نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ برخی افراد مبتلا به کووید-۱۹ دچار علایم گوارشی با یا بدون علائم تنفسی می شوند. اخیرا محققان دانشگاه استنفورد متوجه شدند که یک سوم از بیماران مبتلا به کرونا که بیماری خفیفی داشتند، دچار علایم گوارشی شده اند. یک مطالعه ی اخیر دیگر که توسط محققان در بیجینگ چین منتشر شد مشخص کرد که چیزی بین ۳ تا ۷۹ درصد افراد مبتلا به کووید-۱۹ علایم گوارشی را تجربه می کنند.
ویروس کرونا تا ۱۰% موارد، علائم گوارشی میدهد که ممکن است در برخی حالتها تا ۳۰% نیز برسد. این علائم میتواند شامل درد شکم در بالای ناف و اطراف آن و در ناحیهٔ معده باشد که شبیه مسمومیت است، اسهالی که در حد چند روز است نه چند هفته و خونی نیست، همچنین تهوع و استفراغ نیز میتواند جزء علائم گوارشی باشند. افرادی که دارای کولیت عصبی (سندرم رودهٔ تحریکپذیر) هستند، نیز دچار اسهال میشوند که ناشی از استرس و شرایط عصبی میباشد و پس از حذف این شرایط اسهال نیز قطع میشود.
یک کارشناس ارشد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شیراز ضمن اشاره به اینکه برخی از مبتلایان به کرونا، با علائم گوارشی مواجه میشوند، گفت: اسهال در اغلب افراد مبتلا به این بیماری دیده میشود و در اکثر آنان به معنی افزایش دفاعات دفع یا شل شدن قوام مدفوع است.
فاطمه شفیعی با یادآوری اینکه در تعریف پزشکی، دفعات حرکات روده که منجر به دفع میشود، سه بار در روز است، گفت: افزایش وزن مدفوع به بیش از ۳۰۰ گرم در روز اسهال تعریف میشود که اغلب ۶۰ تا ۸۵ درصد این وزن را آب تشکیل میدهد، بنابراین، اسهال واقعی از بیماریهایی که باعث افزایش حرکات روده یا اجابت مزاج بی اختیار میشود، متمایز است. اما در هر حالت اسهال می تواند منجر به کم آبی و از دست دادن مواد معدنی بدن شود.
این کارشناس ارشد تغذیه بالینی خاطرنشان کرد: بعضی از انواع مواد غذایی سریعتر از دستگاه گوارش عبور می کنند و سبب بدتر شدن اسهال می شوند بنابراین در زمان اسهال باید از مصرف این دسته از مواد خودداری کرد.
او یکی از دسته غذاهایی که افراد مبتلا به اسهال نباید مصرف کنند را غذاهای چرب بیان و اضافه کرد: غذاهای سرخ کرده و حاوی چربی بالا و سسها می توانند علائم اسهال را بدتر کند.
شفیعی لبنیات را نیز از نمونه غذاهای مضر برای اسهال دانست و گفت: در زمان اسهال روده ها نسبت به لبنیات، جز ماست و دوغ به ویژه ماست پروبیوتیک حساس خواهد شد، بنابراین توصیه میشود که از مصرف شیر، کره و پنیر و بستنی، پرهیز شود.
او سومین دسته از غذاهای تشدید کننده اسهال را نوشیدنیهای کافئیندار، کاکائو و شکلات دانست و گفت: این دسته از مواد نوشیدنی و تنقلات، موجب از دست رفتن آب بدن خواهد شد و با توجه به اینکه اسهال، دفع آب و الکترولیت بدن را به همراه دارد، لذا مصرف این مواد غذایی، عوارض کمبود اب را تشدید کرده و بیمار را در شرایط دهیدراته قرار میدهد.
این کارشناس تغذیه همچنین به منع مصرف شیرین کننده های مصنوعی و سوربیتول، اشاره و اضافه کرد: این شیرین کننده ها اثرات روان کنندگی دستگاه گوارش (ملین) دارد، بنابراین از مصرف هرگونه شیرین کننده مانند آبنبات، نوشابه ها، آدامس شیرین و سایر مواد غذایی شیرین باید خودداری کرد.
شفیعی همچنین توصیه کرد که افراد خصوصا بیماران کرونایی که یکی از نشانههای بالینی آنها، اسهال است، از خوردن موادغذایی نفاخ، جدا پرهیز کنند و گفت: مصرف میوه و سبزی برای حفظ سلامت بسیار ضروریست اما با توجه به اینکه در زمان ابتلا به اسهال، نباید مواد تولید کننده گاز مصرف شود، بنابراین فرد باید از مصرف برخی از انواع سبزی مانند کلم، گل کلم، بروکلی، انواع حبوبات، چاشنیهای غذا، انجیر، آلوچه، آب آلو و میوه و آبمیوههای مسهل و ملین، امتناع کند.
این کارشناس تغذیه توصیه کرد که بیماران کرونایی که دستگاه گوارش آنان درگیر شده است، از غذای تازه استفاده کنند زیرا غذای کهنه و مانده، بعضا تشدید کننده علائم گوارشی خواهد بود.
او همچنین به این بیماران توصیه کرد که بین گروه میوهجات، مبتلایان به اسهال از موز استفاده کنند و ادامه داد: این میوه به دلیل دارا بودن املاح خصوصا پتاسیم، به تامین الکترولیتهای از دست رفته بدن کمک خواهد کرد، از طرفی پکتین موجود در موز، فیبری محلول در آب است که جذب مایعات درون روده را تسهیل میکند؛ موز البته واجد ترکیبات پربیوتیک بوده و سبب رشد باکتریهای مفید در روده بزرگ میشود.
این کارشناس ارشد تغذیه مصرف برنج سفید را به دلیل هضم راحت توصیه و اضافه کرد: سس سیب، سیب پخته، کمپوت سیب بدون شکر، از موادی است که به دلیل داشتن پکتین، توصیه میشود، اما چون هضم سیب خام به دلیل داشتن پکتین زیاد مشکل است لذا مصرف سیب پخته یا کمپوت آن توصیه میشود.
شفیعی در ادامه مصرف نان برشته یا تست را نیز توصیه و اضافه کرد: مصرف نان سفید بهتر از نان سبوس دار، کامل یا نان قهوهاس است، زیرا سبوس، هضم نان را سخت خواهد کرد؛ البته به کسانیکه دچار سندروم روده تحریک پذیر هستند، توصیه میشود کمپوت سیب و نان فاقد گلوتن، مصرف کنند.
مصرف پوره سیب زمینی، جوجه آب پز یا بخارپز، ماست خصوصا ماست پروبیوتیک، آب مرغ، سوپ مرغ و آب و مایعات فراوان، از توصیههای اکید او به کسانی است که دچار علائم گوارشی بیماری کرونا میشوند.
این کارشناس تغذیه به افراد دارای علائم گوارشی ناشی از ابتلا به کرونا، تاکید کرد که اگر اسهال آنها بیش از ۵ تا ۷ روز ادامه پیدا کرد یا با خون همراه بود، حتما به پزشک مراجعه و از درمان خودسرانه پرهیز کنند.