ناباروری در مردان یکی از موانع اصلی در مسیر زوج ها برای بچه دار شدن است. اما خوشبختانه امروزه درمان هایی برای حل این مشکل ارائه شده است.
نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت، ناتوانی مرد در باردار کردن یک زن را ناباروری مردان می گویند، در چنین شرایطی با وجود نزدیکی مرتب، حاملگی اتفاق نمی افتد.
ناباروری در مردان چگونه رخ می دهد؟
ناباروری در مردان با دلایل زیادی اتفاق می افتد
که به برخی از مهم ترین آنها اشاره می کنیم:
• تولید کم اسپرم
• عملکرد غیر طبیعی اسپرم
• عدم وجود اسپرم در منی
دکتر نیما نریمانی درباره دلایل عمده ناباروری
در مردان اظهار کرد: سیگار کشیدن، مصرف مشروبات الکلی، مواد مخدر به خصوص تریاک، زندگی
بی‌تحرک و چاقی از عوامل محیطی موثر بر ناباروری مردان است.
نریمانی ادامه داد: مشکلی که ما با بیماران
خود داریم این است که وقتی به آنها توصیه می‌کنیم که مصرف سیگار و مواد مخدر را قطع
کنند تا دچار مشکلات باروری نشوند، می‌گویند ما در اطرافیان خود افرادی را می‌شناسیم
که این مواد را مصرف می‌کنند و بچه‌دار هم شده‌اند؛ در این زمینه باید توجه داشت که
بدن افراد با یکدیگر قابل مقایسه نیست؛ برخی افراد مستعد ناباروری هستند و وقتی با
مشکل ناباروری به پزشک مراجعه می‌کنند باید حتماً عوامل محیطی ناباروری را از بین ببرند.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان
این‌که برخی بیماری‌های زمینه‌ای ممکن است باعث بروز ناباروری در مردان شود، تصریح
کرد: بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های خودایمنی و سرطان‌‌ها ممکن است باعث ناباروری
شوند.
نریمانی با بیان این‌که مخاطرات شغلی بر
بروز ناباروری موثرند، خاطرنشان کرد: کار کردن مردان در محیط‌هایی مانند دکل‌های مخابرات
که میدان‌های مغناطیسی قوی دارند، حضور مداوم در محیط‌هایی که در معرض اشعه ایکس قرار
دارند، افرادی که در محیط‌های گرم مانند موتورخانه‌ها و سوناها کار می‌کنند از عواملی
است که می‌تواند روی باروری مردان تاثیرگذار باشد.
وی ادامه داد: راننده‌ها به دلیل آنکه
زیاد یک جا می‌نشینند و تحرک کمی دارند دمای بدنشان و درنتیجه دمای بیضه‌هایشان افزایش
می‌یابد و باعث افزایش خطر ناباروری می‌شود.
وی با بیان این‌که مصرف برخی داروها ممکن
است بر باروری مردان اثرگذار باشد، گفت: مصرف داروهای اعصاب و روان وفشار خون و بسیاری
از داروهای دیگر می‌تواند باعث بروز ناباروری در مردان شود.
وی با بیان این‌که اولین اقدام برای زوجین
نابارور باید بررسی آقایان باشد، خاطرنشان کرد: در وهله اول مردان می‌توانند به اورولوژیست‌ها
مراجعه کنند تا اگر نیازی به برخی درمان‌ها بود، در ابتدا روی مردان انجام شود؛ یکسری
جراحی‌ها برای آقایانی داریم که اسپرم‌شان ضعیف است؛ جراحی واریکوسل در برخی موارد
توصیه می‌شود.
نریمانی با بیان این‌که برخی جراحی‌های
پیشرفته در آقایانی انجام می‌شود که اسپرم ندارند، خاطرنشان کرد: قبلاً به این افراد
توصیه می‌شد که اسپرم اهدایی دریافت کنند اما اکنون به آنها توصیه می‌شود که با انجام
جراحی‌های پیشرفته، اگر زمینه ژنتیکی آنها فراهم باشد، اسپرم را از داخل بیضه‌هایشان
پیدا کنیم در برخی موارد بین 30 تا 70 درصد می‌توان اسپرم بیمار را از بیضه‌هایش استحصال
کرد تا بتواند باروری موفقی داشته باشد.
