به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا(داناخبر)، روز جهانی زمین پاک هر ساله در 22 آوریل مصادف با 2 اردیبهشت در تمام دنیا برگزار و به همه مردم روی زمین یادآوری می شود که نباید سیاره خود «زمین» را فراموش کنند و به فکر حفظ آن باشند.
مسالـه آلودگـی زمیـن یکـی از مسایل اصلی محیط زیست و دغدغه عمده ای برای دست اندرکاران محیط زیست در سراسر جهان است. میزان تولید زباله در سراسر جهان و یافتن محل دفن صحیح و بهداشتی آن از مسایل مهم بخصوص در کشورهای کوچک و در حال توسعه است، کشورما نیز با مشکلات متعددی در زمینه آلودگی های آب و خاک مواجه است که هر روزه تشدید می شود.
شاعری معاون پیشین محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست سال گذشته به مناسبت روز زمین پاک با بیان اینکه مهمترین معضلات زمین در کشور ما آلودگی آب و خاک است عنوان کرد: در صورتی که اعتبار طرح بیابانزدایی تامین نشود سالانه 1 میلیون هکتار از اراضی کشور از بین می رود.
با بیان این مطلب افزود: در حال حاضر آلاینده های آب و خاک و فرسایش خاک در اثر از بین رفتن پوشش گیاهی مهمترین تهدیدات زمین در کشور ما محسوب می شود.
به گفته وی، آلودگی آب و خاک در کشور ما در حال حاضر در حدی است که برخی از محصولات به سموم شیمیایی و فلزات سنگین آلوده هستند و بسیاری از بیماری های صعب العلاج که این روز ها افزایش چشمگیری دارد و جان هزاران نفر را با خطر جدی مواجه کرده است نتیجه آلودگی منابع آب و خاکی که برای پرورش محصولات به کار می رود به میزان بالای نیترات و فلزات سنگین است.
مدیریت پسماند شهرهای بزرگ باید تا سال 92 به اتمام می رسید
سروش مدبری معاون سابق دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست و استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با خبرگزاری دانا گفت: هزینه های بسیاری برای حل چالش های آلودگی آب و خاک در کشورمی شود، برای مثال در حوزه دفع پسماندها شهرداری طرح «مدیریت پسماند» را آماده کرده است. ولی براساس قانون، مقرر شده بود که تا سال 92 شهرهای بزرگ کشور بازیافت زباله را به طور کامل دهند، اما متاسفانه ما از زمان مقرر این طرح ها عقب هستیم و تنها 15 درصد آن تا به حال اجرایی شده است، و این 15 درصد رقمی است که باید در سال های 85 – 86 حاصل می شد.
به عقیده وی حلقه مفقوده مشکلات زیست محیطی کشور، معضل آموزش است، در رابطه با مدیریت پسماند هم قانون آنچنان که باید جدی انجام گرفته نشده است.
برنامه ای که هیچ گاه اجرایی نشد
این استاد دانشگاه با انتقاد از عدم برخورد و رسیدگی به مسائل محیط زیستی در کشور اظهار کرد: ریختن زباله در ساعات غیر مقرر در کشورهای پیشرفته جریمه دارد، اما در کشور ما مامورین شهرداری چندین بار در شبانه روز باید برای جمع آوری زباله ها اقدام کنند. به عقیده وی اگر گشت های نظارتی در سطح شهر وجود داشته باشد و جریمه های نقدی پرداخته شود این هرج و مرج کاهش می یابد.
مدبری به برنامه ای اشاره می کند که براساس این برنامه قرار بود ضابطین دادگستری با تخلفات زیست محیطی مثل ریختن زباله در سطح شهر و پرتاب زباله در سطح جاده ها مقابله کنند که البته هیچ گاه اجرایی نشد.
مدیر سابق دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست می گوید: در حال حاضر 75 درصد از زباله های جمع آوری شده از سطح شهرها زباله های مرطوب هستند و اگر تفکیک سازی زباله ها از مبدا به درستی انجام شود به راحتی قادر به تبدیل آن ها به کمپوست هستیم.
وی همچنین به نتایج تحقیقات در خصوص دریاچه شیرابه در منطقه کهریزک تهران و شهرهای شمالی اشاره می کند که به دلیل ورود آلودگی ها به سطح آب های زیر زمینی و آلودگی فلزات سنگین در شمال کشور می تواند اثرات مخربی بر روی سلامت مردم داشته باشد، که البته بخش های متولی بهداشت سعی می کنند این نتایج منتشر نشود.
مدبری گسترش کشاورزی در مناطق مختلف دامنه، از بین بردن پوشش گیاهی قطع درختان و چرای بی رویه دام در حوزه های مختلف، از بین بردن پوشش گیاهی گیاهان مرتعی را از مهم ترین عوامل فرسایش خاک در کشور می داند.
مدیر سابق دفتر آب و خاک کشور معتقد است سازمان
محیط زیست باید همه برنامه هایش را تعطیل کند و به آموزش بپردازد و تاکید می کند
که مسوولین سازمان محیط زیست هم نیازمند
آموزش های تخصصی هستند.
دفع غیر علمی زباله ها آلودگی را وارد آب و خاک می کند
رضا علی طهماسبی کارشناس ارشد مهندسی آب نیز در گفت و گو با دانا با انتقاد از وضعیت جمع آوری و تصفیه فاضلاب های شهرهای کوچک و بزرگ می گوید: پرداختن به بحث تصفیه آب و فاضلاب مهمترین معضل در آلودگی های زمین است.
وی با اشاره به این نکته که ایرانیان نخستین مبدعان شبکه فاضلاب هستند ادامه داد: ما از تصفیه آب و فاضلاب کشورمان غافل مانده ایم و آب را بدون تصفیه به طبیعت باز می گردانیم.
این کارشناس با انتقاد از اینکه شهرداری های هر منطقه به صورت سلیقه ای به جمع آوری زباله می پردازند می گوید: هر چقدر به آموزش مردم بپردازیم ولی در مرحله آخر این آموزش ها شکست می خورد زیرا به دلیل دفع غیر علمی زباله ها از سوی شهرداری آلودگی وارد آب و خاک می شود.
طهماسبی معتقد است اگر در سرشاخه های حوزه آبریز تثبیت خاک و آبخیزداری به درستی انجام شود، مشکلات فرسایش خاک بسیار محدود خواهد شد و اظهار می کند: سال ها طول می کشد، یک سانتیمتر خاک به وجود بیاید و باید با انجام پروژه های تثبیت خاک آهنگ این فرسایش را آرام تر کنیم.
این کارشناس آب معتقد است: با توجه به اینکه جنگ بعدی جهانی( بر اساس پیش بینی ها) جنگ آب است، باید از آلوده شدن و هدر رفت آب در کشورمان جلوگیری کنیم و یادآور می شود، در حال حاضر مصرف آب در کشور ما 17 برابر میانگین جهانی است.
به هرحال کارشناسان و مسوولین کشورمان سخنان و نظرات
مشابهی دارند و آشکار است که وخامت شرایط آب و خاک از دید آنان پوشیده نیست اما
اینکه چرا تا به حال یک برنامه اجرایی مدون و تاثیز گذار برای حل معضلات و آلودگی
های آب و خاک سرزمینمان انجام نشده است جای تامل دارد. اگر برای مشکلات زیست محیطی امروزمان بخصوص زمین پاک چاره ای اندیشیده نشود فردای دردناکی در انتظارمان خواهدبود، تا فرصت جبران هست باید کاری کرد.
گزارش از سمیرا خباز
