چرا دچار درد در پهلوها می شویم؟ / با مهمترین دلایل پهلو درد آشنا شوید

نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ یکی از علل شایع کمردرد، آسیبی مانند کشیدن عضله (کشش) است. گاهی اوقات، شرایط پزشکی مانند لیز خوردن دیسک، سیاتیک (عصب به دام افتاده) یا اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند باعث کمردرد شود. به ندرت، کمردرد می تواند نشانه یک مشکل جدی مانند شکستگی استخوان، سرطان یا عفونت باشد.

درد پهلو به درد در کنار بدن، درست زیر دنده‌ها گفته می شود. گاهی اوقات، این درد ممکن است به کمر هم تیر بکشد. ارگان‌ها و ماهیچه های زیادی در پهلوهای چپ و راست یا نزدیک به آنها وجود دارد که درد پهلو را به یک علامت رایج تبدیل میکند.

برخی از علل درد پهلو، مانند عفونت کلیه یا پانکراتیت، بسیار جدی هستند و باید کاملا بررسی شوند. برخی دیگر، از جمله کشیدگی یا سفتی عضلانی، می توانند دردناک باشند، اما عمدتا بی ضرر هستند. در این مقاله با علل درد پهلو و روش های درمانی آن‌ها آشنا شوید.

 زمانی که بدن تلاش می کند از بروز مشکلی خبر دهد، همواره پیامی که قصد انتقال آن را دارد واضح و روشن نیست. هر گونه درد می تواند به مشکلات مختلفی اشاره داشته باشد و یکی از شایع‌ترین شرایط احساس درد در پهلوها است.

در ادامه با برخی دلایل شایع احساس درد در پهلوها بیشتر آشنا می شویم:

طحال آسیب دیده یا پاره شده

طحال عضوی است که در سمت چپ بالای شکم فرد قرار دارد. طحال از اجزای سیستم لنفاوی بدن بوده و در از بین بردن ضایعات سلولی، حفظ تعادل مایعات بدن، تولید گلبول‌های سفید و ساخت مواد دخیل در فرایند التهاب و بهبودی نقش دارد.هنگامی که طحال آسیب دیده یا بزرگ می شود، ممکن است فرد در سمت چپ خود احساس درد کند.

پارگی طحال یک فوری اورژانسی است است.با توجه به خدمات بهداشت ملی (NHS) ، آسیب می تواند باعث پارگی طحال شود اما این پارگی می تواند بلافاصله یا چند هفته پس از آسیب اولیه رخ دهد.

علائم آسیب دیدگی یا پارگی طحال می تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد پشت دنده چپ
• سرگیجه
• ضربان قلب سریع

علاوه بر این، اگر فرد دراز بکشد و پاهای خود را بالا بیاورد، ممکن است در بالای شانه چپ خود احساس درد کند.

طحال بزرگ شده

آسیب یا عفونت می تواند باعث بزرگ شدن طحال شود. بزرگی طحال همچنین می تواند نتیجه یک بیماری دیگر مانند آرتریت روماتوئید، لوسمی یا سیروز باشد.
NHS خاطرنشان می کند که ممکن است فرد ممکن است همیشه از خود علائمی نشان ندهد، با این حال، میتواند علائم زیر را تجربه کند:
• ناراحتی و درد در پشت دنده های چپ
• به راحتی خونریزی می کند
• کم خونی
• خستگی
• احساس سیری سریع
• عفونت ها

دیورتیکولیت

دیورتیکولوز وضعیتی است که در آن کیسه های کوچک تشکیل می شوند و از طریق نقاط ضعیف تر در دیواره روده بزرگ عبور می کنند. دیورتیکولیت زمانی رخ می دهد که یک یا چند مورد از این کیسه ها ملتهب شوند.

دیورتیکولیت یک وضعیت التهابی در روده بزرگ است که به نظر می‌رسید ناشی از سوراخ شدن کیسه ها باشد. معمول ترین علامت دیورتیکولیت درد شکم و لگن ، حساس بودن نقطه ی بیماری و تب است
دردی که بخاطر دیورتیکولیت ایجاد می شود، معمولا در قسمت پایین سمت چپ شکم و ناگهانی و به طور شدید رخ می دهد. گاهی نیز ممکن است خفیف باشد و در طی چند روز بدتر شود.

