برای بیشتر مردم، دوستی بخش مهمی از زندگی را تشکیل می دهد. به اشتراک گذاشتن تجربیات بخشی از انسان بودن است و بسیاری از مطالعات نشان داده اند که تنهایی تأثیر منفی بر رفاه ما دارد. دوستی تأثیر مثبتی بر سلامت روان دارد، اما آیا می تواند فواید جسمی هم داشته باشد؟
نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ ما مجبور نیستیم همیشه اجتماعی باشیم؛ گاهی اوقات لازم است از فضای خودمان لذت ببریم اما همه مردم به تعاملات اجتماعی نیاز دارند.
به همین دلیل است که مردم دوست می شوند و برای حفظ آن دوستی ها تلاش می کنند و دوستی های با کیفیت برای همه کسانی که درگیر هستند مفید خواهد بود.
اگرچه دوستی با حیوانات به عنوان انسان گرایی مورد تمسخر قرار گرفته است، تحقیقات نشان داده است که برخی از حیوانات درست مانند دوستی های انسانی، روابط طولانی مدت و پایداری را ایجاد می کنند.
البته، همه حیوانات چنین دوستی‌هایی ندارند؛ تا آنجا که می‌دانیم، این دوستی‌ها محدود به آنهایی است که در گروه‌های اجتماعی پایدار زندگی می‌کنند، مانند نخستی‌های برتر، فیل‌ها، نهنگ‌ها و دلفین‌ها.
اساس دوستی ارزش دادن به یکدیگر است؛ هر فردی چیزی را ارائه می دهد که برای فرد دیگری ارزشمند است.
ما به عنوان انسان به دلایل مختلف برای دیگران ارزش قائلیم. آنها ممکن است همان کارهایی را که ما انجام می‌دهیم دوست داشته باشند، ممکن است دیدگاه‌های سیاسی مشابهی داشته باشند، یا شاید در کارهای خانگی کمک کنند.
هنگامی که تصمیم می گیریم برای کسی ارزش قائلیم، اغلب برای حفظ آن دوستی تلاش می کنیم.
دکتر اسکات کایزر، متخصص سالمندان و مدیر سلامت شناختی سالمندان برای انستیتوی علوم اعصاب اقیانوس آرام در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در سانتا مونیکا، کالیفرنیا، در صحبت با مدیکال نیوز تودی، در مورد نقش دوستی در تکامل بشریت گفت: «تحقیقات نشان می‌دهد که تکامل پیوسته برای افزایش ارتباط اجتماعی با تعاملات اجتماعی انتخاب شده است و شبکه‌ها نقش عمده‌ای در بقای افراد دارند. بر اساس این چارچوب، اجداد ما ارتباطات اجتماعی ایجاد کردند (کار با هم، تقسیم غذا و کمک به یکدیگر) تا احساس امنیت کنند.»
دکتر کایزر گفت:« انسانها برای اتصال سخت هستند و ارتباطات اجتماعی بخش مهمی از سلامتی و رفاه هستند، ما برای زنده ماندن و رشد به آنها نیاز داریم، درست همانطور که به غذا، آب و اکسیژن نیاز داریم.»
در دوران کودکی، اکثر ما می دانیم که دوست یابی آسان است، اما بزرگسالان می توانند آن را چالش برانگیزتر ببینند. خبر خوب این است که مزایای دوستی های دوران کودکی تا بزرگسالی با ما باقی می ماند.
در یک مطالعه، پسران در سن 32 سالگی مورد پیگیری قرار گرفتند. آنهایی که گزارش دادند که در دوران کودکی دوستان زیادی داشته اند، فشار خون پایین تری داشتند و احتمال بیشتری داشت که وزن سالمی داشته باشند.
فقط دوستی های نزدیک برای ما خوب نیست. افراد در هر سنی از هر نوع تعامل اجتماعی سود می برند. مطالعه‌ای در سال 2017 با عنوان «SuperAgers» (افرادی که در دهه 80 زندگی‌شان مهارت‌های حافظه چند دهه جوان‌تر را دارند) نشان داد که آنها سطوح بسیار بیشتری از روابط اجتماعی مثبت نسبت به افرادی که توانایی‌های شناختی برای سن خود دارند، داشتند.
دوستی و سلامت روان
بر اساس یک مطالعه در سال 2014، «تنهایی ناشی از تنها بودن نیست، بلکه به دلیل عدم وجود یک رابطه یا مجموعه ای از روابط مورد نیاز است.»
این مطالعه در ادامه نشان داد که تنهایی می تواند منجر به بسیاری از اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی، اختلالات شخصیتی، مصرف الکل و اختلالات خواب شود و حتی ممکن است به مشکلات سلامت جسمی کمک کند.
بنابراین آیا معاشرت به محافظت در برابر اختلالات سلامت روان کمک می کند؟ همانطور که لی چمبرز، روانشناس و بنیانگذار Essentialise Workplace Wellbeing، به MNT گفت:« تقریباً به طور قطع.»
وی خاطرنشان کرد: «داشتن دوستان این پتانسیل را دارد که از ما در برابر تاثیر تنهایی محافظت کند و داشتن دوستی موثر می تواند ما را از اثرات نامطلوب تنهایی محافظت کند.»
اما دوستی موثر چیست؟ بر اساس یک مطالعه منبع معتبر، دوستی های باکیفیت بیشتر با حمایت، رفتار متقابل و صمیمیت مشخص می شوند.
