طرح تحول سلامت، ۱۵ اردیبهشت ۹۳ در کشور کلید خورد و بر اساس همین طرح، قرار شد هزینه های بستری مردم در بخش دولتی، به حداقل برسد اما در مدت اخیر عدم تزریق بودجه به بیمارستان ها، مشکلاتی را برای سرپا ماندن این طرح رقم زد.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ طرح تحول سلامت به عنوان بزرگ‌ترین طرح اجتماعی دولت یازدهم، در ۱۵ اردیبهشت ۹۳ با هدف کاهش هزینه‌های درمانی مردم، در سطح بیمارستان‌های دانشگاهی و دولتی کلید خورد. همزمان با آغاز اجرای این طرح، منتقدان آن در مقابل ضعف‌های حاکم بر این طرح، ایستادگی کردند و در طول این سال‌ها، همواره با مصاحبه‌ها و نقدهای خود، اشکالات طرح تحول سلامت را برجسته می‌کردند.
این طرح که از آن به عنوان بزرگ‌ترین طرح ملی دولت روحانی نام برده می‌شود، در ابتدا با تزریق بودجه‌ای هنگفت در بیمارستان‌های دولتی اجرا شد و مردم از اینکه می‌دیدند دیگر قرار نیست بابت درمان بیماری هزینه‌های هنگفت و سنگینی پرداخت کنند، خوشحال بودند. اما، ادامه این روند در سال‌های بعد با مشکلات و چالش‌های بودجه‌ای مواجه شد به طوری که سید حسن هاشمی وزیر بهداشت دولت یازدهم که در دولت دوازدهم حسن روحانی نیز سکاندار وزارت بهداشت بود، سر انجام مجبور شد از سمت خود کناره گیری کند. زیرا، بی پولی بیمارستان‌ها برای ادامه حیات طرح تحول سلامت، شرایط را بحرانی ساخته بود.
به اعتقاد کارشناساس حوزه سلامت، شاید طرح تحول سلامت با اشکالات و نواقص زیادی همراه بود، اما یک امتیاز و ویژگی دارد و آن کاهش هزینه‌های پرداختی از جیب مردم است و اینکه قرار بود بیماران از سرگردانی برای تهیه ملزومات پزشکی خلاص شوند.
همین ویژگی‌ها است که باعث شده رئیس جمهور همچنان از طرح تحول سلامت حمایت کند. به طوری که در تازه‌ترین اظهار نظر خود پیرامون این طرح عنوان داشته است که دولت تدبیر و امید طرح تحول سلامت را به عنوان یک اولویت مهم، تا آخرین روزهای خدمت خود مد نظر دارد.
اما، واقعیت این است که تا قبل از شیوع کرونا، وضعیت بیمارستان‌ها در تأمین هزینه‌ها بسیار اسف بار بود و این شرایط با آمدن ویروس کرونا، دوچندان بدتر شده است.
بررسی‌ها و مطالعات چند ماه گذشته نشان داده است که هزینه‌های بیمارستان‌ها به دلیل رعایت سفت و سخت پروتکل‌های بهداشتی، چند برابر روزهای عادی شده است. تهیه ماسک و دستکش و لباس محافظ برای کادر درمانی و سایر پرسنل، تهیه مواد ضد عفونی کننده و…، تنها بخشی از هزینه‌های اضافه شده بیمارستان‌ها در ایام کرونا است که هیچ ردیف بودجه‌ای به آن اختصاص داده نشده است.
حسین کرمانپور مدیر بخش اورژانس بیمارستان سینا، با اعلام اینکه اجرای طرح تحول سلامت در بیمارستان‌های دولتی بعد از شیوع کرونا به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است، گفت: آنچه مسلم است، وزارت بهداشت در تزریق بودجه به بیمارستان‌ها با مشکل مواجه است.
وی با اعلام اینکه پرداختی بیماران در قالب طرح تحول سلامت مثل قبل از روزهای کرونایی است، افزود: در حال حاضر بیمارستان‌ها برای تأمین هزینه‌های خود به شدت تحت فشار قرار گرفته‌اند و دلیل آن نیز، مشکلات ناشی از کرونا است. با آمدن این بیماری، بیمارستان‌های درگیر کرونا با افزایش سرسام آور هزینه‌ها مواجه شده‌اند. این در حالی است که هیچ ردیف بودجه‌ای برای کرونا اختصاص داده نشده است.
کرمانپور ادامه داد: استهلاک وسایل و تجهیزات سرمایه‌ای در بیمارستان‌ها به شدت بالا رفته و این در حالی است که تعرفه‌ها ثابت مانده است. یعنی اینکه بیمارستان‌ها بدون اینکه درآمد اضافی داشته باشند، با افزایش سرسام آور هزینه‌ها مواجه شده‌اند.
استهلاک وسایل و تجهیزات سرمایه‌ای در بیمارستان‌ها به شدت بالا رفته و این در حالی است که تعرفه‌ها ثابت مانده است
مدیر بخش اورژانس بیمارستان سینا، گفت: بیمارستان‌های تروما که پذیرای بیماران تصادفی هستند، از ویلچر زیاد استفاده می‌کنند. همین مسئله باعث شده تا برای تأمین ویلچر و هزینه‌های آن، دست به دامان خیرین شوند.
