چرا حضور دانش آموزان در مدرسه مهم است؟ / چالش های تعطیلی مدارس

نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس آموزش؛ با آغاز سال تحصیلی جدید اگرچه بیشتر اولیا تمایلی به بازگـشایی مدارس نداشتند و تدریس در سامانه شاد و فضای مجازی را به حضور دانش آموزان در مدرسه ترجیح می دادند، و خرسند بودند که فرزندشان از ویروس کرونا در امان است.

بدون شک اماده سازی خانواده ها و دانش آموزان به آموزش مجازی و آنلاین با توجه به شیوع گسترده ویروس کرونا ضرورتی بود که در سایه مشکلات ناشی از کرونا مغفول ماند.

بسیاری از والدین براین باورند کرونا و آموزش غیر حضوری بیشتر در دانش‌آموزان ابتدایی اثر گذاشته و با توجه به تغییر کتابها و تخصصی بودن آنها اغلب والدین نمی توانند آنگونه که باید در فراگیری دروس به آنها کمک کنند.

محروم ماندن دانش اموزان از فضای شاد مدرسه و تلاش برای یادگیری، زندگی دسته جمعی و حضور در اجتماع از دیگر مشکلاتی است که آموزش غیر حضوری برای دانش آموزان ایجاد کرده است.

اما از غفلت متولیان امر و خانواده ها درخصوص آمادگی لازم برای اجرای این پروسه جدید و درعین حال عظیم در عرصه آموزش که بگذریم مشکلات دیگری وجود دارد که با گذشت نزدیک ۸۰ روز از اجرای طرح آموزش مجازی نه تنها کم نشده اند بلکه بیشتر شده و با توجه به پیش بینی احتمال ادامه این روند تا پایان سال تحصیلی حالت فرسایشی به خود خواهد گرفت و بیشتر از همه این خانواده ها و دانش آموزان هستند که در این میان به انواع آسیب ها دچار خواهند شد.

مدرسه چیزی بیش از فرصت‌های آموزشی در اختیار دانش‌‌آموزان قرار می‌دهد؛ در حقیقت در مدرسه سلامت اجتماعی، عاطفی و روانی دانش‌‌آموزان در مدارس ارتقا پیدا می‌کند اما این روزها که همه‌گیری ویروس کرونا باعث تعطیلی مدارس شده است جامعه و نظام آموزشی با عوارض این تعطیلات طولانی روبه‌رو می‌شود.

دانش‌‌آموزان آسیب‌پذیرتر بیشتر از دیگران تحت تاثیر مشکلات این تعطیلی کرونایی قرار می‌گیرند. مدرسه برای کودکان کم‌سن‌ و سال امن ترین و با ثبات‌ترین بخش زندگی است؛ همچنین وابستگی‌هایی که بین برخی از دانش‌آموزان با معلمان و هم کلاسی‌هایشان ایجاد می‌شود، برای سلامت روان و زندگی بهتر آنان اهمیت به‌سزایی دارد. حال در صورت فقدان این حمایت‌های روانی، در درازمدت با پیامدهای منفی آن مواجه خواهیم بود که با ادامه تعطیلی مدارس این مشکل تشدید خواهد شد.

همچنین می‌دانیم که دلبستگی‌ها و تعلقات دوران مدرسه ارتباط مستقیمی با پیشرفت‌های تحصیلی آینده فرد دارد. کودکان به فرصت‌هایی برای بازی کردن و تعامل با دوستان خود نیاز دارند و این تجربه‌ها به رشد اجتماعی آن‌ها کمک می‌کند. کودکان اقشار محروم و آسیب‌پذیر به دلیل زندگی کردن در خانه‌های کوچک، فقر و کمبود فضای مناسب برای بازی کردن در خارج از خانه، از رهگذر این بحران صدمه بیشتری خواهند دید.

