اُمیکرون در آستانه یلدا

شنیدن این خبر بعد از ماه‌ها ترس و دلهره و گذراندن پیک پنجم کرونا در کشور و شاهد از دست رفتن جان‌های بسیاری بودن هم به قدر کافی نگران کننده است و این نگرانی وقتی بیشتر می‌شود که به آنچه طی 22 ماه شیوع کرونا بر ما گذشته است فکر کنیم؛ به جان‌هایی که از دست رفت، به خسارات اقتصادی که تحمیل شد، به مشکلات روانی مانند اضطراب و وسواس که فراگیر شد و... حالا اما بعد از ماه‌ها که مرگ و میرهای کرونایی رکورد می‌زد این آمار به روزانه حدود 50 نفر رسیده است و با همت دولت بیش از 50 میلیون نفر در کشور هر دو دوز واکسن را دریافت کرده‌اند.

 در حال حاضر شهر قرمز و نارنجی کرونایی نداریم و ۵۳ شهر در وضعیت زرد و ۳۹۵ شهر در وضعیت آبی قرار دارند. برای همین است که مدارس کمابیش باز شده است و والدین هم که از آموزش مجازی خسته شده‌اند، ترجیح داده‌اند دوباره کودکان را به مدرسه و مهدکودک بفرستند. خانواده‌های خسته از دوری‌های طولانی در آرامش نسبی که این روزها کاهش آمار کرونا در کشور به همراه آورده است، در تدارک شب یلدا هستند. کنسرت‌ها راه افتاده است و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی از سر گرفته شده است. ایام فاطمیه و مراسم سوگواری حضرت فاطمه زهرا(س) مرهمی است برای دل کسانی که مدت‌هاست از این مراسم دور بوده‌اند. همه از دوری‌ها و محدودیت‌ها خسته‌ایم! و تنها دفاع مؤثر خود در مقابل کرونا که رعایت پروتکل‌های بهداشتی است، این روزها به حداقل رسیده است و فاجعه درست از همین نقطه آسودگی که در آن ایستاده‌ایم، آغاز می‌شود.

اگر رفتار امروزمان را بر اساس آمار امروز و بی توجه به احتمالات تنظیم کنیم،  یک ماه دیگر رنگ‌های آبی روی نقشه کشورمان به سرعت قرمز خواهد شد. تجربه نشان داده است که تنها دفاع ما در مقابل کرونا، رعایت تک تک شهروندان است. یادمان نرفته است که همین چندماه پیش در 26 مرداد تعداد مبتلایان جدید روزانه در کشور به رقم بیش از 50 هزار نفر رسید و در دوم شهریور تعداد موارد مرگ و میر روزانه کرونا به رکورد خود یعنی ۷۰۹ نفر رسید. 709 جان عزیز!

شاید این روزها همه در معرض پدیده‌ای به اسم «رفتار کاهش ناهماهنگی» هستیم. معنای این عبارت برخلاف عبارتش بسیار ساده است. بدین معنا که این عبارت یک دامی است که فرد را از دیدن واقعیات مهم یا پیدا کردن راه حل‌های واقعی برای مسأله پیش رویش باز می‌دارد و علتش این است که فرد این رفتار را به عنوان یک دفاع به کار می‌برد تا  تصور مثبت از خود یا شرایط را حفظ کند. مثلاً فرد به جای اینکه رفتار سالمی را انتخاب کند و بگوید: «خطر سویه امیکرون جدی است ولی می‌توان با پیشگیری از آن عبور کرد» با خود تکرار می‌کند «من قوی‌تر از آن هستم که کرونا بگیرم» یا «من واکسن زده‌ام و دیگر کرونا نمی‌گیرم» یا «من قبلاً کرونا گرفته‌ام و دیگر نمی‌گیرم.» همین فکر به یک تصمیم منتهی می‌شود که ناهماهنگی را کلید می‌زند، زیرا شناخت‌ها نسبت به جنبه‌های منفی مسأله با انتخاب آن ناهماهنگ است و تنها جنبه‌های مثبت مسأله ترجیح داده شده است.

در شیوع پیک پنجم هم شاهد بودیم که مردم بر خصوصیات مثبت رفتاری که انتخاب کرده بودند (سفر، میهمانی، تجمع و...) تأکید داشتند و ویژگی‌های منفی آن را مورد بی اعتنایی قرار دادند. فاجعه از همانجا کلید خورد! امروز هم همان دیروز است، همان آغاز فردای فاجعه پیک ششم که می‌تواند با انتخاب یک رفتار هماهنگ تکرار نشود. تا انتخاب خودمان چه باشد!