30 سال تلاش ناکام برای غلبه بر ایدز

گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) - دکتر رضا کریمی *: حدود 30 سال از زمانی که علم پزشکی ویروس ایدز را به جامعه بشری معرفی کرده است، می‌گذرد و در این مدت تلاش‌های شبانه‌روزی دانشمندان برای به زانو در آوردن این سایه شوم هر روز و هر ساعت بی‌وقفه ادامه یافته است.

پرسش مهم و اساسی که همیشه مطرح می‌شود این که آیا این بیماری درمان می‌شود؟

پاسخ این است که با وجود تمام تلاش‌ها هنوز نمی‌توانیم با تجویز یک دارو یا انجام یک جراحی این بیماری را از بدن بیمار به طور کامل پاک کنیم و به عبارت دیگر وقتی فردی به ویروس اچ‌آی‌وی آلوده می‌شود تا پایان عمر این آلودگی و تبعات آن را تحمل خواهد کرد.

اکنون پرسش دیگری را باید پاسخ دهیم که با این وصف فایده تشخیص آلودگی به ویروس ایدز چیست؟ آیا بهتر نیست فرد بدون اطلاع از بیماری زندگی عادی خود را ادامه دهد؟

پاسخ این است که دو دلیل مهم و قطعی برای اهمیت تشخیص سریع و بموقع این بیماری وجود دارد: اول این که با تشخیص آلودگی یک فرد به ویروس ایدز می‌توان از آلوده شدن اطرافیان، بخصوص همسر و فرزندان آینده‌اش به ایدز پیشگیری کرد و دوم این که با شروع داروها که مهم‌ترین کارشان ضعیف کردن ویروس است، روند بیماری به طور قابل ملاحظه‌ای بهتر و از قدرت بیماری‌زایی ویروس ایدز به میزان زیادی کاسته می‌شود.

داروهایی که در درمان ایدز به کار می‌رود چند دسته است؛ دسته اول داروهایی است که بر ضد خود ویروس اچ‌آی‌وی است. این داروها باعث مرگ این ویروس می‌شود، ولی متاسفانه قادر به پاکسازی کامل ویروس نیست.

بعد از تشخیص آلودگی می‌توان با استفاده از این داروها تا چند سال شروع بیماری ایدز را به تاخیر انداخت.

پس از شروع علایم بیماری هم این داروها با کم کردن تعداد ویروس‌های در گردش خون در کنترل علایم و بالا بردن سطح ایمنی بیمار بسیار موثر است.

دسته دوم داروهایی است که بر علیه عفونت‌های فرصت‌طلب استفاده می‌شود؛ به عنوان مثال برای پیشگیری از عفونت ریه‌ها با انگل پنوموسیستیس در تمام بیمارانی که به حد معینی از ضعف ایمنی رسیده باشند از قرص کوتریموکسازول به مدت نامحدود استفاده می‌شود.

برای پیشگیری از سل بیماران، مدام تست پوستی می‌شوند و در صورت مثبت شدن این تست درمان با داروی «ایزونیازید» یا «ریفامپین» و «پیرازینامید» شروع می‌شود.

در کسانی که آزمایش انگل توکسوپلاسما مثبت شود نیز از قرص کوتریموکسازول برای پیشگیری از ظهور این بیماری استفاده می‌شود.

اگر بیمار با فرد دچار بیماری آبله مرغان تماس داشته باشد از ایمونوگلوبولین مخصوص برای جلوگیری از ابتلا استفاده می‌شود.

با وجود همه این تلاش‌ها در نهایت، بیماری‌های فرصت‌طلب ظاهر شده و بیمار را زمینگیر می‌کند، در این مرحله است که داروها به کمک بیمار می‌آید و برای درمان این عفونت‌ها به کار می‌رود.