در همین حال، سیما سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت، در پاسخ به سوال خبرنگار مهر، مبنی بر اینکه شنیده می‌شود بیمارستان‌ها در دوران کرونا مجبور شده‌اند از اجرای طرح تحول سلامت چشم پوشی کنند، گفت: تغییری در طرح تحول سلامت ایجاد نشده و همچنان در حال اجرا است.
وی با عنوان این مطلب که هزینه‌ای مازاد از طرح تحول سلامت از بیماران گرفته نمی‌شود، افزود: تا کنون گزارشی نداشته‌ایم که نشان دهد بیمارستان‌ها از اجرای این طرح تخلف کرده باشند.
با شیوع کرونا، به یکباره تمامی بیمارستان‌های دانشگاهی و دولتی درگیر بیماران مبتلا به این ویروس شدند. بستری‌های افراد بد حال در بخش‌های آی سی یو، هزینه‌های بیمارستان‌ها را به شدت افزایش داده است. ضمن اینکه ترس از مبتلا شدن به کرونا، باعث گردیده تا بیماران غیر کرونایی برای پیگیری روند درمان بیماری خود، از آمدن به بیمارستان خودداری کنند. با این حال، هزینه‌های بیمارستان‌ها به شدت افزایش یافته و در عین حال از درآمد آنها کاسته شده است.
نرگس پاک رئیس اداره اقتصاد درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران، با عنوان این مطلب که بررسی آثار بحران کرونا نشان می‌دهد که درآمد بیمارستان‌ها کاهش و هزینه‌های آنها افزایش یافته است، گفت: درآمد ناشی از بخش‌های بستری بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران در اسفند ۹۸ نسبت به دی و بهمن ۹۸ نزدیک به ۳۱ درصد کاهش یافته و این شاخص برای فروردین ۹۹ به ۵۱ درصد رسیده است.
وی ادامه داد: همچنین بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران در مراجعات سرپایی نیز با کاهش چشمگیری رو به رو شدند به طوری که در اسفند ۹۸ بیش از ۵۰ درصد و در فروردین ۹۹ بیش از ۶۰ درصد درآمد بیمارستان‌ها نسبت به دی و بهمن ۹۸ کاهش یافته است.
در همین حال، حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه درآمد بیمارستان‌ها در دوران کرونا ۷۵ تا ۸۰ درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: بیمارستان‌ها به دلیل شرایط کرونایی مجبور به لغو برخی جراحی‌ها شدند و بخشی از تخت‌های بیمارستان‌ها به بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرد البته بیماران هم به دلیل نگرانی از ابتلاء به کرونا برای جراحی‌ها که حتی نیاز هم بود مراجعه نکردند بنابراین درآمد فعلی بیمارستان‌ها به ۲۰ تا ۲۵ درصد رسیده است.
وی با انتقاد از اینکه کمتر از ۳۰ درصد از یک میلیارد یورو اعتبار از محل صندوق ذخیره ارزی به بیمارستان‌ها پرداخت شده است، افزود: بیمارستان‌ها از نظر اقتصادی با مشکلات بسیار جدی مواجه هستند و به خوبی نمی‌توانند به تعهدات خود در قبال پرسنل عمل کنند و پرسنلی که از جان خود برای درمان بیماران کرونایی مایه می‌گذارند به شدت نگران هستند.
بیمارستان‌ها از نظر اقتصادی با مشکلات بسیار جدی مواجه هستند و به خوبی نمی‌توانند به تعهدات خود در قبال پرسنل عمل کنند
سید حسن هاشمی وزیر سابق بهداشت، در نوشتاری به مزیت‌های طرح تحول سلامت اشاره کرده و گفته است که به رغم کم لطفی برخی و برخورد سیاسی برخی دیگر، شاهد بودیم که در پایان چهار سال اول اجرای این طرح، برای اولین بار در کشور، هزینه مردم در مراجعه به مراکز دولتی از رقم فزاینده ۵۸ درصد در پایان سال ۹۱ به رقم غیرقابل باور ۳۴.۸ درصد کاهش یافت.
وی، براز امیدواری کرده است که مجلس و دولت اجازه ندهند از طرح تحول سلامت تنها نام و گذشته‌ای پرافتخار باقی بماند و با اصلاح ایرادات آن کمک کنند تا مردم بزرگوار ایران طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده و با تکمیل و توسعه بیشتر این طرح، از نظام سلامت و بیمه درمانی کارآمد برخوردار شوند.
حالا که در روزهای سخت کرونایی به سر می بریم و از طرفی شاهد افزایش نرخ تورم و گرانی کالاها هستیم، بیمارستان‌ها برای ادامه حیات خود نیازمند بودجه و اعتبارات کافی هستند تا بتوانند خود را سرپا نگه دارند. زیرا، ادامه این روند می‌تواند سلامت مردم و بیماران را تهدید کند.
حسین کرمانپور مدیر بخش اورژانس بیمارستان سینا، با عنوان این مطلب که بیمارستان‌ها به سختی سرپا مانده‌اند، گفت: با آمدن کرونا و افزایش هزینه‌ها، نمی‌توان انتظار داشت که مردم در بیمارستان‌ها، خدمات لاکچری دریافت کنند.
سعید نمکی وزیر بهداشت، در تازه‌ترین واکنش به پرداخت نشدن اعتبارات کرونایی به بیمارستان‌ها، گفت: از یک میلیارد دلاری که برای مقابله با کرونا در نظر گرفته شد، تا امروز ۲۷ درصد آن را گرفته‌ایم.
