احتمالا شما هم بارها واژه رودل کردن را شنیده اید. اصطلاحی که بیشتر اوقات افراد پا به سن گذاشته از آن استفاده می کنند. از نظر پزشکی، رودل همان اسپاسم روده بزرگ است که با نفخ بروز می کند و متخصصان به آن دردهای کولیکی یا قولنج گوارشی می گویند.
به گزارش خبرگزاری دانا، فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد درباره عارضه رودل می گوید: رودل بیشتر در مورد بچه ها به کار برده می شود. حال اگر مشکل رودل کودک فقط ناشی از پرخوری باشد، معمولا این حالت بعد از چند ساعت برطرف می شود. حتی، دادن آب داغ و نبات و مایعات سبک مثل چای کمرنگ به کودک، می تواند تحریک پذیری معده را کم کند.
از طرفی برای پیشگیری از رودل کردن علاوه بر این که باید مراقب باشیم که پرخوری نکنیم، مصرف کاکائو، قهوه، چای پررنگ، نوشابه، غذاهای کنسروی، غذاهای تند، ترش و چرب بخصوص فست فودها را نیز باید کاهش داده و به مرور از برنامه غذایی حذف کنیم. نفخ ناشی از رودل کردن یک عارضه شایع است. کسانی که زمینه نفخ دارند، مواد غذایی که شکسته نمی شوند مانند نخود، لوبیا، باقلا و ماش و… را باید کمتر مصرف کنند و در صورت نفخ می توانند یک قاشق عرق نعنا بخورند که ضدنفخ است. وجود زیره سیاه داخل کباب یا برنج نیز می تواند جلوی نفخ را بگیرد. همچنین نفخ اگر یک یا دو بار باشد، مشکلی نیست، ولی در سنین بالا باید بررسی شود.
فوق تخصص گوارش نیز در مورد مشکل رودل در کودکان به سئوالات زیر پاسخ می دهد.
رودل کردن چیست؟
رودل کردن اصطلاح عامیانه ای است که مردم درباره سوءهاضمه های موقت و خفیف به کار می برند و معادل علمی آن دردهای کولیکی یا قولنج گوارشی است. خیلی ها در توصیف این دردها می گویند: دلم درد می گیرد و ول می کند. پرخوری یکی از مهم ترین علل دردهای کولیکی است، اما می تواند علل جدی تری هم داشته باشند.
مثلا چه عللی؟
دردهای گوارشی می توانند بی سابقه و ناگهانی باشند یا مزمن، طولانی و تکرارشونده. اگر کودک علایم تب، لاغرشدن در مدتی کوتاه و اسهال خونی ندارد و و دل دردش کم نمی شود، احتمال دارد دچار التهاب معده یا همان گاستریت ناشی از فعالیت باکتری هلیکوباکترپیلوری و زخم های ناشی از آن شده باشد. نشانگان روده تحریک پذیر ناشی از اضطراب و نرفتن به دستشویی خارج از خانه به دلیل وسواس و اکراه هم، می توانند از علل این دردها باشند. والدین باید به فرزندشان آموزش دهند که ادرار و مدفوع خود را زود تخلیه کنند، زیرا نگه داشتن ادرار و مدفوع در بزرگسالی مشکل ساز می شود.
آیا برای درمان دل درد کودک باید حتما به متخصص مراجعه کرد؟
اگر درد شکمی بعد از چند ساعت بهبود نیافت یا با علایم دیگر گوارشی مانند تهوع، استفراغ، یبوست و اسهال، همراه بود، باید به متخصص مراجعه کنیم تا مطمئن شویم کودک به بیماری جدی تری مثل آپاندیسیت، التهاب روده و معده و مسمومیت غذایی مبتلا نشده است. در این موارد نباید به کودک نبات داغ یا مسکن داد و فورا باید به بیمارستان مراجعه کرد.
