بچه هایی که شاد هستند معمولا مجموعه مهارت هایی دارند که به آنها کمک می کند حس
رضایت ماندگارتری از زندگی داشته باشند.
شما می توانید از طریق نهادینه کردن عادات سالم و مادام العمر، فرزندان خود را در
پرورش این مهارت ها کمک کنید.
در ادامه ده روش برای پرورش شادی و رضایت از زندگی در کودکان را به شما معرفی می
کنیم.
1- کودک را برای بازی در فضای باز تشویق کنید.
قدرت بازی در فضای باز را دست کم نگیرید. دویدن روی چمن، بالا رفتن از درختان و
خاک بازی، برای بچه ها لذت بخش هستند. مطالعات نشان می دهند طبیعت به تقویت روحیه
کودکان کمک می کند. درنتیجه ممکن است شما ترجیح دهید برای تقویت روحیه فرزندتان و
تزریق شادی به او، او را تشویق کنید تا مثلا در تراس خانه به انجام تکالیفش مشغول
شود.
یکی دیگر از مزایای بازی در فضای باز تقویت مهارت های اجتماعی کودکان است. طی
مطالعاتی که در سال 2017 انجام شد، محققان دریافتند کودکانی که بخشی از وقت خود را
به بازی در محیط خارج از خانه اختصاص می دهند از همدلی و تعامل بیشتری_ که از
ارکان اصلی مهارت های اجتماعی هستند_ برخوردارند.
خوب است بدانید که کودکانی که از مهارت های اجتماعی بهتری برخوردارند احتمالا
دوستی ها و روابط سالم تری خواهند داشت و خشونت را نیز کمتر تجربه می کنند.
بنابراین سعی کنید بازی در فضای باز را در برنامه روزانه خود بگنجانید. و به بچه
ها اجازه دهید در فضای بیرون از منزل بازی با همسالان را تجربه کنند.
2- زمان استفاده از وسایل الکترونیکی را محدود کنید.
ممکن است ساعت ها بی وقفه بازی کردن با بازی های ویدئویی فرزند شما را بی نهایت خوشحال
کند. اما باید بدانید اختیار دادن بیش از اندازه در این مورد برای سلامت روانی
فرزندتان ضرر دارد. محققان طی مطالعه ای به این نتیجه رسیدند که نوجوانانی که وقت
کمتری را به دستگاه های دیجیتالی اختصاص می دهند و بیشتر وقت خود را صرف فعالیت
هایی مانند ورزش، کارهای خانه، برنامه های مذهبی و فعالیت های حضوری می کردند، از
شادی و خوشحالی بیشتری برخوردار بودند. محدودیت های مشخصی درخصوص استفاده از وسایل
الکترونیکی برای فرزندتان قائل شوید. به عنوان مثال، اگر تلفن هوشمند دارد، دسترسی
او را هنگام دورهمی های خانوادگی یا فعالیت های بیرون از منزل محدود کنید. همچنین
زمان خاصی را به تماشای تلویزیون و استفاده از رایانه و سایر وسایل الکترونیکی
اختصاص دهید.
3- قدرانی را تمرین کنید.
دیدن حس قدرانی شما از سوی فرزندتان می تواند تأثیر بسزایی در سلامت فرزندتان و
شادتر بودن او داشته باشد. سعی کنید این کار را از صمیم قلب انجام دهید، چرا که
کودکان به خوبی متوجه رفتارهای والدین می شوند.
مطالعه ای در همین خصوص انجام شد و نشان داد که افرادی که از حس قدردانی در زندگی
بهره مند هستند و عموما افراد سپاس گزاری هستند، روابط عمومی بهتری هم خواهند داشت
و این نقش مهمی در حس رضایت از زندگی خواهد داشت. یکی از بهترین روش ها برای ایجاد
حس قدردانی در کودکان این است که الگوی صحیحی از این رفتار داشته باشند. در اینجا
نقش والدین بسیار مهم است. تشکر خود را صمیمانه به افراد ابراز کنید. ابراز تشکر
از کارهایی که فرزندتان انجام می دهد، به او یاد می دهد تا متقابلا همین کار را انجام دهد.
4- انتظارات بالا اما معقولی داشته باشید.
سعی کنید در محیط خانواده بابت همه چیزهای روزمره ای که وجود دارد و باعث آسایش
زندگی شما می شود_ و می توانست وجود نداشته باشد_ صحبت کنید. و از این طریق به
فرزندتان یاد بدهید که او نیز باید به مسائل روزمره فکر کند و قدردان این آسایش
باشد. ( حتی در جزئی ترین مسائل) .
این عادت را برای نوشتن یادداشت های تشکرآمیز نیز اجرا کنید. به جای اینکه فقط
نامتان را روی هدیه ای که برای دوستان و اقوام می برید بنویسید، یک یادداشت تشکر
آمیز را ضمیمه هدیه کنید و به طور خاص از رفتار یا کلامی که برایتان ارزشمند بوده،
تشکر کنید. حتی لازم نیست این یادداشت الزاما زمان هدیه دادن باشد. می توانید کودک
را تشویق کنید تا یادداشتی برای معلم خود بنویسد و از زحمات او تشکر کند.
