یک کارشناس‌ارشد حقوق جزا گفت: چک برگشتی از جرائم علیه اموال است که به بخش عظیمی از وقت دستگاه قضایی را می گیرد.
به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا (داناخبر) محسن ملکی‌زاده یکی از مشکلات بزرگ بخش مالی اشخاص و شرکت‌ها در کشورمان موضوع چک است که با توجه به مقررات مربوط به چک و عدم آشنایی مردم به قانون آن زمینه بروز کلاه‌برداری‌ها و صدور چک بلامحل و سوءاستفاده از آن زیاد شده است.وی با بیان اینکه «باید قبل از دادن دسته‌چک به یک فرد قوانین و فرهنگ استفاده از آن به‌طور کامل آموزش داده شود» افزود: خیلی‌ها به دلیل ناآگاهی و استفاده ناصحیح از چک دچار مشکلات فراوان شده و حتی سر از زندان درمی‌آورند و بسیاری از زندانی‌ها را افرادی تشکیل می‌دهند که به سبب ناآگاهی از قانون چک گرفتار شده‌اند.
به نوشته ایسنا، ملکی زاده با بیان این که «دارندگان چک و صاحبان حساب‌جاری اگر موارد قانونی مربوط به استفاده از چک را رعایت کنند، از دسته‌چک آنان سوءاستفاده نمی‌شود و یا سوءاستفاده به حداقل ممکن می‌رسد» در توصیه به این افراد گفت:
- در هنگام نوشتن متن چک سعی کنید خودتان و با قلم خود متن چک را بنویسید، حتی اگر طرف مقابل مورد اعتماد شما باشد، هرگز اجازه ندهید دیگران متن چک را بنویسند.
- در قسمت «مبلغ چک» میزان آن را هم به‌صورت ریال و هم تومان بنویسید و همچنین در قسمت «در وجه» سعی کنید که وجه را به اسم شخص بنویسید و تا می‌توانید از نوشتن کلمه حامل خودداری کنید.
- بعد از آن‌که اسم طرف را نوشتید، برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی بنویسید که چک «بابت» چه چیزی صادرشده است.
- در داخل شکل مستطیل که باید مبلغ به عدد نوشته شود سعی کنید از سمت چپ با کمترین فاصله به حرف «ر» در کلمه «ریال» شروع به نوشتن کنید و پس از نوشتن مبلغ در جلوی آن تا انتهای مستطیل خط تیره کشیده شود.
- پس از نوشتن عدد موردنظر برای جلوگیری از زیاد نمودن رقم، چسب نواری روی مبلغ چسبانیده شود.
- سعی کنید چک را به آرامی بنویسید و از شتاب‌زدگی و عجله در نوشتن خودداری کنید و تا آن‌جا که ممکن است بدون قلم‌خوردگی چک صادر شود.
- چنانچه بدون قلم‌خوردگی چک را نوشتید و امضاء کردید در بالای شکل مستطیل که رقم نوشتید این کلمه را امضاء کنید؛ × بدون خط‌خوردگی × و دو طرف آن را با علامت ضربدر ببندید.
- چنانچه در هنگام نوشتن دچار قلم‌خوردگی شدید ولو اینکه حرف یا یک عدد باشد پشت چک قید کنید که مبلغ فلان و تاریخ فلان صحیح است.
- در انتخاب امضاء برای چک سعی کنید از امضاء ساده که به راحتی قابل جعل باشد خودداری کنید و زیر امضاء نام و نام خانوادگی را به همراه تاریخ با خط خود قید کنید.
- پس از صدور چک ته چک را نیز کامل کنید و تاریخ چک و مبلغ چک و اینکه چک را به چه کسی داده‌اید حتما قید کنید.
- از نمونه امضای خود در قسمت ته چک و برگه و جلد دسته‌چک خودداری کنید تا چنانچه چک یا دسته‌چک مفقود شد یا مورد دستبرد قرار گرفت جعل نمونه امضا صورت نگیرد.
- همیشه سعی کنید دسته‌چک را در جای امن قرار دهید تا به‌راحتی قابل‌دسترسی برای دیگران نباشد.
- چنانچه دسته‌چک یا یک برگ چک مفقود یا مورد سرقت قرار گرفت در اسرع وقت به بانک اطلاع دهید و طبق ماده 14 قانون چک ظرف مدت یک هفته به دادسرا مراجعه نموده و ضمن طرح شکایت دستور قضایی را به بانک تحویل دهید. چنانچه به دادسرا مراجعه نشود و دستور قضایی صادر نگردد بانک مسوولیتی نخواهد داشت و می‌تواند وجه چک را پرداخت و یا چک را برگشت بزند.
- اگر در متن چک جعل و دست‌کاری صورت گیرد و یا مورد کلاه‌برداری قرار گیرد و یا اختلاف حساب وجود داشته باشد مطابق بند 14 عمل نمایید و چنانچه معامله و یا قراردادی با چک صورت گرفت شماره چک و مبلغ چک و تاریخ آن حتماً در متن قرارداد قید شود.
- از ضمانت با چک نسبت به افرادی که نمی‌شناسید یا احتمال عدم پرداخت او را می‌دهید خودداری کنید.
- با توجه به مشکلات و تراکم کار در بانک و برای جلوگیری از برگشت خوردن چک سعی کنید مبلغ چک را یک روز قبل از موعد آن در بانک تأمین کنید و چنانچه در تأمین وجه چک در موعد مقرر دچار مشکلی شدید حتماً با دارنده چک هماهنگی کرده به او اطلاع دهید و از او درخواست مهلت نمایید تا با برگشت خوردن چک و بدحسابی مواجه نشوید.
- کسی که چک بلامحل صادر کند علاوه بر اینکه دادگاه او را به پرداخت مبلغ چک و خسارت وارده محکوم می‌کند به مجازات حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد، پس با دست خود خودمان را گرفتار نکنیم و چنانچه چکی را بابت ضمانت یا تخلیه ملکی به‌طرف مقابل دادید حتما از او رسید اخذ کنید.