آیا رودل باعث استفراغ هم می شود؟
استفراغ معمولا نشانه مسمومیت غذایی است، اما پرخوری هم می تواند باعث استفراغ شود و بعد از یک بار استفراغ، معده خالی و راحت می شود، اما تکرار استفراغ مشکلی است که متخصص باید بررسی کند.
مصرف سیب و خیار با پوست باعث رودل می شود؟
نبودن روش های دقیق تشخیصی مانند اندوسکوپی در گذشته، باعث می شد طبیبان برخی بیماری های گوارشی مثل سوءهاضمه، زخم معده و روده تحریک پذیر را در یک گروه قرار دهند. بنابراین به بیمار رژیم های غذایی سختی می دادند که باعث یبوست و فقر ویتامینی و ضعف عمومی او می شد. اما میوه و سبزی برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مفیدند و پزشکان فقط برای برخی بیماران مثلا مبتلایان به ریفلاکس، پرهیز از خوردن مرکبات و میوه های اسیدی را توصیه می کنند.
نوع و حجم غذا هم در ایجاد رودل موثر است؟
بله، کودکی که روده تحریک پذیر دارد، نباید انواع غذاها را در یک وعده بخورد. والدین باید به فرزندشان یاد دهند، تنوع غذا در سفره برای احترام به ذائقه های مختلف است و لازم نیست همه از تمام خوراکی ها بخورند. والدین خودشان هم باید این الگوی تغذیه ای را رعایت کنند. مصرف انواع غذاها در یک وعده باعث کشش خون به معده می شود و در نتیجه فرد احساس خمودگی، خستگی و کم حوصلگی می کند.
مگر معده با آنزیم های گوارشی نمی تواند این مواد را به راحتی هضم کند؟
تجزیه هر نوع ماده غذایی در معده و روده زمان مشخصی دارد، مثلا تجزیه چربی و پروتئین به ترتیب ۵ و ۳ ساعت زمان می برند. بنابراین تا ساعت ها احساس راحتی را از فرد می گیرند. درست این است که، تعداد وعده های غذایی افزایش و حجم آنها کاهش یابد.
این درست است که می گویند مصرف تخمه با پوست باعث رودل می شود؟
بله و دلیلش هم این است که، برای طعم دادن به تخمه از موادی مثل جوهرلیمو استفاده می شود که معده را تحریک می کند. علاوه بر این، پوست تخمه در بدن هضم نمی شود و اگر خوردن تخمه با پوست تداوم یابد، به مرور پوست ها در دستگاه گوارش جمع و باعث انسداد روده می شود.
از طرفی برای پیشگیری از رودل کردن علاوه بر این که باید مراقب باشیم که پرخوری نکنیم، مصرف کاکائو، قهوه، چای پررنگ، نوشابه، غذاهای کنسروی، غذاهای تند، ترش و چرب بخصوص فست فودها را نیز باید کاهش داده و به مرور از برنامه غذایی حذف کنیم. نفخ ناشی از رودل کردن یک عارضه شایع است. کسانی که زمینه نفخ دارند، مواد غذایی که شکسته نمی شوند مانند نخود، لوبیا، باقلا و ماش و… را باید کمتر مصرف کنند و در صورت نفخ می توانند یک قاشق عرق نعنا بخورند که ضدنفخ است. وجود زیره سیاه داخل کباب یا برنج نیز می تواند جلوی نفخ را بگیرد. همچنین نفخ اگر یک یا دو بار باشد، مشکلی نیست، ولی در سنین بالا باید بررسی شود.
فوق تخصص گوارش نیز در مورد مشکل رودل در کودکان به سئوالات زیر پاسخ می دهد.
رودل کردن چیست؟
رودل کردن اصطلاح عامیانه ای است که مردم درباره سوءهاضمه های موقت و خفیف به کار می برند و معادل علمی آن دردهای کولیکی یا قولنج گوارشی است. خیلی ها در توصیف این دردها می گویند: دلم درد می گیرد و ول می کند. پرخوری یکی از مهم ترین علل دردهای کولیکی است، اما می تواند علل جدی تری هم داشته باشند.
