به گزارش پایگاه خبری دانا به نقل از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم پزشکی ایران، نشست تحلیلی استادان دانشگاه با موضوع «چالش‌های جهانی سازی فرهنگ با رویکرد الهیاتی» در دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد.
با توجه به اهمیت مباحث علوم انسانی و گرایش به مطالعه رویکرد‌های الهیاتی در برابر نگاه سکولار به فرهنگ، نشست تحلیلی با موضوع «چالش‌های جهانی سازی فرهنگ با رویکرد الهیاتی» با حضور جمعی از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و دکتر بهمن اکبری رایزن سابق فرهنگی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
اکبری در این نشست با اشاره به اینکه چالش ها" مجموعه تهدید‌ها و ضعف‌هایی است که یک مجموعه در قبال رقبای خود دارد به تفاوت «جهانی شدن» و «جهانی سازی» پرداخت و گفت: «جهانی سازی» به معنای «پروژه ساخت جهان» و «جهانی شدن» به مثابه فرآیندی است که با توجه به متغیرات زمانی پیش می‌رود.
وی افزود: دو نگاه و دو پارادایم جهانی در سطح دنیا وجود دارد یکی اینکه گروهی معتقدند قدرت مفهومی است ژله‌ای و غیر متمرکز که از سطحی به سطح دیگر تغییر پیدا می‌کند و از این رو فرآیند جهانی شدن را دنبال می‌کند و ربطی به افراد، نهاد‌ها و رژیم خاص ندارد؛ گروهی دیگر اعتقاد دارند سه دامنه نظام‌های سیاسی جهان که تولید قدرت، ثروت و ارزش می‌کنند جهان را می‌سازند.
این استاد دانشگاه و حوزه ادامه داد: درگذشته فیلسوفان و مولدان اندیشه در دنیا، آینده جهان را ترسیم می‌کردند و تکنولوژی به دنبال نوع تفکر آن‌ها ایجاد می‌شد، اما امروز کاملا برعکس شده است و این تکنولوژی است که اندیشه ورزان فلسفی را به دنبال خود می‌کشد و این پدیده بیشتر مؤید نظریه جهانی شدن است تا جهانی سازی.
وی افزود: به نظر می‌رسد؛ اول جهانی سازی به عنوان یک پروژه بوده است، ولی روند امروز تبدیل به جهانی شدن شده است بعنوان نمونه امروز جهانی نو ساخته شده است به نام دنیای سایبر که برخلاف نام مصطلح خود یعنی فضای مجازی، کاملا واقعی بلکه واقعیت عمیق‌تر است با اینکه قبل از ساخت این جهان سایبری دست انسان بود، ولی امروز از کنترل انسان خارج شده است.
اکبری ادامه داد: مرحوم علامه طباطبایی که به فیلسوف اعتبارات معروف است؛ به جهانی به نام جهان اعتبارات معتقد بود مانند نقش اعتباری افراد در مسئولیت‌های گوناگون و مالکیت‌های موقت اشیاء، ریاست و مرئوسیت که این هم نوعی از جهانی سازی است که در قالب نقش‌ها و مفاهیم برساخته شکل گرفته است.
وی با تبیین مفهوم «رویکرد الهیاتی در جهانی سازی» عنوان کرد: از آنجا که به مجموعه دریافت‌ها و مفاهیم و دانش‌های فراانسانی، تئولوژی یا الهیات یا متافیزیک گفته می‌شود؛ به گرایش روز افزون توجه به این مقوله در برابر نظریه لیبرال دموکراسی است.
وی ادامه داد: از نگاه سکولار کنش‌ها و واکنش‌های جامعه از نگاه الهیاتی خارج شده و در پدیده‌های اجتماعی و تحولات سیاسی تکیه بر عقل و دانش تجربی انسانی است، اما در رویکرد الهیاتی، عقل خود بنیاد برای ساخت یک جامعه انسانی کافی نیست بلکه باید با آموزه‌های فراانسانی ممزوج شود و اتخاذ و انتخاب دانش‌ها و بینش‌ها و معرفت‌های فرا انسانی بعنوان امور دریافتی وحیانی نیز در اداره جوامع در نظر گرفته شود.
رایزن سابق فرهنگی ایران به نظریه متعالی آیت الله جوادی آملی در زمینه علم که همه علوم دینی هستند و علم غیر دینی نداریم اشاره کرد و آن را منشأ یک انقلاب مفهومی و بینشی در نگاه به دانش دانست و گفت: به نظر می‌رسد روند علمی و فلسفی جهان همانند نگاه نخستین به سمت وحدت علم حرکت می‌کند.
وی در ادامه به هوش الهیاتی اشاره کرد و افزود: در مواجهه با سایر ملل جهت ایجاد ارتباط موثر، دیدن مشترکات یک مجموعه و توجه به اشتراکات فطری و انسانی که باید به آن توجه کرد و این همان هوش الهیاتی است که ضرورت دارد مورد توجه قرار گیرد.
اکبری ادامه داد: در جهان امروز الهیات در فرهنگ سازی جهانی تاثیر دارد، اما باید توجه کرد مفهوم دین با الهیات متفاوت است الهیات اعتقاد و باور به مبدأ معرفتی غیر انسانی است، اما دین قالب یافته و نظام یافته در پارادایم الهیات شکل گرفته است.
استاد دانشگاه و حوزه به تبیین نقش دانشگاهها در جهانی سازی و استفاده از آن در پیشرفت کشور پرداخت و گفت: در فضای جهانی سازی و جهانی شدن تولید نظریه در برابر تولید پرسش بسیار مهم قلمداد می‌شود و اگر دانشگاه این را بپذیرد فاصله استاد یا دانشجو کم می‌شود، رشد تفکر انتقادی را به دنبال دارد و در جهانی شدن که مرگ فاصله‌ها رخ داده است دانشگاه می‌تواند از این فرصت برای پیشرفت و حرکت دادن نیروی اندیشه استفاده کند و محل پرسشگری و ایجاد تفکر انتقادی باشد و به رشد کشور کمک کند.
در این جلسه که با مشارکت اساتید شرکت کننده در مباحث برگزار شد مدرس مدعو به سوالات و دیدگاه‌های مکتوب و شفاهی شرکت کنندگان پاسخ داد.
انتهای پیام/
