مواد شیمیایی طبیعی یا مصنوعی هستند که به مواد غذایی اضافه می شوند تا آن ها را از فساد ناشی از رشد میکروب ها یا فشار ناشی از تغییرات شیمیایی محافظت کرده و از رشد میکرو ارگانیسم هایی که به صورت صنعتی تولید می شوند ، جلوگیری کنند.
فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سبک زندگی ؛ مواد نگهدارنده ، مواد شیمیایی طبیعی یا مصنوعی هستند که به مواد غذایی اضافه می شوند تا آن ها را از فساد ناشی از رشد میکروب ها یا فشار ناشی از تغییرات شیمیایی محافظت کرده و از رشد میکرو ارگانیسم هایی که به صورت صنعتی تولید می شوند ، جلوگیری کنند.
امروزه از این مواد برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی استفاده می شود.
تحقیقات نشان می دهد این مواد قابلیتی دارند که سلامت و ماندگاری محصول غذایی را تضمین یا آن را تخریب کنند.
با وجود اینکه مواد نگهدارنده جلوی رشد میکروب هارا گرفته و از جهاتی برای مصرف کننده سودمند است ، این عیب راهم دارند که در طولانی مدت به دو عضو سم زدای بدن یعنی کبد و کلیه آسیب برسانند و سلامت آن ها را به خطر بیاندازند.
اساس کار نگهدارنده ها
نگهدارنده ها درواقع انتی اکسیدان هایی هستند که مانع از اکسیده شدن مواد غذایی می شوند.
روغن ها به دلیل دارا بودن اسید های چرب غیر اشباع و گاهی اشباع ، بیشتر مستعد اکسیده شدن هستند و به همین دلیل هم به آن ها مواد انتی اکسیدانی یا نگهدارنده اضافه می کنند.
تقریبا تمام مواد غذایی صنعتی که در کارخانه ها نگهداری می شوند و قرار است برای مدت زمان طولانی تری نگهداری شوند ، نگهدارنده ی انتی میکروباکتریال یا انتی اکسیدان دارند و به همین سبب از ماندگاری بیشتری برخوردار اند.
خوب است بدانید که در شیر های مدت دار از مواد نگهدارنده استفاده نمی شود و این نوع شیر ها از طریق فرآیندی به نام استرلیزه کردن مدت دار می شوند.
در این فرآیند شیر به مدت 3 تا 4ثانیه در معرض حرارت 135 تا 140 درجه ی سانتیگراد قرار می گیرد تا مدت دار شود.
از آن جایی که این شیر ها به تدریج ویتامین و خاصیت خودرا از دست داده و ممکن است خراب شوند ، بنابراین باید تا قبل از 4 ماه مصرف شوند.
به کنسرو ها مواد نگهدارنده نمی زنند ؟
با توجه به اینکه می توان انواع کنسرو های گوشتی و غیر گوشتی را به مدت 2 سال در خارج از یخچال نگهداری کرد ، بسیاری از خانواده ها براین باورند که کنسرو ها در میان انواع مواد غذایی آماده بیشترین مواد نگهدارنده را دارند.
اما لازم است بدانید که کنسرو کردن مواد غذایی تمام میکرو ارگانیسم های آن را نابود می کند و در اینصورت امکان نفوذ میکروب ها در مواد غذایی وجود ندارد ، درنتیجه برای افزایش ماندگاری محصول نیازی نیست تا مواد نگهدارنده به آن اضافه شود.
اما رب ها تنها کنسرو هایی هستند که در آن از مواد نگهدارنده ضد کپک استفاده می شود.
غذاهای سرد آماده همچون پاستا و ماکارونی ، سالاد الویه و ژامبون که در ظروف پلاستیکی بسته بندی می شوند ، برخلاف باور اکثر مردم همچون کنسرو ها استریل نمی شوند و چون مدت زمان ماندگاری آنان کوتاه است ، اغلب فاقد مواد نگهدارنده هستند.
هم چنین خانواده ها باید بدانند که الویه ها به جهت دارا بودن سس مایونز ، مرغ یا کالباس در مقایسه با دیگر مواد غذایی ، فوق العاده فساد پذیر و مسمومیت زا بوده و باید تا زمان مصرف ، داخل یخچال نگهداری شوند. بنابراین باید از مصرف آن برای مسافرت ، گردش یا میان وعده های مدرسه پرهیز کرد.
