فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سلامت ؛ ملاتونین هورمون مهمی است که در تاریکی ، زمانی که در خواب هستیم توسط غده ی پینه ال ترشح می شود.
ملاتونین علاوه بر تنظیم ساعت بیولوژیک بدن ، انتی اکسیدانی قوی نیز به شمار می رود .
به گفته ی محققان این هورمون به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر دامنه ی گسترده ای از فعالیت های بدن تأثیر می گذارد.
مقابله با پیری ، کاتاراکت ، سرطان ، درمان اختلالات نقص ایمنی اکتسابی ، حفاظت کلیه در برابر دارو های ناشی از سیس پلاتین ، بیماری های قلبی و عروقی ، افسردگی ، اختلالات خواب ، عملکرد جنسی ، پیشگیری و درمان میگرن و سردرد های خوشه ای ، اختلالات گوارشی ، اسکیزوفرنی ، تشنج در اطفال ، سندرم روده ی تحریک پذیر ، گلوکوم ، پارکینسون ، هیپرتانسیون از جمله تأثیراتی است که از این ماده کشف شده است.
خواص ملاتونین
باگذشت بیش از 50 سال از کشف ملاتونین ، تحقیقات در مورد این هورمون هم چنان ادامه دارد.
محققان در طی تحقیقات خود به خواص بسیاری از این ماده پی بردند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
خواص انتی اکسیدانی
بیشترین اهمیت ملاتونین در بدن به نقش محافظتی آن در مقابله با اکسیدان ها و رادیکال های آزاد مربوط می شود.
ملاتونین به عنوان یک انتی اکسیدان قوی بسیار مؤثرتر از سایر انتی اکسیدان مانند ویتامین ها و املاح قادر است تا رادیکال های آزاد بدن را خنثی کند.
چرا که ویتامین ها محلول در آب یا محلول در چربی هستند ، اما ملاتونین هم در آب و هم در چربی محلول است.
از طرفی ملاتونین قادر به تحریک ، تولید و ترشح آنزیم های اکسیدان در مغز است که در نهایت انتی اکسیدان های کل بدن را افزایش می دهد.
داروی بد خوابی
امروزه از ملاتونین به عنوان دارویی برای درمان بد خوابی و کاهش فشارخون استفاده می شود.
علاوه بر نقش دارویی و درمانی ، ملاتونین ماده ای است که در مغز ساخته می شود و در فرآیند خواب و بیداری و تنظیم ساعات آن نقش مهمی ایفاء می کند.
هم چنین ثابت شده است که عملکرد این هورمون در بدن رابطه ی مستقیمی با نور دارد.
بدین ترتیب که شب ها و در ساعات تاریکی مقدار آن در بدن زیاد می شود و برعکس در روز مقدار مؤثر آن کم می گردد.
خاصیت ضد سرطانی
تحقیقات زیادی در رابطه با خاصیت ضد سرطانی ملاتونین بر روی بیماران سرطانی انجام گرفته است که توقف یا کاهش رشد سلول های سرطانی را نشان می دهد.
طبق تحقیقات انجام شده ، ملاتونین استرس را کاهش می دهد ، سیستم ایمنی را تقویت کرده و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.
خاصیت ضد پیری
ملاتونین هورمون مهمی است که درکند شدن پدیده ی پیری و طولانی تر شدن عمر نقش مهمی ایفاء می کند.
تقویت کننده ی سیستم ایمنی و پیشگیری از آلزایمر
ملاتونین با حفاظت از نورون های عصبی از پیشرفت بیماری آلزایمر جلوگیری کرده و روند پیشرفت نارسایی های مغزی را کندتر می کند.
هم چنین دانشمندان معتقدند که ملاتونین ممکن است در مبارزه ، درمان یا پیشگیری از بیماری هایی چون ایدز ، پارکینسون ، آسم ، آب مروارید ، دیابت و سندرم داون مؤثر باشد.
تقویت کننده ی قلب
ملاتونین به سالم ماندن عضله ی قلب کمک بسیاری می کند ، از طرفی مطالعات نشان می دهد این ماده می تواند کلسترول خون را در افرادی که کلسترول بالایی دارند ، کاهش دهد و از بیماری های قلبی جلوگیری کند.
کدام مواد غذایی ملاتونین دارند؟
تحقیقات نشان می دهد شاتوت ، توت فرنگی ، بلغور و آلبالو حاوی مقادیر زیادی ملاتونین هستند.
به گفته ی محققان خوردن نصف لیوان آلبالو ترشح ملاتونین را افزایش داده و الگوی خواب را بهبود می بخشد.
ساعت بیولوژیک بدن چیست؟
ساعت بیولوژیک هر فرد در واقع پاسخ به تحولات نوری و حرارتی پیرامون ماست.
بسیاری از واکنش های بدن تنها هنگام شب انجام می گیرد ، زیرا هر سلولی در بدن دارای چرخه ی شبانه روزی است.
ساعت بیولوژیک مشخص می کند چه وقت بدن نیاز به خواب دارد یا چه زمانی وقت بیدارشدن از خواب است.
چرخه ی خواب و بیداری ، فعالیت و استراحت ، حرارت بدن ، برون ده قلبی ، مصرف اکسیژن و میزان ترشح غدد درون ریز توسط ساعت بیولوژیک بدن تنظیم می شود.
تحقیقات نشان میدهد هورمونی به نام ملاتونین می تواند بر چرخه ی شبانه روزی تاثیر گذارد و در تنظیم ساعت بیولوژیک بدن نقش ایفاء کند.