نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت؛ در میان کشورهای صنعتی، آمار مرگهای مرتبط با بارداری در ایالات متحده آمریکا بالاترین است و اختلالات مربوط به فشارخون بالا در بارداری از علتهای اصلی آنهاست.
در بیماریهای قلبی، خانمها علائم چندان مستقیمی و آشکاری ندارند، مانند خستگی، تنگی نفس، علائم گوارشی و معدهای مانند تهوع. خیلی از خانمها ممکن است این علائم را به اضطراب، آسم و یا بدهضمی ربط بدهند و به آنها توصیه شود که بیشتر استراحت کنند. همهٔ خانمها باید نسبت به ریسک فاکتورهای بیماری قلبی آگاه باشند، از جمله خانمهای باردار.
پرهاکلامپسی و دیگر خطرات فشارخون بالا در بارداری
زنانی که در حال حاضر فشارخون بالا دارند و باردار میشوند، یا طی بیست هفته اول بارداری به فشارخون بالا مبتلا میشوند در دستهٔ افرادی قرار میگیرند که اختلال فشارخون بالا دارند. اما آنهایی که بعد از بیست هفته بارداری دچار فشارخون بالا میشوند، در دستهٔ افرادی قرار میگیرند که فشارخون بارداری دارند.
فشارخون مادر باردار بسیار مهم است؛ زیرا این عارضه میتواند منجر به پره اکلامپسی شود. در این حالت، پروتئین زیادی در ادرار دیده میشود، دستوپا متورم شده و دیگر مشکلات ظاهر میشوند. پره اکلامپسی در صورت عدم درمان میتواند به اکلامپسی تبدیل شود که یک وضعیت اورژانسی بوده و خطر تشنج، کما و نارسایی قلبی و حتی مرگ برای هم مادر و هم جنین دارد.
خانمهایی که اضافهوزن یا دیابت دارند، وقتی باردار میشوند بیشتر در معرض ابتلا به فشارخون بالا در بارداریاند. فشارخون بالا در بارداری میتواند شاخصی از ابتلا به بیماری فشارخون بالا در آینده باشد و ضمناً ممکن است مادر بعدها دچار ناهنجاریهای عروقی شود.
بارداری مانند یک فشار نهماهه برای سیستم قلب و عروقی مادر است. وقتی طی بارداری فشارخون مادر بالا میرود علامت میدهد که ممکن است تغییرات عروقی روی داده باشد که شاید مرتبط با اختلال فشارخون بالا باشد؛ اما ریسک حمله قلبی و سکته مغزی را نیز افزایش میدهد.
خانمهایی که در حال حاضر و پیش از بارداری داروی فشارخون مصرف میکنند لازم است طی بارداری داروهای کم عارضه تری مصرف نمایند. ضمناً برخی از خانمها ممکن است پیش از بارداری دارای فشارخون لب مرز باشند؛ اما دارویی مصرف نکنند، بنابراین باید طی بارداری بهدقت کنترل شوند و اگر لازم شد مصرف دارو را شروع کنند.
علت پره اکلامپسی چیست؟
علت پره اکلامپسی هنوز کاملاً مشخص نیست، اما ریسک فاکتورهای زیر را دارد:
ریسک فاکتورهای پره اکلامپسی
. فشارخون مزمن یا بیماری مزمن کلیوی پیش از بارداری
. سابقهٔ پره اکلامپسی یا فشارخون بالا در بارداری قبلی
. چاقی
. سن بالای ۴۰ سال
. سابقهٔ پره اکلامپسی در خانواده
. داشتن بیماریهایی مانند دیابت، لوپوس یا ترومبوفیلیها (اختلالی که ریسک لخته خون را بالا میبرد)
پره اکلامپسی چه مشکلاتی میتواند ایجاد کند؟
. جداشدن جفت از رحم
. رشد ضعیف جنین که دلیل آن کمبود اکسیژن و مواد مغذی برای جنین است
. زایمان زودرس
. وزن کم جنین حین تولد
. سقطجنین
. آسیب به کلیهها، کبد، مغز و دیگر اندامها و سیستم خون
. ریسک بالاتر بیماری قلبی برای مادر
. اکلامپسی که طی آن پره اکلامپسی بهقدری شدید میشود که بر عملکرد مغز اثر گذاشته و منجر به تشنج یا کما میشود
علائم پره اکلامپسی
. فشارخون بالا
. پروتئین زیاد در ادرار
. تورم صورت و دستها. پاها نیز ممکن است متورم شوند؛ اما چون تورم پا در بارداری شایع است بهتنهایی نمیتواند علامت پره اکلامپسی باشد
. سردردی که خوب نمیشود
. مشکلات بینایی شامل تاری دید یا نقطهنقطه دیدن
. درد در قسمت بالای راست شکم
. مشکل در تنفس
درمان پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی معمولاً با بهدنیاآمدن کودک برطرف میشود. در مورد انتخاب درمان، پزشک چند فاکتور را در نظر میگیرد که شامل این موارد میشود: شدت عارضه، هفتهٔ چندم بارداری و ریسک فاکتورهای بالقوه برای مادر و جنین.
. اگر هفتهٔ ۳۷ بارداری را پشت سر گذاشته باشید پزشک احتمالاً تصمیم میگیرد کودک را به دنیا بیاورد.
. اگر سن بارداری کمتر از ۳۷ هفته باشد، پزشک وضعیت جنین را بهدقت تحت کنترل میگیرد که شامل آزمایشهای خون و ادرار برای شما میشود. سونوگرافی، کنترل ضربان قلب و بررسی رشد جنین نیز انجام میشود. شاید نیاز به مصرف دارو هم باشد تا فشارخون کنترل شده و از تشنج پیشگیری شود. در بعضی موارد تزریق استروئید جهت تکامل سریعتر ریه لازم است. اگر پره اکلامپسی شدید باشد، پزشک جنین را زودتر به دنیا میآورد.
علائم پره اکلامپسی معمولاً در عرض شش هفته برطرف میشوند. در مواردی نادر، علائم ممکن است رفع نشوند یا بعد از زایمان شروع شوند که وضعیتی بسیار خطرناک بوده و نیاز به درمان فوری دارد.