نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ ایجاد سنگ در کلیهها، کیسه صفرا یا حالب شایع است. گاهی اوقات، سنگها بقدری کوچک هستند که در هنگام ادرار بدون اینکه شخص متوجه شود از بدن خارج میشوند. با این حال، سنگهای بزرگ کلیه یا حالب میتوانند باعث ایجاد درد شوند و جریان ادرار را مسدود کنند.
اگر سنگها دفع نشوند، ممکن است به کلیهها و مجاری ادراری آسیب برسانند. اگر داروها نتوانند کمکی به درمان بکنند، روش لیتوتریپسی میتواند سنگها را به قطعات کوچکتر تجزیه کند تا امکان خروجشان از طریق ادرار فراهم شود.
دو نوع لیتوتریپسی یا سنگ شکن عبارتند از:
1)لیتوتریپسی خارج از بدن توسط امواج ضربهای یا شوک (ESWL)
2)لیتوتریپسی لیزر
لیتروتریپسی با لیزر به عنوان FURSL مخفف و شناخته میشود زیرا پزشکان از ابزاری به نام یوتروسکوپ استفاده میکنند.
هر دو روش میتوانند به سرعت و به طور مؤثر به از بین بردن سنگهای کلیه کمک کنند. نوع درمانی که پزشک توصیه میکند به عواملی چون نوع سنگ و سلامت کلی فرد بستگی دارد.
سنگ شکن خارج از بدن (ESWL)
ESWL از امواج شوک برای تجزیه سنگ استفاده میکند. در طی این روش، جراح از دستگاهی به نام لیتوتریپتتر استفاده میکند تا امواج صوتی را از سطح بدن به طور مستقیم به سمت سنگ ارسال کند. امواج صوتی، سنگها را به قطعات کوچک تجزیه میکنند.
امواج فقط روی سنگ ها تأثیرگذارند و به عضله، استخوان و پوست هیچ آسیبی وارد نمیکنند.
این عمل حدود یک ساعت به طول میانجامد و در اغلب موارد، فرد میتواند همان روز به خانه برود. بعد از درمان، فرد باید ذرات سنگ را طی چند روز یا چند هفته از طریق ادرار کردن دفع کند.
سنگ شکن لیزر (FURSL)
این روش با استفاده از آندوسکوپ برای درمان سنگ در مجرای ادرار صورت میپذیرد. آندوسکوپ یک لوله انعطافپذیر با نور و دوربین است که به پزشک کمک میکند بخشهای داخلی یک اندام یا حفرههای بدن را ببیند.
پزشک میتواند با استفاده از آندوسکوپ، سنگها را ببیند و از لیزر برای تجزیه آنها استفاده کند. با این حال، بسته به سختی کار و تعداد سنگهایی که پزشک باید بردارد، ممکن است این عمل تا دو ساعت نیز طول بکشد.
تکههای سنگ شکسته باید در روزها و هفتههای بعد از عمل به راحتی از ادرار عبور کنند و دفع شوند.
میزان موفقیت
موفقیت هر روش به ترکیب سنگ، تراکم، اندازه و محل بستگی دارد.
یک بررسی سیستماتیک نشان داد که سنگ شکن لیزری دارای میزان موفقیت 93.7٪ برای سنگ هایی با اندازه حدود 2.5 سانتی متر است. این مطالعه گزارش داد که 10.1٪ از افراد برخی از عوارض را تجربه کردند.
آماده شدن برای سنگ شکن کلیه
قبل از عمل سنگ شکن کلیه، پزشک آزمایشاتی را برای تعیین تعداد سنگ های یک فرد و همچنین اندازه و محل آنها انجام می دهد.
این احتمال وجود دارد که پزشک از سی تی اسکن بدون کنتراست برای تشخیص سنگ کلیه استفاده کند زیرا این آزمایش بسیار حساس و اختصاصی است.
آنها همچنین از یک اشعه ایکس استاندارد شکم به نام کلیه، حالب، مثانه (KUB) برای یافتن سنگ های حاوی کلسیم استفاده خواهند کرد.
فرد باید از قبل به پزشک اطلاع دهد که آیا دارویی مصرف می کند. قبل از عمل، ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها از جمله رقیقکنندههای خون و مسکنهای بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن را قطع کنند. این به این دلیل است که اینها می توانند با توانایی لخته شدن خون تداخل داشته باشند. لخته شدن خون برای جلوگیری از هرگونه خونریزی که ممکن است در طول یا بعد از عمل رخ دهد ضروری است.
سنگ شکن کلیه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، به این معنی که فرد در خواب خواهد بود و هیچ دردی احساس نمی کند. به طور معمول، افراد باید 8 تا 12 ساعت قبل از دریافت داروهای بیهوشی ناشتا باشند.
هر فردی که تحت لیتوتریپسی قرار می گیرد نیز باید برنامه ریزی کند که کسی او را به خانه برساند، زیرا داروهای بیهوشی می توانند تا چند ساعت بعد از عمل باعث خواب آلودگی و حالت تهوع شوند.
خطرات و عوارض جانبی
افراد اغلب پس از سنگشکنی دچار کبودی و درد میشوند. تب و لرز بعد از این عمل نیز ممکن است نشانگر عفونت باشد، بنابراین بیمار باید این وضعیت را با پزشک خود در میان بگذارد.
توجه داشته باشید خونریزی شدید نیز پس از لیتوترپسی غیرعادی است. اگر قطعات سنگ هنگام عبور، در مجرای ادرار گیر کنند، ممکن است انسداد حالب پیش بیاید.
همچنین درد طولانیمدت ممکن است نشاندهنده انسداد باشد. اگر درد بیمار با داروهای مسکّن بهبود پیدا نکند، باید به پزشک مراجعه کند.