سرطان تخمدان چیست؟

این سرطان در تخمدان ها شروع به رشد می کند، این اندام های دوگانه تخمک های زنان را تولید می کنند و منبع اصلی هورمون های زنانه یعنی استروژن و پروژسترون هستند. در سال های اخیر، درمان های سرطان تخمدان موثرتر شده اند و بهترین نتایج در صورتی به دست می آید که هر چه زودتر تشخیص داده شود.

علایم سرطان تخمدان

علایمی که در این بیماری دیده شده، ممکن است که در موارد متعدد غیر سرطانی هم وجود داشته باشد. بنابراین اگر هر یک از موارد ذکر شده بیش از چند هفته طول کشید حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. این علایم عبارتند از:
- نفخ یا فشار بر روی شکم
- درد در ناحیه شکم یا لگن
-احساس سیری بسیار سریع به هنگام غذا خوردن
-افزایش دفعات ادرار کردن

عوامل خطر ساز سرطان تخمدان

اولین عامل خطر ساز سرطان تخمدان، ژنتیک و وجود سابقه خانوادگی است. در حقیقت اگر یکی از بستگان نزدیک خانمی دچار سرطان تخمدان، پستان یا روده بزرگ شده باشد، احتمال مبتلا شدن او به سرطان تخمدان نیز بیشتر می شود. محققان معتقدند که تغییرات ژنتیکی ارثی عامل ایجاد 10 درصد از موارد سرطان تخمدان است.

قوی ترین عامل خطر سرطان تخمدان، سن است. احتمال ایجاد این بیماری در زنان پس از یائسگی از هر زمان دیگری بیشتر است. امکان این موضوع نیز وجود دارد که با استفاده از هورمون درمانی پس از یائسگی خطر این بیماری نیز افزایش پیدا کند، در حقیقت این موضوع در خانم هایی که دست کم به مدت 5 تا 10 سال از استروژن بدون پروژسترون مصرف می کنند، قوی تر از همه است.

علاوه بر همه این موارد، خطر مبتلا شدن زنان چاق به سرطان تخمدان بیشتر از زنان دیگر است. این گونه که به نظر می آید چاق ترین زنان با بیش ترین خطر مواجه هستند.

مراحل گسترش بیماری

با انجام جراحی اولیه سرطان تخمدان می توان میزان گسترش سرطان را مشخص کرد، که این مراحل به شرح زیر است:

مرحله اول: محدود به یک یا هر دو تخمدان
مرحله دوم: گسترش به رحم یا سایر اندام های نزدیک آن
مرحله سوم: گسترش به غدد لنفاوی و یا پوشش شکم
مرحله چهارم: گسترش به اندام های دورتر، مانند ریه ها و کبد وغیره

انواع سرطان تخمدان

در اکثر موارد سرطان تخمدان، از نوع کارسینوم اپیتلیال تخمدان است که این تومورهای بدخیم از سلول های تشکیل شده بر روی سطح تخمدان تشکیل شده است. برخی از تومورهای اپیتلیالی به طور واضح سرطانی نیستند، و تومورهایی با پتانسیل بدخیمی پایین نامیده می شوند که رشد آنها آهسته تر است و خطر آنها از دیگر شکل های سرطان تخمدان نیز کمتر است.

جراحی سرطان تخمدان

همان طور که ذکر شد از جراحی برای تشخیص سرطان تخمدان و تعیین مرحله آن استفاده می شود، اما جراحی می تواند درمان مرحله اول این بیماری نیز باشد. هدف از انجام این کار این است که تا حد ممکن سرطان از بدن برداشته شود و ممکن است که در این مرحله یکی از تخمدان ها و بافت اطراف آن را بردارند. در مراحل پیشرفته تر، شاید لازم باشد هر دو تخمدان و همچنین رحم و بافت اطراف آن را نیز بردارند.

شیمی درمانی

در تمام مراحل سرطان تخمدان، پس از جراحی برای ادامه روند درمان از شیمی درمانی استفاده می کنند. در این مرحله از درمان برای هدف گیری و کشتن سرطان باقیمانده در بدن، از دارو استفاده می شود. بیمار ممکن است که دارو را بلع کند و یا آن را به ورید(رگ) و یا شکم او تزریق کنند. اما در مورد تومور LMP معمولا شیمی درمانی لازم نیست، مگر اینکه تومور پس از جراحی برگشت کند.

پس از دوره درمان، ورزش کنید

پس از خاتمه درمان، شاید مدت زیادی طول بکشد تا بیمار انرژی خود را بازیابد. پس از درمان سرطان، خستگی یکی از مشکلات بسیار رایج است. یکی از موثرترین راه های بازیابی انرژی و بهبود سلامتی عاطفی، شروع کردن برنامه تمرین بدنی سبک است. بیمار باید با گروه مراقبت بهداشتی خود مشورت کند تا مشخص شود کدام فعالیت ها برای او مناسب است.

چه عواملی خطر ابتلا به این سرطان را کاهش می دهد

زایمان

احتمال ایجاد سرطان تخمدان در زنانی که کودک به دنیا آورده اند کمتر از زنانی است که هرگز زایمان نکرده اند. در حقیقت با هر زایمانی که صورت می گیرد این خطر کمتر می شود و شاید شیر دادن به کودک نیز باعث شود تا از مادر در برابر سرطان تخمدان نیز محافظت بیشتری به عمل آید.

قرص های ضدبارداری

سرطان تخمدان در خانم هایی که از قرص های ضدبارداری استفاده کرده اند نیز کمتر رایج است. در زنانی که حداقل 5 سال قرص ضدبارداری مصرف کرده اند، خطر سرطان تخمدان، در مقایسه با خانم هایی که هرگز از قرص ضدبارداری استفاده نکرده اند، تقریبا نصف می شود. این دسته از قرص ها همانند بارداری، مانع از تخمک گذاری می شود. برخی از محققان معتقدند که شاید با تخمک گذاری به دفعات کمتر، از زنان در برابر سرطان تخمدان محافظت شود.

بستن لوله های رحم

با بستن لوله های رحم، شاید تا حدودی، زنان در برابر سرطان تخمدان محافظت شوند. برداشت رحم، یعنی در آوردن رحم در زمانی که تخمدان ها سالم هستند، همین مزیت را دارد.

رژیم غذایی کم چرب

گرچه هیچ رژیم غذایی مشخص و قطعی برای پیشگیری از سرطان تخمدان وجود ندارد، شواهدی در دست است که شاید غذایی که زنان مصرف می کنند در رابطه با سرطان تخمدان مهم باشد. در یک مطالعه اخیر، احتمال ایجاد سرطان تخمدان در خانم هایی کمتر است که حداقل به مدت 4 سال از یک رژیم غذایی کم چرب پیروی می کردند. علاوه بر این موضوع، این نوع سرطان در خانم هایی که مقدار زیادی سبزیجات مصرف می کنند نیز به مراتب کمتر رایج است.