نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ اضطراب واکنش طبیعی به شرایط سخت و تهدیدآمیز است اما اگر شدید و طولانی شده و رنج ایجاد کند، زندگی را مختل خواهد کرد. اضطراب میتواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشد و بدن را برابر بیماریها تضعیف کند. گاهی نیز اضطراب باعث رفتارهای ناکارآمد میشود برای مثال ممکن است باعث شود مکرراً اخبار اشتباه یا ناخوشایند را برای یکدیگر ارسال کنیم و پیامهای درست و دستورالعملهای علمی را ندیده بگیریم.
نشانههای استرس
- افزایش یا کاهش سطح انرژی و فعالیت
- افزایش مصرف سیگار یا موارد مشابه آن
- افزایش تحریک پذیری به شکل زود عصابی شدن و جر و بحث کردن زیادی
- مشکل در خوابیدن و استراحت کردن
- گریه کردن زیاد
- اضطراب بیش از حد
- تمایل به تنها ماندن
- برای هر چیزی دیگران را سرزنش کردن
- مشکل در برقرای ارتباط و گوش دادن به حرف دیگران
- مشکل در کمک کردن یا کمک گرفتن از دیگران
- خوشحال و شاد نبودن
چگونه بر این استرس غلبه کنیم؟
علی درخشان یک روان شناس بالینی می گوید کاملاً طبیعی است که با شیوع این بیماری افراد نگران سلامتی خود باشند، اگرچه کرونا ویروس یک بیماری بسیار واگیردار و در مواردی کشنده است، اما طبق گفته متخصصان افرادی بیشتر در معرض خطر قرار دارند که سیستم ایمنی ضعیف یا بیماریهای زمینهای دارند و توصیههای پزشکان را جدی نمیگیرند؛ بنابراین افراد با رعایت نکات بهداشتی و پیشگیری میتوانند از ابتلا به این ویروس تا حد زیادی مصون بمانند.
درخشان با اشاره به اینکه در این مواقع نباید خطر را تشدید کرد، افزود: مغز ما عادت دارد در هنگام مواجهه با خطرات ناشناخته، آنها را ترسناکتر ارزیابی کند؛ به طور مثال در شرایط فعلی حالتی را در ما ایجاد میکند که گویی به بیماری مبتلا شدهایم.
این روانشناس بالینی اضافه کرد: این امر بخشی از پاسخ ذاتی داخلی دستگاه عصبی مرکزی است که موقعیتهای خطرزا را بزرگ و ترسناک جلوه میدهد تا باعث توجه بیشتر به آن پدیدهها شود، ضمن اینکه اتفاقاتی که سلامتی ما را کمتر تهدید میکند کمتر مورد توجه قرار میگیرند؛ برای مثال آمار کشته شدگان ناشی از حوادث رانندگی بسیار بیشتر از ویروس کروناست اما هیچگاه این موضوع مانع سوار شدن افراد به اتومبیل نمیشود.
وی ادامه داد: بنابراین شیوع ویروس کووید ۱۹ به خاطر واگیردار بودن شدید آن از همه چیز ترسناکتر است؛ زیرا تمام رسانههای جمعی به صورت آنلاین به خطرات ناشی از این مسئله تأکید دارند.
درخشان با اشاره به لزوم انجام از اقدامات احتیاطی طبیعی و سالم، عنوان کرد: بیماریهای آنفلوانزا و کرونا ویروس هر دو از طریق تماس، لمس، سرفه یا عطسه منتشر میشوند؛ بنابراین در صورتی که بیمار هستید در منزل مانده و از رفتن به سر کار یا مسافرت به نقاط مختلف پرهیز کنید، اگر بیمار نیستید نیز از تماس صمیمانه با شخصی که بیمار است اجتناب کرده و از روشهای توصیه شده برای ضد عفونی کردن و رعایت نکات بهداشتی بهره بگیرید.
