بسیاری از ما ساعات زیادی از زمان خود را میان شبکه های اجتماعی تلف می‌کنیم درست مانند فرد معتادی که می‌داند اعتیادش ضرر دارد اما توان دست کشیدن از آن را هم در خود نمی‌بیند. اما هیچ اعتیادی نیست که راه حل نداشته باشد.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سبک زندگی؛ شبکه‌های اجتماعی تغییر چشمگیری در زندگی انسان‌ها ایجاد کرده‌اند و تبدیل به پل ارتباطی میان میلیون‌ها نفر شده‌اند. باوجود مزیت‌های گوناگون، وابستگی به این پدیده‌ی نوین مشکل عمده‌ی خیلی از آدم‌هاست! به‌جای بهره‌‌بردن از این فناوری، در نقطه‌ی مقابل اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی زندگی را از آدم‌ها گرفته است.
آیا تاکنون به تعداد دفعاتی که به شبکه‌های اجتماعی سر می زنید، فکر کرده‌اید؟ چند بار در هفته است؟ روزی یک بار؟ 72 درصد از بزرگ‌سالان به صورت آنلاین از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و به طور معمول یک کاربر 23 ساعت از وقت خود را در عرض یک هفته در رسانه‌های اجتماعی سپری می‌کند، این معادل زمان یک شغل نیمه وقت است!
ما در عصر رسانه‌های اجتماعی زندگی می‌کنیم.
1. دو میلیارد کاربر شبکه اجتماعی درسراسر جهان وجود دارد.
2. هر روز 500 میلیون توییت ارسال می‌شود.
3. هر روز 70 میلیون عکس در اینستاگرام بارگذاری می‌شود.
4. 300 ساعت ویدئو در هر دقیقه در یوتیوب بارگیری می‌شود.
ارتباطات در طول تعاملات رخ می‌دهد و نیاز ما به ارتباط و تعامل با دیگران امری جهانی و اجتناب ناپذیراست؛ پشت این غریزه اجتماعی، ضرورت قوی‌تری برای دادن معنی و هویت به دنیای ما وجود دارد.در شبکه اجتماعی تماس با دیگران، امکان ایجاد دنیایی از نمادها را به ما می‌دهد، به‌عنوان مثال زبان، اعداد، حرکات، شکلک‌ها و قوانین اجتماعی‌که بطور یکسان و مشترک توسط همه افراد قابل درک هستند.
اعتبار اجتماعی بخش مهمی از انسان بودن است. "لایک" فیس‌بوک یا "علاقمندی" توییتر یک سیگنال اجتماعی است که باعث می‌شود ما احساس خوبی داشته باشیم. ترس از دست دادن (FOMO) یک محرک بزرگ استفاده از شبکه‌های اجتماعی است، به ویژه برای کسانی‌که 30 سال و یا سن کمتری دارند. 67 درصد از کاربران می‌گویند، می‌ترسند "چیزی را از دست بدهند".
اگر می‌خواهید بدانید آیا در دسته‌ی معتادان به شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرید، این مطلب به شما کمک می‌کند. اگر نشانه‌های زیر را در خود می‌بینید، شاید وقت آن رسیده در روش برخوردتان با شبکه‌های اجتماعی تغییر ایجاد کنید.
1- بدخلقی و اضطراب
مشخصه اصلی این اعتیاد، بدخلقی، اضطراب و تشویش بسیار زیاد است. بخصوص زمانی که افراد دسترسی به اینترنت ندارند این بدخلقی و اضطراب به میزان بسیار زیادی بالا می‌رود. اگر شما برای کاهش اضطراب خود مجدداً به همان شبکه‌های اجتماعی پناه ببرید در حقیقت در مسیر تداوم اعتیاد خود گام برداشته‌اید.
2- چک کردن مداوم
مشخصه دیگر این نوع اعتیاد چک کردن مداوم تلفن یا دستگاه هوشمند است، این نخستین کاری است که این افراد بعد از بیدار شدن در صبح یا بعد از کار و هنگام رسیدن به منزل انجام می‌دهند. این افراد ایمیل‌ها، توئیت‌ها و سایر پیام‌های خود را چندین بار در روز یا حتی چندین بار در ساعت چک می‌کنند. بدون اینکه حتی نیاز ضروری به انجام این کار وجود داشته باشد.