درحالی که مطالعه های طولانی برای آزمون، یا تمرین برای شرکت در مسابقه، اصلا جذاب
نیست. اما کودکانی که تلاش می کنند کارهای سختی را انجام دهند، حس رضایت بیشتری از
زندگی دارند. انتظارات شما به عنوان والد، تأثیر بسزایی در تمایل فرزند شما در به
چالش کشیدن خود دارد. تا زمانی که انتظارات شما منطقی و معقول باشند، فرزندتان
برای تحقق انتظارات شما سخت تلاش خواهند کرد. مطالعات نشان می دهند وقتی که والدین
از فرزندانشان انتظار رتبه خوب در دانشگاه دارند، بچه ها در مدرسه، بهتر و با
انگیزه بیشتری درس می خوانند. اما فراموش نکنید که بیشتر از ظرفیت کودک از او
انتظار نداشته باشید، چون ممکن است نتیجه عکس داشته باشد. انتظار ایده آل بودن
کودک در همه موارد ممکن است سلامت روانی کودک را به خطر بیندازد و اگر احساس کند
بیش از اندازه توانایی هاش به او تحمیل شده از ادامه مسیر منصرف شود.
5- خودکنترلی را به او آموزش دهید.
گاهی خوردن یک شیرینی اضافه تر از همیشه، تماشای تلویزیون بجای انجام تکالیف ممکن
است باعث خوشحالی کودک شود. اما در دراز مدت عدم خودکنترلی بیش از آنکه سود داشته
باشد، باعث آسیب می شود. طی مطالعه ای مشخص شد افرادی که خودکنترلی بهتری دارند،
از روحیه بهتری نیز برخوردارند. جالب است که این افراد مانند بسیاری از افراد
دیگر، خودشان را در موقعیت های وسوسه انگیز قرار نمی دهند.
آموزش نظم و انضباط را از سنین پایین به کودک خود شروع کنید. در عین حال به او یاد
بدهید خودش را در موقعیت های وسوسه انگیز قرار ندهد.
روش های زیر در انجام این تمرین به شما کمک می کنند:
- یک سبد مخصوص تلفن های همراه هوشمند قرار دهید. به فرزندتان بگویید زمانی که
مشغول انجام تکالیفش است حق استفاده از تلفن همراه را ندارد. این کار به او کمک می
کند تا ساعت هایی که به انجام تکالیفش باید اختصاص دهد بی اختیار غرق در فضای
مجازی نشود.
- غذاهای خانه را فقط به غذاهای سالم اختصاص دهید. اگر بعضی خوراکی های خوشمزه اما
مضر را خریداری کرده اید، دسترسی به آنها را سخت تر کنید. مثلا در بالاترین طبقه
آشپزخانه قرار دهید.
- تمام وسایل الکترونیکی را قبل از خواب در جای مشخصی که برای همه افراد خانواده
مشخص شده قرار دهید. با این کار فرزند شما وسوسه نخواهد شد هنگام خواب از تبلت یا
تلفن همراه خود استفاده کند.
6- برای هرکس یک وظیفه مشخص کنید.
ممکن است فرزند شما درحال حاضر به انجام بعضی از کارهای منزل علاقه نداشته باشد.
اما مشخص کردن وظایف می تواند در دراز مدت عامل مهمی برای رضایت آنها باشد.
کودکانی که کار کوچکی در خانه انجام می دهند حس می کنند توسط خانواده، مهم شمرده
شده اند و انجام این نقش ها به آنها کمک می کند تا بیشتر با خانواده در ارتباط
باشند. این ارتباط خوب، به کودک کمک می کند تا هنگام مواجهه با سختی ها از نظر
ذهنی قوی تر از دیگران باشند.
یکی دیگر از انجام کارهای روزمره توسط کودکان این است که مسئولیت پذیری و ارتباط
اجتماعی را به آنها آموزش می دهد. همچنین متوجه می شوند می توانند از عهده کارهای
سخت برآیند.
انجام کارهای روزمره را به فرزندتان بسپارید و از آنها انتظار داشته باشید تا این
کارها را انجام دهند. با این کار مهارت های زندگی را به آنها آموخته اید و کمک
کرده اید تا در بزرگسالی حس خرسندی بیشتری از زندگی داشته باشند.
7- وعده های غذایی را
درکنار یکدیگر میل کنید.
یکی از مواردی که در ایجاد حس رضایت کودک بسیار مؤثر است، سرو غذا درکنار خانواده
است. نوجوانانی که درکنار خانواده وعده های غذایشان را میل می کنند، نسبت به آینده
خوش بین تر هستند و کمتر دچار اختلالات رفتاری می شوند.
همچنین کودکانی که همراه خانواده غذا را سرو می کنند، سالم تر هستند و کمتر دچار
اضافه وزن یا اختلالات خوردن می شوند.