این روانشناس بالینی بیان کرد: رعایت نکات بهداشتی در درجه اول به معنای شستن مرتب و صحیح دستهاست، اگر به خارج از منزل رفتید به محض رسیدن دستان خود را حتماً بشویید و برای کاهش اضطراب سعی کنید هنگام شستن دستها با آب گرم و صابون در ذهن خود سرود مورد علاقه دوران کودکی خود را مرور کنید و تا زمان پایان آهنگ دست از شستن نکشید.
وی با اشاره به اینکه در این شرایط سعی کنید شاد و با روحیه باشید این موضوع به سیستم ایمنی شما کمک میکند تا سالم بمانید، افزود: به خاطر داشته باشید که برای این منظور به یک رژیم غذایی متعادل، خواب کافی و آرامش نیاز دارید و البته ورزش منظم حتی در زمستان نیز به این امر کمک میکند.
درخشان استفاده بیشاز حد از رسانههای اجتماعی و فضای مجازی را باعث افزایش نگرانی برشمرد و گفت: از توجه به برخی از رسانهها، شبکههای اجتماعی و هر منبعی که با دامن زدن به بحران و تشویش اذهان عمومی، اهداف سودجویانه خود را دنبال می کنند اجتناب کنید.
این روانشناس بالینی تصریح کرد: دریافت این اخبار از طریق اینترنت، تلفن همراه، تلویزیون یا هر وسیله ارتباط جمعی دیگر میتواند فرصتهایی را برای افراد یا شرکتهای مغرض یا سودجو ایجاد کند و توصیه میکنم استفاده از رسانههای اجتماعی به اندازه کافی و با هوشمندی صورت گیرد تا بیشاز حد به نگرانی و اضطراب خود دامن نزنیم.
وی عنوان کرد: سعی کنید با آرامش و به دور از نگرانی اطلاعات صحیح را از غیرصحیح تشخیص داده و هیجانی عمل نکنید، پزشکان و دانشمندان در حال تلاش شبانهروزی برای کشف دارو و محدود کردن انتقال ویروس به بدن انسان هستند؛ بنابراین به کار و تلاش بیوقفه آنها اعتماد کنید.
درخشان گفت: اینکه در حال حاضر چه چیزی باعث اضطراب و ناراحتی شما شده مهم نیست؛ به خاطر بیاورید اتفاقاتی که در گذشته سبب اضطراب شما میشد چگونه مدیریت میکردید؛ الان هم مانند تجربیات گذشته اضطراب خود را مدیریت کنید.
این روانشناس بالینی افزود: اگر مشغول گفتوگوی درونی با خود هستید و باورهای غیرمنطقی را در خود پرورش میدهید و به نگرانی خود دامن میزنید و احساس کردید نگرانی بیشاز حد و دردسر ساز دارید بهتر است با یک روانشناس، مشاور یا یک دوست قابل اعتماد در مورد نگرانی خود صحبت کنید.
وی افزود: شاید نیاز باشد از برخی تکنیکهای ذهن آگاهی یا مراقبه یا راهکارهایی که قبلاً در مواقع بحران به کار میبردید، استفاده کنید تا به این وسیله بتوانید بر اضطراب خود چیره شوید.
درخشان بیان کرد: هر راهکاری که به ذهنتان میرسد برای کاهش استرس و اضطراب خود انجام دهید؛ زیرا آسیبهایی که استرس به شما میرساند به مراتب بیشتر است.
این روانشناس بالینی افزود: بروز اپیدمیها هر از گاهی در سراسر جهان رخ میدهد؛ گرچه برخی از آنها ترسناک هستند اما کاملاً طبیعی است، باید توجه داشت که با آرامش و رعایت موازین بهداشتی توصیه شده حتی اگر در منطقه آلوده هم زندگی کنید میتوانید نگرانیهای خود را مدیریت کرده و به آن دامن نزنید.