میزان مسئولیت پذیری نوجوان در کارهای فردی و اجتماعی یکی از مهم ترین عواملی است که به انتخاب های او پختگی می بخشد.
فاطمه زمانی، خبرگزاری دانا، گروه سبک زندگی؛ همان طور که می
دانید، خانواده، اولین و اساسی ترین اجتماعی است که هیچ جایگزینی را نمی توان برای
آن در نظر گرفت. و همه افراد قسمت مهمی از رشد و تکامل خود را در این محیط سپری می
کنند. مسئولیت پذیری هم از این قاعده مستثنا نیست.
مسئولیت پذیری به معنای آن است که فرد خود را نسبت به خود و موقعیتی که در آن قرار گرفته و هم چنین نیاز ها و خواسته های دیگران مسئول بداند. اگرچه مسئولیت پذیری قسمتی از شخصیت طبیعی هر انسانی است ، اما میزان آن در افراد مختلف ، متفاوت است.
افراد مسئولیت پذیر چه ویژگی هایی دارند ؟
افراد مسئولیت پذیر غالبا افرادی قابل اعتمادند.
از سرزنش و تحقیر کردن دیگران خودداری می کنند.
قادر به تصمیم گیری در موقعیت های سخت و پیچیده را دارند.
همواره به انجام وظایف خود اهمیت کافی می دهند و در کمک کردن به دیگران بر بقیه پیشی می گیرند.
اینگونه افراد از مواجهه با موقعیت های سخت و دشوار نمی هراسند و همواره می کوشند تا به بهترین نحو مشکلات خودرا حل و فصل کنند.
نقش خانواده در مسئولیت پذیری کودکان و نوجوانان
دوران نوجوانی زمان ارزشمندی است برای آن که نوجوانان مسئولیت پذیری را یاد بگیرند. زیرا در این مرحله از زندگی ، نوجوان در جست و جوی رسیدن به استقلال بیشتر تلاش می کند و مسئولیت پذیری عاملی مهم برای رسیدن به اهدافش می داند. میزان مسئولیت پذیری نوجوان در کارهای فردی و اجتماعی یکی از مهم ترین عواملی است که به انتخاب های او پختگی می بخشد.
مسئولیت پذیری به کودکان و نوجوانان کمک می کند تا مسئولیت رفتار ، عواطف و احساسات خودرا بپذیرند و آن را مدیریت کنند.
درکنار عوامل مختلف ، خانواده مؤثر ترین محیطی است که نقش چشمگیری در مسئولیت پذیری کودکان و نوجوانان ایفاء می کند.
زمانی که کودک در محیط سالم خانواده و بدور از هر تنش و اضطرابی پرورش یابد ، حس مسؤولیت پذیری در او شکل می گیرد و تقویت می شود.
ارتباط صمیمانه والدین همراه با تشویق ، احساس بهتری را در نوجوان ایجاد می کند و منجر به مسئولیت پذیری بیشتر آنان می شود.
تجربه ثابت کرده است مشورت والدین با فرزندان و برقراری ارتباطی دوستانه با آنان می تواند زمینه ساز مسئولیت پذیری نوجوانان را در خانواده فراهم کند. بدون شک این نوع سبک تربیتی می تواند امنیت عاطفی ، استقلال ، مهارت های زندگی و، رشد تکامل شخصیت کودکان را تضمین کند.
کودکان و نوجوانانی که به طور مداوم مورد سرزنش و تحقیر اطرافیان قرار می گیرند ، به تدریج اعتماد به نفس خودرا از دست می دهند و میزان مسئولیت پذیری در آنان کاهش چشمگیری می یابد. هم چنین مشارکت دادن فرزندان در کارهای منزل و تشویق و ترغیب آنان به انجام کارهای گروهی می تواند آنان را مسئولیت پذیر بار آورد.
عواملی که مانع از مسئولیت پذیری فرزندان می شود
تحقیقات نشان می دهد پایین بودن اعتماد به نفس ، تنبلی ، انتظارات بیش از حد والدین ، شکست های متوالی و توأم با سرزنش اطرافیان می تواند از مسئولیت پذیری کودکان و نوجوانان جلوگیری کند.
پیشنهاد می گردد والدین به گونه ای عمل کنند که فرزندان عواقب اشتباهات یا سهل انگاری های خودرا بپذیرند و از انتخاب های خود درس بگیرند. هم چنین باید این نکته را نیزش گوشزد کرد که والدین الگوی فرزندان هستند و اگر آنان الگوی مناسبی در مسئولیت پذیری باشند ، داشتن فرزندان مسئولیت پذیر نیز دور از انتظار نیست.