8- حد و مرز فرزندتان را مشخص کنید.
آزادی دادن بیش از اندازه به فرزندتان و متوقع کردن او ممکن است بر سلامت روانی
او، تأثیر منفی بگذارد. نتایج بعضی از تحقیقات حاکی از آن است که آزادی بیش از
اندازه دادن به بچه ها باعث انزوای مزمن آنها می شود. ممکن است مرز بین خواسته ها
و نیازهایشان را نشناسند و فکر کنند خوشبختی در مادیات خلاصه می شود. بنابراین سعی
کنید کمی دربرابر خواسته های فرزندتان و اصرارهای او مقاومت کنید. حتی اگر برای
خرید به روز ترین تلفن همراه، لباس های برند، و دوچرخه جدید اصرار می کنند، سعی
کنید زیر بار خواسته هایشان نروید. به آنها فرصتی برای کسب امتیاز دهید. وقتی
مجبور شدند برای به دست آوردن چیزی تلاش کنند، بیشتر از اینکه همه چیز را آماده در
اختیارشان قرار دهید، آنها را خوشحال می کند.
9- ورزش خانوادگی را فراموش نکنید.
تصمیم با شماست، اینکه دوست دارید همراه خانواده به یک پیاده روی بروید یا اینکه
تمایل دارید در اتاق نشیمن منزلتان لم بدهید و تلویزیون تماشا کنید، قطعا ورزش به
شادی همه افراد خانواده کمک می کند. محققان طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که
نوع فعالیت و ورزش اهمیتی ندارد. ایروبیک، تمرین های کششی و تعادلی، و سایر فعالیت
های ورزشی همه باعث افزایش شادی و خرسندی می شوند. اما ممکن است به این فکر کنید
که نیازی به ورزش های جمعی نیست، در حالی که ورزش در بهبود شادی والدین و به دنبال
آن ایجاد حس خرسندی در فرزندان، اهمیت فراوانی دارد.
علاوه بر این، فعالیت بدنی می تواند به شما کمک کند وقت بیشتری را در کنار یکدیگر
سپری کنید،_ که حتی این مورد یکی از مؤلفه های احساس خوشبختی و رضایت از زندگی
است.
10- نوع دوستی را در خانواده پرورش دهید.
بسیاری از مطالعات، ارتباط مستقیمی بین نوع دوستی و احساس خوشبختی برقرار کرده
اند. در حقیقت مهربانی با دیگران می تواند تأثیر مثبتی در روحیه فرزند شما ایجاد
کند و خوشبختی می تواند به مهربان بودن آنها کمک کند. این یک چرخه مثبت است که
آنها را برای زندگی سالم تر و سعادتمندتر آماده می کند.
طی تحقیقاتی، افراد را به سه گروه تقسیم کردند. از یک گروه خواستند تا هرروز یک
کار خوب انجام دهند و به دیگران مهربانی کنند، از گروه دیگر خواسته شد تا هرروز یک
کار جدید انجام دهند و از گروه دیگر هیچ درخواستنی نداشتند. بعد از ده روز محققان
به این نتیجه رسیدند که افرادی که با دیگران مهربانانه برخورد کردند و افرادی که
یک تجربه جدید داشتند، شادی بیشتری را تجربه کردند. روش های زیادی وجود دارد که
نوع دوستی را به فرزندتان آموزش دهید، در اینجا به چند مورد آنها اشاره می کنیم:
-همه افراد خانواده را به چالش بکشید که هرروز یک کار خوب انجام دهند و هرشب
کارهایی را که انجام داده اید، به اشتراک بگذارید.
- مؤسسه ای را برای همیاری انتخاب کنید و سعی کنید در هفته چند ساعتی را به آن
مجموعه اختصاص دهید.
- سعی کنید هر هفته مقداری از پول توجیبی فرزندتان را برای کمک به دیگران اختصاص
دهید. البته اجازه دهید تعیین میزان این کمک به عهده خودش باشد.
کلام آخر
به یادداشته باشید که نیازی نیست کودک همیشه احساس رضایتمندی داشته باشد. به عبارت
دیگر آنها باید با احساسات دیگر از قبیل غم، ترس، عصبانیت و ناامیدی نیز آشنا
شوند. زمانی که احساسات ناراحت کننده را تجربه می کنند، به آنها کمک کنید تا راهی
برای تسکین خود پیدا کنند.
نیازی نیست شما دائم مراقب باشید تا کودک از زندگی راضی باشد اما وظیفه شماست که
مهارت های لازم را برای مدیریت عواطف به فرزندتان آموزش دهید.
در آخر، بهترین کاری که می توانید برای افزایش شادی بچه ها انجام دهید، این است که
یک محیط آرام و دوست داشتنی را برای زندگی فراهم کنید.
کودکانی که می دانند برای والدین دوست داشتنی هستند و احساس امنیت را همیشه از سمت
والدین دریافت می کنند، حتی اگر در زندگی با سختی هایی مواجه شوند، امکان پیشرفت و
رشد بیشتری دارند.
