سردرد معمولا جزء دردهای رایج بین افراد شناخته می شود و ناحیه سر و گردن را درگیر می کند. بسیاری از افراد دنیا با این مشکل مواجه هستند. به طور مثال تحقیقات نشان می دهد که ۴۵ میلیون از مردم از سردرد مزمن رنج می برند .
علل سردرد می تواند شامل سرماخوردگی مشکلات سینوسی یا دندانی ، عفونت های ویروسی ، آلودگی، بهم ریختگی خواب ،تغییرات آب و هوایی و اثرات محیطی باشد .آلرژی ها و داروهی خاص نیز می توانند عاملی برای سردرد باشند .
سردرد نیز گاهی اوقات می تواند نشانه ای از مشکلات جدی در بدن فرد باشد. از طرفی بعضی از افراد در صورت کمبود مواد مغذی یا دارا نبودن ویتامین ها دچار این مشکل می شوند. این افراد اگر یک وعده غذایی را جا بیاندازند ، قطعا با سردرد مواجه می گردند.
یکی دیگر از علل شایع نیز کم آبی است که در چنین مواقعی نوشیدن آب و استراحت بسیار کمک کننده خواهد بود
در طب سنتی سردرد را به چهار دسته تقسیم میکنند :
سردردهای صفراوی :
در این نوع سردرد که بیشتر در آقایان دیده میشود، کل پیشانی و چشم درد میگیرد. نشانه آن، شروع درد از ناحیه پیشانی و جلوی سر است. این سردرد در اثر گرما یا استشمام عطرهای گرم تشدید میشود. برای درمان آن، مصرف سکنجبین، آب نارنج، آب پرتقال، آب لیمو و استشمام سرکه توصیه میشود.
سردردهای دموی:
این سردرد از پیشانی شروع شده، کل سر را در بر گرفته و موجب نبض زدن در شقیقهها میشود. این نوع سردرد با گرما افزایش مییابد و عصبانیت و استشمام عطرهای گرم، تشدید کننده آن است. سردرد دموی بیشتر در مردان مشاهده میشود. برای درمان آن باید ماهی یک بار حجامت عام و دو هفته بعد از آن، حجامت سر انجام شود.
سردردهای بلغمی:
این سردرد از گردن و پشت سر شروع شده، در برخی موارد با حالت تهوع همراه است و با بوهای گرم آرام میشود. سردی زیاد طبع، اضطراب و استرس باعث تشدید آن خواهد شد. این سردرد بیشتر در زنان مشاهده میشود. خوردن شیره انگور هفتهای ۵ بار در وعده صبحانه، استشمام عطرهای گرم شبها قبل از خواب، مالیدن روغن کنجد روی ملاج سر و حجامت از راههای درمان این نوع سردرد است. برای درمان این سردرد در خانمها، خوردن ترکیب عرق رازیانه و عسل قبل از خواب مفید است.
سردردهای سوداوی:
در این نوع سردرد که میتواند به هر دلیلی ایجاد شود معمولاً کل سر درگیر میشود. فرد در این سردرد به صدا، نور و بو حساس شده و در تاریکی تسکین مییابد. سر و صدا، عصبانیت، شلوغی، آلودگی هوا و استرس از عوامل تشدید کننده آن است. این نوع سردرد در زنان و مردان به یک میزان شیوع دارد. خوردن سکنجبین، ماساژ پنجه پا، شانه زدن مو با شانه زبر و انجام حجامت در درمان آن مؤثرند. همچنین برای جلوگیری از این سردرد، ترک غذاهایی که ایجاد سودا میکنند مانند بادمجان، ادویهجات تند، گوشت گوساله و قهوه توصیه میشود.
نکته حائز اهمیت این است که میتوان با کاهش استرس، انجام ورزشهای هوازی، اجتناب از مصرف دخانیات، خوردن غذای مناسب، خوابیدن و نوشیدن آب به اندازه کافی از انواع سردرد جلوگیری کرد.
میگرن :
آنچه امروزه بهعنوان میگرن شناخته میشود از منظر طب ایرانی به دو دسته کلی سرد و گرم تعریف میشوند؛
دردهای میگرنی گرم، عموماً از پیشانی و جلوی سر شروع شده و کمکم به قسمتهای دیگر انتقال مییابد؛ این نوع سردردها با بوهای گرم مانند اسفند یا گلاب تشدید شده و با بوهایی مانند سرکه آرام میشوند؛ در واقع این نوع از دردها، شدیدتر از دردهای نوع سرد هستند.
از سوی دیگر دردهای میگرنی سرد، یا کل سر یا پشت سر را درگیر میکنند و با بوهای سرد مانند سرکه و خوراکیهای سرد مانند آب یخ، تشدید شده و عموماً با ماساژ سر آرام میگیرند.