کودکان باید در محیط مدرسه باشند؛ بی‌شک مواجه با عواقب تعطیلی مدارس در درازمدت بر کار روانشناسان آموزشی بسیار بیشنر خواهد بود. مدارس و اجتماع ما از این پس به روانشناسی و روانشناسان بیشتری برای رفع‌ و رجوع آثار سوء تعطیلی مدارس نیاز پیدا خواهد کرد. بسیاری از کودکان به حمایت‌های عاطفی روانشناسان آموزشی و معلمان نیاز دارند. حمایت از همه کودکانی که به نوعی بسته‌شدن مدارس صدمه دیده‌اند چالشی است که به منابع و برنامه‌ریزی‌های قابل توجهی نیازمند است.

مدرسه فقط کارکرد آموزشی ندارد بلکه کارکرد تربیتی، پرورشی، اجتماعی و روانی نیز دارد

برهمین اساس محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش در تمام دوران همه‌گیری کرونا بر آموزش حضوری تاکید داشته و دارد چراکه با آموزش حضوری، دانش‌آموز ارتباط گیری با همسالان خود را می‌آموزد، با مدرسه رفتن تعاملات فکری کودکان شکل می‌گیرد و این موضوع بر شخصیت او تاثیرگذار است.

حاجی میرزایی اظهار کرده است اولویت اصلی ما حضور در مدرسه است چرا که هیچ چیزی جای آموزش حضوری را نمی‌‌گیرد، اما اجباری هم برای حضور دانش‌آموزان در مدرسه نداریم زیرا دانش‌آموزان می‌توانند از امکانات دیگری که اعلام کرده ایم برای آموزش و یادگیری استفاده کنند.

وی خاطرنشان‌ کرده است: مطالعات بین‌المللی حاکی از این موضوع است که اگر زیرساخت‌های فنی، نرم افزاری و سخت افزاری برای آموزش غیرحضوری کامل بوده، دانش‌آموزان به ابزارهای لازم مجهز باشند، معلمان توانایی کامل برای آموزش در فضای مجازی داشته و توانایی لازم برای فراگیری آموزش‌ها را از مسیر مجازی داشته باشند و خانواده‌ها نیز انگیزه و توانایی برای کمک به تحصیل فرزندانشان را داشته باشند، آموزش با ۵۰ درصد کیفیت قابل دستیابی است اما استان‌هایی داریم که به این ابزارها دسترسی ندارند، بر این اساس مشکلات اقتضا می‌کند که به آموزش حضوری فکر کنیم.

حاجی میرزایی اضافه‌ کرده است: در بسیاری از کشورهای جهان مدارس نخستین مکانی بود که تعطیل شد، اما با توسعه آگاهی‌ها و ارزیابی‌ها، به‌تدریج درصدد بازگشایی مدارس خود هستند؛ امروز این سیاست در کشورهای زیادی حتی با میزان ابتلا و فوت بیش از کشورمان جریان دارد.

به گفته وزیر آموزش و پرورش مطالعات نشان می‌دهد تاثیر تعیین‌کننده‌ای بین بازگشایی و شیوع بیماری وجود ندارد، اما در عین حال مطالعات حاکی از این موضوع است که دور بودن دانش‌آموز از مدرسه با تبعات متعددی روبه‌رو است، زیرا مدرسه فقط کارکرد آموزشی ندارد بلکه کارکرد تربیتی، پرورشی، اجتماعی و روانی نیز دارد.

با توجه به اعلام وزارت بهداشت و پیگیری وزارت آموزش و پرورش، مدارس از اول بهمن ماه به صورت اختیاری بازگشایی شده است تا شاید بتوان علاوه بر تمام آموزش‌های مجازی و غیرحضوری که تاکنون از طریق مدرسه تلویزیونی و شبکه دانش‌آموزی شاد ارائه می‌شود، به ارتقای شخصیت دانش‌آموز با تعاملی که بین معلم و او اتفاق می‌افتد کمک کرد چرا که این موضوع می‌تواند بر جلوگیری از بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نیز موثر باشد.