دوستی های مؤثر حس قوی همراهی را ایجاد می کند، احساس تنهایی را کاهش می دهد و به رضایت از زندگی و عزت نفس کمک می کند.
بین روابط اجتماعی و عزت نفس، هر یک دیگری را تقویت می کند. بنابراین دوستی ها عزت نفس را تقویت می کنند، که یک عامل محافظتی برای سلامت جسمی و روانی است.
تاثیر بر سلامت جسمانی
عدم تعامل اجتماعی نه تنها بر سلامت روان ما تأثیر می گذارد. مطالعات منبع معتبر نشان داده اند که کمیت یا کیفیت پایین روابط اجتماعی با بسیاری از شرایط پزشکی مانند بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا، سرطان و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی مرتبط است.
انزوای اجتماعی و تنهایی تأثیرات منفی بر سلامتی به اندازه چاقی، کم تحرکی و کشیدن 15 نخ سیگار در روز دارد و با افزایش 50 درصدی خطر زوال عقل همراه است. صرف یک لحظه وقت برای برقراری ارتباط با کسی (حتی از طریق یک تماس تلفنی کوتاه) می تواند احساس تنهایی، اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و مزایایی برای محافظت از مغز به ارمغان بیاورد.
- دکتر اسکات کایزر
یک متاآنالیز 148 مطالعه در سال 2010 - که در مجموع به داده‌های 308849 نفر نگاه می‌کرد، نشان داد که شرکت‌کنندگانی که روابط اجتماعی قوی‌تری داشتند، 50 درصد شانس بیشتری برای زنده ماندن در طول 7.5 سال داشتند.
این مطالعه به این نتیجه رسید که «مداخلات مبتنی بر روابط اجتماعی یک فرصت بزرگ برای ارتقاء نه تنها کیفیت زندگی بلکه بقا است.»
مطالعات نشان داده اند که دوستی های قوی می تواند عوامل خطر برای سلامت طولانی مدت ضعیف تر، از جمله دور کمر، فشار خون و سطوح التهاب را کاهش دهد. حمایت عاطفی، با داشتن کسی که به شما گوش دهد، احساسات را تأیید کند و حواس‌پرتی مثبت باشد عامل مهمی در این امر ایفا می‌کند، در کنار تشویق و حمایت برای اتخاذ رفتارهای سالم‌تر و بهبود نتایج سلامتی، ساختار مهمی در زندگی مدرن است.»
این حمایت و تشویق می تواند حتی برای کسانی که دوست دارند ورزش کنند مفید باشد. یک مطالعه در سال 2017 در دانشجویان پزشکی نشان داد که افرادی که یک کلاس هفتگی تمرین گروهی را انجام می‌دهند نسبت به افرادی که به تنهایی به همان میزان ورزش می‌کردند، به طور قابل‌توجهی سطح استرس کمتری داشتند.
چرا دوستی برای ما خوب است؟
بنابراین همه شواهد حاکی از آن است که اجتماعی شدن برای سلامت روانی و جسمی ما مفید است. اما چرا؟ کلید آن می تواند اکسی توسین باشد.
اکسی توسین یک هورمون و انتقال دهنده عصبی است که در هیپوتالاموس تولید می شود و در زایمان و شیردهی نقش دارد، اما با همدلی، سخاوت و اعتماد نیز همراه است که همگی از عوامل کلیدی در دوستی هستند.
یک مطالعه منبع معتبر نشان داد که اکسی توسین برای شناخت اجتماعی در جوندگان حیاتی است و این اثر در افراد نیز دیده می شود. در تحقیق دیگری، که در آن محققان اکسی توسین را از طریق اسپری بینی به افراد تزریق کردند، دریافتند که این هورمون اعتماد را افزایش داده و آنها را تمایل بیشتری به پذیرش خطرات اجتماعی نشان می دهد.
اکسی توسین فواید فیزیکی دارد؟
اینها احتمالاً به دلیل تأثیر آن بر کورتیزول، هورمون استرس است. شرکت کنندگان در مطالعه ای که اکسی توسین را داخل بینی دریافت کردند نسبت به افرادی که در معرض استرس سخنرانی در جمع دارونما دریافت کردند، سطح کورتیزول کمتری داشتند.
غدد فوق کلیوی زمانی که فرد تحت استرس است کورتیزول ترشح می کند. این برای شرایط اضطراری خوب است زیرا ما را برای اقدام آماده می‌کند، اما وقتی طولانی‌مدت اتفاق می‌افتد بد است. از جمله موارد دیگر، کورتیزول بالا در طولانی مدت می تواند باعث فشار خون بالا، دیابت نوع 2 و خستگی شود.
بنابراین پایین نگه داشتن سطح کورتیزول ایده خوبی است. اینجاست که اجتماعی شدن وارد میدان می‌شود. وقتی در طول تعاملات اجتماعی مثبت آرام می‌شویم، بدن ما اکسی توسین ترشح می‌کند، بنابراین سطح کورتیزول کاهش می‌یابد و شاید همراه با آن، فشار خون ما نیز کاهش می‌یابد.
همه ما از زمانی برای خودمان لذت می بریم و برخی از دوستی ها می توانند تأثیر منفی بر سلامت و رفاه ما داشته باشند، اما شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد روابط حمایتی برای ما مفید است.
بنابراین حتی افراد تنها در میان ما باید بدانند که بیرون رفتن و ارتباط با مردم می تواند ما را شادتر و سالم تر کند، و حتی ممکن است باعث شود طولانی تر زندگی کنیم.
