فیلمها و کلیپهای زیادی در فضای مجازی میبینیم که بیشتر شبیه یک
گشتوگذار خانوادگی است ولی وقتی تا انتهای فیلم را میبینیم متوجه میشویم که یک
تیزر تبلیغاتی بیشتر نبوده است. در واقع خانواده، کودک را وارد فضایی میکنند که
به آنجا تعلق ندارد و ناخواسته و ندانسته میبایست نانآور خانهشان باشد. انسانها برای تنها زیستن آفریده نشدهاند، شبکههای اجتماعی نیز بهمنظور
تسهیل در این ارتباطات ایجاد شد، اما باید به این نکته توجه داشت که شبکه اجتماعی
یک شمشیر دو لبه است و همانطور که میتواند برای ایجاد ارتباط مثمر ثمر باشد، میتواند
تبعات منفی بسیاری نیز بر زندگی و اجتماع نیز داشته باشد. امروزه ما در فضای مجازی مادرانی را میبینیم که از زمان تولد نوزادش
و در تمام ایام کودکی عکسهای فرزندش را منتشر میکند. این موضوع رفتهرفته سبب
تلاش بیشتر آنها برای جذب مخاطب بیشتر میشود چرا که در همین مسأله هم افراد
زیادی فعالیت میکنند و هر چقدر تعداد مخاطب و دنبالکنندگانش بیشتر باشند طبعاً
تبلیغات بیشتری هم جذب میکند.
فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ،
خبرگزاری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی ؛ امروز
برخی مادران در فضای اینستاگرام وارد یک رقابت نفسگیر شدهاند، کودکان خود را به
شیوههای مختلف در معرض دید دنبالکنندگان خود قرار میدهند و این کودکان معصوم
نیز بدون اینکه بدانند در آینده چه چیزی انتظارشان را میکشد به ساز والدین خود
میرقصند تا شاید نورچشمی پدر و مادر خود شوند.
استفاده ابزاری از کودکان در فضای مجازی ، سوءاستفاده از کودکان
محسوب میشود بدون آنکه خودشان آگاه باشند. ما باید به بچهها بیاموزیم که قدرت
انتخاب و تصمیمگیری دارند اما با این نوع فعالیت؛ عملاً پدر و مادر تمامی این
مبانی را زیر سؤال میبرند و حق انتخاب را از کودک میگیرند. شاید کودک دوست نداشته باشد تصاویر بدنش حتی در سنین کودکی
در دسترس عموم قرار گیرد.
هر چقدر این کودکان بزرگتر میشوند کمکم این باور غلط را یاد میگیرند
و به دیده شدن تمایل پیدا میکنند. این کودکان اغلب اعتمادبهنفس پایینی دارند چرا
که فقط بر این باورند که با در معرض نمایش گذاشتن خودشان، توجه دیگران را به
خودشان جلب کند. هر چقدر بزرگتر میشوند یاد میگیرند احساسها و تفکر دیگران مهمتر
از خودشان هستند. در واقع به نگاه دیگران توجه بیشتری خواهند داشت و ریشه این معضل
از والدین سرچشمه میگیرد.
بسیاری از افراد از حقوق اولیه کودکان بیاطلاعاند. بسیاری از رفتارهای والدین با فرزندانشان مصداق
بارز کودکآزاری است. این کودکآزاری میتواند آزار جنسی باشد یا انتشار عکس و
استفاده تبلیغاتی از کودکشان. بهعنوان مثال دیده شده پدری فرزندش را مورد آزار
جنسی قرار داده است و در نهایت میگوید که بچه خودم است. در واقع والدین خود را
مالک فرزند خود میدانند ولی ممکن است بسیاری از همین کودکان که برای تبلیغات
پوشاک و... از آنها استفاده میشود در سنین بالاتر به این روند خرده بگیرند و در
غیر اینصورت هم شخصیت مناسبی در آنها شکل نخواهد گرفت .
در بعضی از برنامههای تلویزیونی ما حضور کودکان را میبینیم. این مسأله تا جایی که جنبه آموزشی دارد نمیتواند
آسیبزا باشد ولی هنگامی که صفحاتی را در فضای مجازی به اسم کودکان میسازیم و
صدها عکس مختلف تبلیغاتی از کودک خود در آن بارگذاری میکنیم در واقع شخصیت کودک
را به این عکسها وابسته و متکی میکنیم.