علائم عبارتند از:
• اسهال
• یبوست
• استفراغ
• حالت تهوع

اگر علائم خفیف باشند، فرد می تواند استراحت کند، آنتی بیوتیک دریافت کرده و رژیم غذایی مایع مصرف کند.پس از چند روز، اگر علائم کاهش یابد، فرد می تواند به تدریج غذاهای جامد را به رژیم غذایی خود بازگرداند.
اگر علائم ناگهانی و شدید باشد، ممکن است لازم باشد فرد چند روز در بیمارستان بماند و آنتی بیوتیک داخل وریدی دریافت کند.

حمله قلبی

حمله قلبی زمانی رخ می دهد که شریان خونرسانی به قلب به علت تجمع رسوبات چربی در آنها مسدود شود.
شریان های مسدود شده اکسیژن رسانی به قلب را کاهش می دهد، به عضله قلب آسیب می رساند و منجر به حمله قلبی می شود.
درد در یک یا هر دو بازو ممکن است نشانه حمله قلبی باشد، اما برخی از علائم مهم دیگر که باید به دنبال آنها باشید عبارتند از:
• ناراحتی در مرکز قفسه سینه
• احساس درد یا فشار در بازوها، قفسه سینه یا هر دو
• تنگی نفس
• عرق سرد
• سبکی سر
در صورت بروز این علائم با نزدیکترین بیمارستان تماس بگیرید. بسیاری از متخصصان مراقبت های بهداشتی اولین ساعت حمله قلبی را "ساعت طلایی" می دانند که در طی آن درمان به موقع می تواند جان انسان ها را نجات دهد.

سیاتیک

سیاتیک یک بیماری دردناک است که تقریباً همیشه فقط یک طرف بدن را درگیر می کند. با این حال، می تواند هر دو طرف بدن را تحت تاثیر خود قرار بدهد. به این سیاتیک دو طرفه می گویند که نادر است.
نام آن از عصب سیاتیک گرفته شده است که از ستون فقرات تا پاها امتداد دارد.
شایع ترین علت سیاتیک فتق یا برآمدگی دیسک ستون فقرات است که به عصب سیاتیک فشار وارد می کند.
افراد مبتلا به سیاتیک درد را به عنوان ضربات وارد شده چاقو به بدن یا احساس سوزن سوزن شدن تعریف می کنند.
برخی علائم دیگر عبارتند از:
• بی حسی
• درد شدید هنگام عطسه یا سرفه
• ناتوانی در صاف نشستن
• ضعف
• احساس سوزش در اطراف باسن

پارگی کیست تخمدان

پاره شدن کیست تخمدان باعث بروز درد در یک سمت بدن می شود.
کیست تخمدان کیسه ای پر از مایع است که می تواند در داخل یا روی تخمدان ایجاد شود. کیست تخمدان ممکن است پاره شود. در برخی موارد، هیچ علامتی در بدن ایجاد نمی کنند یا ممکن است علائم ایجاد شده بسیار خفیف باشند. در موارد دیگر، کیست پاره شده می تواند علائم شدیدی مانند درد ناگهانی و شدید در قسمت پایین شکم ایجاد کندو فرد خونریزی را نیز تجربه کند.

آپاندیسیت

یکی از شایع‌ترین نشانه های آپاندیسیت، التهاب آپاندیس، احساس درد در پهلوی راست بدن است. در صورت عدم درمان، آپاندیسیت می تواند به مشکلات جدی منجر شود که از آن جمله می توان پریتونیت (Peritonitis) - عفونت در شکم که به طور بالقوه می تواند زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد - و تشکیل آبسه ای که تخلیه آن می تواند به هفته ها زمان نیاز داشته باشد، اشاره کرد.

عفونت دستگاه ادراری

عفونت های دستگاه ادراری - عفونت هایی که موجب تورم و درد در دستگاه ادراری می شوند - بسیار شایع هستند. احتمال ابتلا به یک عفونت دستگاه ادراری در زنان بیشتر از مردان است. موارد عفونت دستگاه ادراری که درمان نمی شوند می توانند موجب عفونی شدن کلیه ها، تب، حالت تهوع، و احساس درد در پهلوها و کمر شوند.