3- داشتن افکار وسواسی در مورد استفاده از شبکه های اجتماعی
افرادی که به استفاده از این شبکه‌ها معتاد هستند، هنگامی که از اینترنت استفاده نمی‌کنند دائماً به طور وسواسی در مورد آن فکر می‌کنند و به دنبال فرصتی هستند تا بتوانند دسترسی مجدد به شبکه‌های اجتماعی را داشته باشند.
4- صرف زمان بسیار زیاد برای شبکه های اجتماعی
اعتیاد به شبکه های اجتماعی باعث می شود ساعت‌های زیادی را پای اینترنت سپری کنید. اگر این مسئله به درستی مدیریت نشود می‌تواند بیشتر اوقات روز شما را گرفته و باعث کاهش عملکرد در سایر حوزه‌های زندگی تان شود. برای مثال ممکن است تمام اوقات فراغت خود را صرف فضای مجازی کنید و رغبتی برای انجام فعالیت در محیط واقعی زندگی نداشته باشید.
5- ناتوانی در کاهش یا مدیریت پرداختن به شبکه های اجتماعی
افرادی که دچار اعتیاد به شبکه های اجتماعی هستند اغلب تلاش‌های مکرر و ناموفقی در زمینه کاهش یا قطع استفاده از فضای مجازی دارند. برای مثال ممکن است بارها تصمیم بگیرید همه چیز را کنار بگذارید و یا ساعات استفاده از شبکه های اجتماعی را محدود نمایید اما بازهم به سمت استفاده افراطی از این فضاها کشیده شوید و در برابر آن احساس ناتوانی کنید.
6- مختل شدن ارتباطات در دنیای واقعی
پرداختن افراطی به دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی معمولا به ارتباطات افراد در محیط واقعی زندگی صدمه می‌زند و دیواری نامرئی بین آنها ایجاد می‌کند. برای مثال زوجینی که دائما درگیر استفاده از گوشی همراه خود هستند فرصت کافی برای مصاحبت با یکدیگر پیدا نمی‌کنند؛ این مسئله می‌تواند میزان صمیمت و رضایت زناشویی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین علاوه بر ارتباط زوجین می‌تواند به رابطه بین فردی در هر سطحی آسیب برساند و تنش‌ها و تعارضات زیادی را رقم بزند.
7- کاهش عملکرد روزمره از علائم اعتیاد به شبکه های اجتماعی
افرادی که به طور وسواسی درگیر شبکه های اجتماعی هستند اغلب جنبه‌های دیگر زندگی خود را فدای فضای مجازی می‌کنند. در واقع اعتیاد به شبکه های اجتماعی اغلب به مشکلاتی نظیر افت تحصیلی و کاهش عملکرد شغلی می‌انجامد که می‌تواند به مرور هزینه‌های مختلفی را برای فرد به همراه بیاورد.
سیاری از ما می‌خواهیم اعتیاد به شبکه های اجتماعی را پایان دهیم اما تکه مهمی از این پازل گم شده است. ما به دنبال چیزی هستیم که می‌خواهیم و فکر می‌کنیم که شبکه های اجتماعی پاسخی سریع به آن می‌دهند. این آزمایش‌ها به من نشان داد که اساس این تمایل به کاربرد اجتماعی اینترنت، ارتباط عمیق با دوستان، دسترسی به ایده‌ها و اطلاعات جدید و استراحت کردن بعد از یک روز سخت است.
هر یک از این تمایلات می‌تواند با چیزی غیر از شبکه های اجتماعی و به طور موثرتری ارضا شود. مانند بسیاری از ابزارها، این ابزار نیز تماما خوب یا تماما بد نیست. من آزمایشاتم را در آینده ادامه می‌دهم به ویژه حالا که گوشی‌های هوشمند قابلیت «زمان استفاده از دستگاه» را اضافه کرده است. در دسترس بودن این برنامه‌ها، لزوما به این معنا نیست که رفتارهای فعلی و پیش‌فرض ما بهترین راه برای استفاده از آنها یا رسیدن به خواسته‌مان است.
با محدود کردن استفاده از سایت‌های اجتماعی، الگویی را ایجاد کردم که به من اجازه می‌داد که با دوستان بیشتری در ارتباط باشم، بیشتر کتاب بخوانم و تمرکزم را در کاری که اهمیت داشت، بالا ببرم.