اصلاح سبک زندگی،عاملی مهم در پیشگیری از
ناباروری
یک متخصص اورولوژی و ناباروری مردان گفت اصلاح سبک زندگی را یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری و درمان ناباروری
دانست و افزود: پیش از آنکه به درمان‌های دارویی و جراحی برسیم، لازم است عوامل مربوط
به سبک زندگی را در او بررسی کنیم. برای نمونه، چاقی و بالا بودن شاخص توده بدنی می‌تواند
باعث اختلالات هورمونی شود. بنابراین، به افراد چاق توصیه می‌کنیم که به شکل علمی و
با کمک مشاوران تغذیه وزن خود را به حد متناسب برسانند و در بسیاری از موارد همین تناسب
وزن باعث افزایش توان باروری می‌شود. عوامل دیگر مربوط به سبک زندگی نادرست، مانند
بی‌تحرکی، کشیدن سیگار و قلیان و مصرف مواد مخدر و روان‌گردان نیز باعث کاهش شدید قدرت
باروری می‌شوند و لازم است این عوامل خطرساز از زندگی فرد حذف شوند.
دکتر بهرنگ آبادپور با اشاره به پررنگ شدن
نقش درمان‌های دارویی ناباروری مردان در دهه‌های اخیر گفت: نکته مهم در درمان دارویی
ناباروری مردان این است که نیاز به زمان دارد؛ زیرا فرایند اسپرماتوژنز یا اسپرم‌سازی
یک فرایند حدوداً ۹۰ روزه است و بنابراین، توصیه می‌شود که درمان دارویی دست‌کم سه
تا شش ماه ادامه پیدا کند. به همین خاطر، در مواردی که به هر دلیل، از جمله بالا بودن
سن خانم یا کم بودن ذخیره تخمدان خانم، درمان باید سریع‌تر انجام شود، ما از درمان
دارویی عبور می‌کنیم.
این متخصص اورولوژی درباره انواع درمان‌های
دارویی ناباروری مردان توضیح داد: در مواردی که ناباروری ناشی از یک عامل زمینه‌ای
است، ما از داروهای استاندارد برای رفع آن عامل استفاده می‌کنیم. برای مثال، اگر وجود
عفونت و التهاب در دستگاه تولید مثل تشخیص داده شود، ما از آنتی‌بیوتیک‌ها و ضدالتهاب‌ها
استفاده می‌کنیم. یا اگر بیضه‌ها دچار نارسایی ثانویه شده باشند، یعنی به دلیل اختلالات
هیپوفیز هورمون کافی برای تولید اسپرم دریافت نکنند، ما از هورمون‌درمانی استفاده می‌کنیم.
همچنین گاهی اختلال انزال باعث ناباروری می‌شود که در چنین مواردی هم درمان دارویی
معمولاً مؤثر است.
درمان ناباروری در مردان
برخی از راه های درمان ناباروری در مردان
شامل این موارد می شود:
1- جراحی اگر ناباروری به علت شرایط واریکوسل
یا بسته بودن لوله های خروج اسپرم باشد، پزشک ترجیح می دهد برای درمان دست به جراحی
بزند. همچنین وازکتومی های قبلی نیز ممکن است برگردند. در بعضی موارد که هیچ اسپرمی
در منی وجود ندارد، اسپرم ها را به صورت مستقیم از بیضه ها یا اپیدیدیم بازیابی می
کنند. به چنین روشی بازیابی اسپرم می گویند.
۲- درمان عفونت ها آنتی بیوتیک برای درمان عفونت
در سیستم تناسلی تجویز می شود.
3- درمان مسائل مربوط به رابطه جنسی دارو و
گاهی هم جلسات مشاوره برای درمان اختلال در نعوظ و انزال زودرس استفاده می شود.
4-
درمان هورمونی پزشک ممکن است از درمان
جایگزینی هورمونی یا داروهای عدم تعادل هورمون استفاده کند.
5-
روش های کمک به باروری در این روش
درمان، اسپرم با جراحی از انزال طبیعی خارج می شود، گاهی از اسپرم اهدا کننده نیز استفاده
می شود. اسپرم ها به بدن خانم منتقل می شوند.
پزشکان گاهی اوقات IVF یا لقاح آزمایشگاهی و تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم
را انجام می دهند.