کرامپ های قاعدگی

زنان طی دوره قاعدگی به طور معمول با احساس درد در ناحیه کمر مواجه هستند. خوشبختانه کرامپ های قاعدگی یا دیسمنوره از طریق مصرف قرص های خوراکی، درمان های هورمونی و تغییرات غذایی قابل تسکین است.

سنگ های کلیه

سنگ های کلیه می توانند موجب احساس دردی شدید در پهلوها شوند و در واقع این از شایع‌ترین نشانه های ابتلا به سنگ های کلیه سخت است. درد به طور معمول با خون در ادرار، حالت تهوع، تب، و ادرار بد بو همراه است.

تجمع گاز در دستگاه گوارش

تجمع گاز در روده بزرگ می تواند منجر به درد در سمت چپ بدن شود. فرد همچنین می تواند در سمت راست یا در هر دو طرف بدن خود درد را احساس کند.
در شرایط عادی، افراد گاز را از طریق آروغ زدن یا به واسطه ی راست روده آن را از بدن خارج می کنند، این یک ویژگی طبیعی بدن است. در واقع، اکثر مردم حدود 1 تا 4پیمانه گاز در روز تولید کرده و حدود 14 تا 23 بار در روز آن را دفع می کنند.

گاهی اوقات، گاز در دستگاه گوارش از بلع هوای اضافی هنگام خوردن یا آشامیدن تجمع می یابد. همچنین می تواند به دلیل تجزیه غذاهای هضم نشده توسط باکتری های روده انباشته شود.
غذاهایی که می توانند باعث ایجاد گاز اضافی شوند عبارتند از: نوشیدنی های گازدار، جایگزین های قند و مکمل های فیبر.

علائم دیگر عبارتند از:
• آروغ زدن مکرر
• نفخ شکم
• درد یا ناراحتی در یک یا هر دو طرف بدن

سوء هاضمه

سوء هاضمه شدید می تواند موجب درد در پهلوی چپ و گاهی اوقات قسمت مرکزی شکم شود. سوء هاضمه اغلب در نتیجه خستگی عاطفی شدید یا سریع غذا خوردن شکل می گیرد. اما این شرایط می تواند نشانه ای از یک زخم معده، بیماری تیروئید، یا پانکراتیت مزمن نیز باشد. در صورت تجربه سوء هاضمه مکرر و طولانی مدت مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه است.

عفونت کلیه

عفونت کلیه می تواند باعث درد در یک یا هر دو طرف بدن شود.
کلیه ها در زیر قفسه سینه در دو طرف ستون فقرات قرار دارند. آنها بسیاری از وظایف حیاتی را انجام می دهند، از جمله:
• فیلتر کردن خون
• پاکسازی بدن از مواد سمی
• کنترل فشار خون
• حفظ و تعدیل سطح مایعات
با این حال، این عملکردهای حیاتی کلیه ها در صورت بروز عفونت مختل می شوند.
عفونت در کلیه معمولا به دلیل باکتری اتفاق می افتد .اکثر عفونت های کلی به عنوان عفونت مثانه شروع می شوند.

علائم عفونت کلیه عبارتند از:
• درد در پشت، پهلو یا ناحیه کشاله ران
• تب
• حالت تهوع
• استفراغ
• ادرار کدر یا تیره با بوی نامطبوع
• افزایش نیاز به ادرار مکرر
• ادرار دردناک
• لرز

کشیدگی ماهیچه

درد همواره نشانه ای از بروز مساله ای خطرناک و شدید نیست. گاهی اوقات احساس درد در پهلوها تنها به واسطه یک کشیدگی ماهیچه ای شکل گرفته است. اغلب افرادی که ورزش می کنند یا وسایل سنگین را جابجا می کنند، این شرایط را تجربه می کنند. کشیدگی و فشار بر ماهیچه به طور معمول با استراحت و خوددرمانی بهبود می یابد.

