بحران ویروس کرونا دانشگاه ها را در بحث آموزش عالی با چالش های جدی درازمدتی مواجه کرده است. در دراز مدت، جذب دانشجویان خارجی به تعداد کمتر، برگزاری کلاس های درسی به صورت آنلاین، تجدید وضع خود برای ارتباط بیشتر با جامعه به منظور حل مشکلات موجود و اثبات ارزش‌های علمی و تحقیقاتی در حال است که دانشگاه به خاطر ویروس کرونا در کانون شدیدترین انتقادات قرار دارد.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس آموزش؛ وقتی دانشگاه ها در ایران برای جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا تعطیل شدند، خیلی از استادان فاقد ابزار های لازم برای آموزش های مجازی بودند. از طرف دیگر، دانشجویان نیز به اینترنت خانگی قابل اعتماد دسترسی نداشتند. با این شرایط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کوشیده اند آموزش های آنلاین را استاندارد کرده و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز اعلام کرده است که بسته های اینترنتی ارزان قیمتی را در اختیار دانشجویان قرار دهد.
آشکار است که انجام این کارها در شرایط فعلی مطلوب نظر است، اما در کشور هایی با درآمد متوسط و یا کم همه گیری ویروس کرونا دانشگاه ها را ناچار و ناگزیر به سویی سوق می دهد که تسهیلات لازم را برای طرح های بلند مدت فراهم آورند که نهایتش کیفیت آموزشی است.
رئیس دانشگاه علم و صنعت تحت الشعاع قرار گرفتن فعالیت پژوهشی اعضای هیات علمی و فعالان حوزه صنعت دارای قرارداد را یکی دیگر از چالش‌های موجود دانشگاه در ترم آتی عنوان کرده و گفته است دوره آموزش مجازی تا حد قابل تاملی از نیروی بالقوه خود؛ یعنی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی محروم شده و این طبیعتاً می‌تواند افت محسوسی را در وضعیت قراردادهای صنعتی و فعالیت‌های پژوهشی، به دنبال داشته باشد.
جبار علی ذاکری می گوید روند ارائه رساله و پایان نامه دانشجویان دکتری و بعضاً ارشد را یکی دیگر از مشکلات در ترم آتی است به طور مثال در ترم آتی حضور دانشجویان در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی به دلیل رعایت پروتکل‌ها، با محدودیت رو به رو می‌شود و این شرایط افتی را در انتشار دستاوردهای پژوهشی در پی خواهد داشت.
آنطور که وزارت علوم اعلام کرده، ترم جدید دانشگاه‌ها قرار است ترکیبی از آموزش حضوری و مجازی باشد، با این وجود برخی مدیران دانشگاهی چنین عنوان می‌کنند که برای خرید تجهیزات مورد نیاز آموزش مجازی و نیز تأمین حقوق اساتید و کارکنان، با مشکلات مالی مواجه هستند. این در حالی است که بخشی از بودجه سال گذشته هنوز تخصیص نیافته و دانشگاه‌ها همچنان در صف انتظار قرار دارند.
در بخش دانشجویی نیز دغدغه‌ها فراوان است؛ با توجه به نگرانی از اجتماع دانشجویان در فضاهای اشتراکی خوابگاه‌ها، قرار است اتاق‌ها با حداقل ظرفیت در اختیار دانشجویان قرار گیرد. اما دغدغه اساسی در این خصوص، موضوع حضور دانشجویان غیربومی و مدت زمان اسکان آن‌ها در خوابگاه است. از طرفی نیز گفته شده دانشجویان جدیدالورود چند هفته‌ای را به صورت حضوری در دانشگاه حضور خواهند یافت که اسکان این افراد در خوابگاه و مدیریت آن نیز چالش دیگری را پیش روی دانشگاه‌ها قرار خواهد داد.
در سوی دیگر، بحران کرونا بر حوزه بین الملل آموزش عالی و شرایط دانشجویان بین المللی نیز تأثیر گذاشته است؛ به طوری که پیش بینی می‌شود به علت محدودیت در رفت و آمدها و بسته بودن مرزها، تحصیل دانشجویان خارجی در ترم جدید، با کاهش قابل ملاحظه‌ای رو به رو باشد.
این بحران جهانی، سبب افت محسوس فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی هم شده و چشم انداز مالی دانشگاه‌ها در این زمینه تحت الشعاع خود قرار داده است؛ از طرفی نگرانی از تنزل جایگاه دانشگاه‌ها در رنکینگ‌های بین المللی و اختلال در روند انتشار دستاوردهای پژوهشی از دیگر دغدغه‌هایی است که از سوی مدیران دانشگاه‌ها مطرح می‌شود.
