارلسون، از مؤسسه علوم كارنگی در واشنگتن دیسی در این باره گفت: نظریههای مختلفی درباره نحوه شكلگیری عمر ماه وجود دارد. نتایج جدید این تحقیق در جلسهای برنامهریزی شده توسط انجمن سلطنتی نجوم لندن با موضوع «منشأ ماه»، اعلام شد. بر اساس تجزیه و تحلیل شهاب سنگ «سیارك وستا» كه بارها با سطح زمین برخورد كرده است، دانشمندان به میزان سن تقریبی اجرام آسمانی پی بردند. طبق این تحقیق، زمین و تنها قمر آن باید زمان طولانی تری را برای تشكیل و رسیدن به حجم ایدهآل سپری كرده باشد.
دریای الماس در مشتری و زحل
رعد و برقها و توفانهای شدید در جو سیارات مشتری و زحل باعث تولید ذرات كربن به شكل دوده و تركیبی گرافیتی شده است. محققان و دانشمندان ناسا براساس مشاهدات و آزمایشهای به عمل آمده اعلام كردند: گرافیت در حال سقوط به سیاره پس از فشار، حرارت و مواد تلفیقی تبدیل به الماس جامد میشوند و محاسبات اختر فیزیكدانان نشان داد شرایط جوی در دو سیاره مشتری و زحل بهگونهای است كه امكان تولید اقیانوسهای دایمی از الماس مذاب در سطح آنان وجود دارد. پیشاز این دانشمندان براساس تجزیه و تحلیلهای خود احتمال وجود الماس را درسیارات اورانوس و نپتون پیشبینی كرده بودند. طبق گفته محققان، فشار و دمای زیاد باعث تشكیل و تركیب اتمهای كریستالی كربن خواهد شد كه سرانجام این آرایش اتمها را الماس مینامیم. «پیتر روید»، از اساتید دانشگاه آكسفورد معتقد است: وجود الماسهای سیارات مشتری و زحل پذیرفتنی است، اما آن تصوری كه از الماس زمینی داریم با خصوصیات و تركیبات الماسهای فضایی كاملاً متفاوت خواهد بود.
شكوه تولد یك ستاره
دو تلسكوپ فضایی و زمینی، به طور همزمان، شگفتبرانگیزترین رویداد نجومی را شكار كردند. هنگام تولد ستاره، گازهای منتشر شده به همراه گرد و غبار كیهانی، رنگینكمانی از انوار مختلف را خلق كردهاند. محققان ناسا، انبساطهای سریع زمان تولد، بینظمی در اشكال ابرهای گازی تولید شده و پیدایش جرم فضایی را ثبت كردهاند. ستاره 47/46 با تولدش، دریچهای نوین بر عالم نجوم و تحقیقات اخترشناسان گشوده است.
كشف كهكشان وابل
كهكشان وابل Wobble توسط یك تیم بینالمللی از ستاره شناسان كـــهكشان راه شیری در مؤسسه اختر فیزیك «پوتسدام» برلین، واقع در آلمان كشف شد. آزمایشهای سرعت شعاعی به همراه دیگر دادههای آماری در خصوص ویژگیهای ستارگان، به واسطه جدیدترین تجهیزات و ابزار فضایی فرصتی جدید برای محققان بههمراه آورد. كهكشان جدید در اطراف خورشید قرار دارد و كانونی برای تشكیل ستارگان، سیاهچالهها و سیاركها است. كهكشان مارپیچی وابل با نورهای قرمز و آبی رنگ اطرافش تا مدتها موضوع تحقیق ستاره شناسان اروپایی و امریكایی خواهد بود.
بارش شهاب جوزایی
زیباترین و بزرگترین بارش شهاب سنگهای كیهانی در نخستین ساعات بامداد 13 آذرماه، موجب نورافشانی مناطقی از جهان شد. كارشناسان ستارهشناسی ناسا بههمراه همتایان اروپاییشان اعلام كردند: در هر ساعت بین 100 تا 120 شهاب سنگ پس از مسافت 78 هزار مایلی در آسمان شب پدیدار شدند. براساس نظرات محققان ناسا، منشأ رگبار شهابی در صورت فلكی جوزا بود كه طی رویدادی سالانه بهمدت چهار روز از 23 الی 27 آذرماه بهوقوع پیوست.
عبور ستاره دنبالهدار آیزان از مقابل خورشید