نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ تقریبا 100 درصد موارد سرطان دهانه رحم با ویروس پاپیلومای انسانی در ارتباط است. این ویروس که به آن HPV گفته می‌شود، شایع‌ترین عفونت مقاربتی است. متأسفانه اکثر بیماران آلوده به عفونت HPV، اطلاعی از بیماری خود ندارند. اگرچه مکانیسم های دقیق انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر هنوز شناخته نشده است اما معمولاً از راه تماس جنسی به خصوص تماس تناسلی یا مقعدی منتقل می‌گردد. البته احتمال انتقال ویروس از راه ارتباط دهانی- تناسلی نیز امکان پذیر است.
افراد مبتلا می‌توانند سال‌ها بدون علامت باشند و در این مدت، ویروس را به شریک جنسی خود منتقل کنند. امکان دارد یک فرد بیش از یک نوع ویروس HPV مبتلا شود.
علایم بالینی مبتلا به HPV
اکثریت مبتلایان بی علامت هستند و در صورت سالم بودن سیستم ایمنی، 90% موارد HPV از بدن مبتلایان پاک خواهد شد. در حال حاضر هیچ روش پیشگیری کننده‌ای وجود ندارد که بتواند افراد مبتلا را به دو گروه تقسیم کند، گروهی که HPV از بدن آنها دفع می‌شود و گروهی که HPV باقیمانده و سبب تغیر سلولی غیر طبیعی و یا زگیل می‌شود. ولی تغییرات سلولی بوجود آمده در آزمایش پاپ اسمیر قابل مشاهده است.
تعدادی از انواع HPV تناسلی عامل ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند و تعدادی دیگر می‌توانند سلول‌های طبیعی را غیر طبیعی نموده و سبب سرطان شوند. انواع HPV که باعث زگیل تناسلی می‌شود با انواعی که سبب سرطان می‌شود متفاوت است.
دکتر زهرا سادات ثقه الاسلامی، عضو کلینیک سلامت جنسی مرکز درمان باروری و ناباروری ابن سینا به نشانه های بالینی این ویروس اشاره کرد و در این خصوص به خبرنگار سیناپرس گفت: سرطان دهانه رحم، یکی از ترسناک ترین قسمت هایی است که منجر به بدخیمی این ویروس می شود. در برخی موارد این ویروس به صورت ضایعات پوستی بروز پیدا می کند اما در بیشتر موارد این ویروس بدون علامت سیستماتیک مانند تب تظاهر می یابد.
وی افزود: این ویروس ها ترسناک نیستند و منجر به بد خیمی نمی شوند؛ اغلب زمانی که این ویروس ها وارد بدن می شوند، طی ۶ تا ۱۲ ماه خود به خود از بین می روند. حتی در بسیاری از موارد فرد متوجه ابتلا به آن نمی شود اما شایع ترین نوع ویروس HPV که می تواند منجر به بدخیمی بشود، نوع ۱۶ و ۱۸ است؛ این نوع ویروس می تواند در داخل بدن پایدار یا مزمن باقی بماند، سپس با تهاجم به بافت های دیگر منجر به بدخیمی شود.
متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری به راه های درمانی این ویروس اشاره کرد و گفت: این ویروس قابل ریشه کنی نیست اما راه های درمانی مختلفی برای درمان آن مانند کرایو( فریز کردن زگیل تناسلی)، کوتر( سوزاندن زخم) یا لیزر وجود دارد و برای پیشگیری از آلودگی به این ویروس نیز بیمار باید واکسن تزریق کند.
چرا تزریق واکسن HPV ضروری است؟
ویروس HPV می تواند باعث زگیل یا سرطان ناحیه ژنیتالیال زنان و آلت تناسلی در مردان و همچنین مقعد، حلق و دهان در هر دو جنس شود. نوع 16 و 18 از شایع ترین و مهمترین انواعی است که باعث ایجاد سرطان ناحیه مقعدی تناسلی می شود. انواع ۵۹ ، ۵۸ ، ۵۶ ، ۵۲ ، ۵۱ ، ۴۵ ، ۳۹ ، ۳۵ ، ۳۳ ۳۱ ، ۶۸ نیز در جایگاه بعدی قرار دارند اما مهترین نوعی که باعث ایجاد زگیل تناسلی می شود نوع 6 و 11 است.
مطالعات نشان داده است که استفاده از واکسن پیشگیری از عفونت HPV و ضایعات پیش بدخیم دهانه رحم موثر است؛ این واکسن در مردان باعث کاهش زگیل تناسلی، عفونت پایدار آلت تناسلی با HPV و کاهش ریسک سرطان آلت می شود. همچنین این واکسن در زنان نیز باعث کاهش سرطان دهانه رحم، واژن و فرج می شود.
امروزه برای جلوگیری از این ویروس ۳ نوع واکسن” ۹ گانه بر علیه انواع ویروس های ۵۳ ، ۵۲ ، ۴۵ ، ۳۳ ، ۳۱، ۱۸ ، ۱۶ ، ۱۱ ، ۶)”، “واکسن ۴ گانه بر ضد ویروس های ۱۸ ، ۱۶ ، ۱۱ ، ۶ ” و” واکسن ۲ گانه ضد ویروس های ۱۸ و ۱۶”ساخته شده است.
به گفته طاهره اشرف گنجویی، رئیس انجمن سرطان های زنان، ابتلا به سرطان دهانه رحم ۹۹ درصد با ویروس HPV مرتبط است از اینرو گنجاندن واکسن HPV برای پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم در زنان ایرانی به برنامه واکسیناسیون ملی بسیار ضروری است زیرا این بیماری از مهمترین علل مرگ و میر زنان در کشور محسوب می شود.
وی افزود: متاسفانه هنوز واکسن این ویروس در واکسیناسیون ملی پذیرفته نشده و زنان مجبورند با قیمت آزاد(حدود ۲میلیون تومان) این واکسن را از داروخانه ها تهیه کنند.
اخیرا بنابر گفته حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، قرار است بزودی زیرساخت تولید داخلی واکسن HPV در کشور فراهم شود که موسسه انستیتو پاستور روی این طرح کار خواهد کرد.
وی درباره اهمیت این مساله گفت: سرطان دهانه رحم از جمله سرطان هایی است که ۱۰ تا ۱۲ درصد از افراد جامعه در خطر ابتلا به آن قرار دارند اما با ورود واکسن HPV به واکسیناسیون کشور و با تزریق به موقع آن می توان از روند ابتلا به این بیماری در زنان ایرانی جلوگیری کرد.