مثلا چه عللی؟
دردهای گوارشی می توانند بی سابقه و ناگهانی باشند یا مزمن، طولانی و تکرارشونده. اگر کودک علایم تب، لاغرشدن در مدتی کوتاه و اسهال خونی ندارد و و دل دردش کم نمی شود، احتمال دارد دچار التهاب معده یا همان گاستریت ناشی از فعالیت باکتری هلیکوباکترپیلوری و زخم های ناشی از آن شده باشد. نشانگان روده تحریک پذیر ناشی از اضطراب و نرفتن به دستشویی خارج از خانه به دلیل وسواس و اکراه هم، می توانند از علل این دردها باشند. والدین باید به فرزندشان آموزش دهند که ادرار و مدفوع خود را زود تخلیه کنند، زیرا نگه داشتن ادرار و مدفوع در بزرگسالی مشکل ساز می شود.
آیا برای درمان دل درد کودک باید حتما به متخصص مراجعه کرد؟
اگر درد شکمی بعد از چند ساعت بهبود نیافت یا با علایم دیگر گوارشی مانند تهوع، استفراغ، یبوست و اسهال، همراه بود، باید به متخصص مراجعه کنیم تا مطمئن شویم کودک به بیماری جدی تری مثل آپاندیسیت، التهاب روده و معده و مسمومیت غذایی مبتلا نشده است. در این موارد نباید به کودک نبات داغ یا مسکن داد و فورا باید به بیمارستان مراجعه کرد.
آیا رودل باعث استفراغ هم می شود؟
استفراغ معمولا نشانه مسمومیت غذایی است، اما پرخوری هم می تواند باعث استفراغ شود و بعد از یک بار استفراغ، معده خالی و راحت می شود، اما تکرار استفراغ مشکلی است که متخصص باید بررسی کند.
مصرف سیب و خیار با پوست باعث رودل می شود؟
نبودن روش های دقیق تشخیصی مانند اندوسکوپی در گذشته، باعث می شد طبیبان برخی بیماری های گوارشی مثل سوءهاضمه، زخم معده و روده تحریک پذیر را در یک گروه قرار دهند. بنابراین به بیمار رژیم های غذایی سختی می دادند که باعث یبوست و فقر ویتامینی و ضعف عمومی او می شد. اما میوه و سبزی برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مفیدند و پزشکان فقط برای برخی بیماران مثلا مبتلایان به ریفلاکس، پرهیز از خوردن مرکبات و میوه های اسیدی را توصیه می کنند.
نوع و حجم غذا هم در ایجاد رودل موثر است؟
بله، کودکی که روده تحریک پذیر دارد، نباید انواع غذاها را در یک وعده بخورد. والدین باید به فرزندشان یاد دهند، تنوع غذا در سفره برای احترام به ذائقه های مختلف است و لازم نیست همه از تمام خوراکی ها بخورند. والدین خودشان هم باید این الگوی تغذیه ای را رعایت کنند. مصرف انواع غذاها در یک وعده باعث کشش خون به معده می شود و در نتیجه فرد احساس خمودگی، خستگی و کم حوصلگی می کند.
مگر معده با آنزیم های گوارشی نمی تواند این مواد را به راحتی هضم کند؟
تجزیه هر نوع ماده غذایی در معده و روده زمان مشخصی دارد، مثلا تجزیه چربی و پروتئین به ترتیب ۵ و ۳ ساعت زمان می برند. بنابراین تا ساعت ها احساس راحتی را از فرد می گیرند. درست این است که، تعداد وعده های غذایی افزایش و حجم آنها کاهش یابد.
این درست است که می گویند مصرف تخمه با پوست باعث رودل می شود؟
بله و دلیلش هم این است که، برای طعم دادن به تخمه از موادی مثل جوهرلیمو استفاده می شود که معده را تحریک می کند. علاوه بر این، پوست تخمه در بدن هضم نمی شود و اگر خوردن تخمه با پوست تداوم یابد، به مرور پوست ها در دستگاه گوارش جمع و باعث انسداد روده می شود.