کمر درد

کمر درد یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه افراد به پزشک است. درد می تواند به بخش های کناری و حتی جلو بدن نیز گسترش یابد. در شرایطی که این درد معمولا خود به خود بهبود می یابد، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط و اطمینان از این که مساله ای جدی، مانند آرتریت یا پوکی استخوان رخ نداده است، بهترین گزینه محسوب می شود.

پیچ خوردگی بیضه

پیچ خوردگی بیضه به طور معمول باعث درد در یک طرف بدن می شود.
پیچ خوردگی بیضه زمانی اتفاق می افتد که بیضه می چرخد. این می تواند طناب اسپرماتیک را بپیچاند که خون را به کیسه بیضه می آورد. در نتیجه جریان خون کاهش یافته و باعث درد و تورم می شود.

برخی از علائم عبارتند از:
• درد ناگهانی و شدید در بیضه آسیب دیده
• حالت تهوع
• استفراغ
• درد شکم
• درد کشاله ران
• بیضه ی متورم شده

بارداری خارج از رحم

بارداری خارج از رحم زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده به جای کاشت در رحم، در لوله فالوپ قرار گرفته و رشد می کند. این یکی دیگر از دلایل احساس درد در پهلوها و وضعیتی اضطراری است زیرا در صورت عدم رسیدگی می تواند به مرگ منجر شود.

سندرم روده تحریک پذیر

از علائم شایع سندرم روده تحریک پذیر می توان به معده درد، نفخ، احساس درد در پهلوها و اجابت مزاج نامنظم اشاره کرد.

آندومتریوز

آندومتریوز زمانی رخ می دهد که بافتی که دیواره داخلی رحم را پوشش می دهد در جایی خارج از این اندام ظاهر می شود. در شرایطی که امکان ابتلا به آندومتریوز بدون درد وجود دارد، علائم شایع این شرایط شامل درد در و اطراف قسمت پایینی شکم، قاعدگی های دردناک غیر معمول، و درد هنگام رابطه جنسی می شوند.

عدم تحمل لاکتوز

افرادی که از آنزیم لاکتاز کافی برای گوارش شیر و محصولات مبتنی بر شیر برخوردار نیستند، در واقع به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند. از علائم عدم تحمل لاکتوز می توان به اسهال، نفخ، حالت تهوع، گاز بیش از حد، و درد در پهلوها و معده اشاره کرد.

رگ به رگ شدن یا کشیدگی

یک فرد ممکن است دچار کشیدگی یا رگ به رگ شدن در سمت چپ بدن خود شود. با این حال، می تواند سایر قسمت های بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
اگرچه ممکن است افراد از این اصطلاحات به جای یکدیگر استفاده کنند، کشیدگی و رگ به رگ شدن دو حالت متفاوتی هستند که بر قسمت‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارند.
NHS خاطرنشان می کند که اگر درد و سایر علائم بر موارد زیر تأثیر بگذارد، احتمالاً دردی که تجربه می شود بخاطر فشار شدید وارد شده یا رگ به رگ شدن است:
• مچ پا
• مچ دست
• پا
• شست
• زانو
• پا
• بازگشت

توجه داشته باشید که رگ به رگ شدن، پارگی یا پیچش رباط، بافت الاستیم موجود در بدن است، که یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می کند.

علائم پیچ خوردگی عبارتند از:
• درد
• کبودی
• التهاب
• ناتوانی در استفاده از مفصل
کشیدگی، آسیب عضله یا تاندون است. می تواند باعث کشش جزئی و در برخی موارد حتی پارگی عضله یا تاندون شود.

برای تشخیص کشیدگی به دنبال علائم زیر باشید:
• درد شدید
• گرفتگی عضله
• ضعف عضلانی
• ورم
• گرفتگی
• مشکل در حرکت

سنگ کیسه صفرا

زمانی که صفرا سخت شده و در کیسه صفرا انباشته می شود، می تواند به تشکیل سنگ های کیسه صفرا منجر شود. این شرایط به طور معمول موجب احساس درد در قسمت بالایی شکم می شود، اما ممکن است موجب دردهای شدید و منقبض کننده در قسمت پایینی شکم نیز شود. تخلیه سنگ های کیسه صفرا از طریق عمل جراحی صورت می گیرد.