برای ارتباط بهتر چگونه با فرزند نوجوانمان حرف بزنیم؟

محمد شیرزاده، پایگاه خبری دانا، سرویس سبک زندگی؛ جمله معروف ”نمی دانم چگونه سرحرف را با او باز کنم و در مورد رفتارهای غلطش صحبت کنم ؟!” ؛ شکایت بیشتر والدینی است که  فرزند نوجوانی در خانه دارند. پیدا نکردن فضایی مناسب برای گفتگو با نوجوان، معمولا نگرانی و دغدغه ذهنی والدینی است که زبان مشترکی با فرزندشان پیدا نکرده و در ارتباطاتشان نیز دچار مشکل هستند. گاهی عدم آشنایی با نحوه صحیح برخورد با یک نوجوان، باعث می شود، پدر و مادرها فرسنگ ها از فرزندشان دور شوند، فاصله ای خطرناک که شاید هرگز نتوان آن را جبران کرد.

در این زمینه لازم است در ابزارهای ارتباطی خود با بچه‌ها تجدید نظر کنیم. خانواده‌ها معمولاً وقتی می‌خواهند چیزی را به بچه ها منتقل کنند از راه توصیه و تذکرات مکرر وارد می‌شود و هیچ گفتگویی استدلالی با آنها مطرح نمی‌کنند.

این شیوه باید خیلی کم استفاده شود و صحبت با بچه‌ها  به صورت دستوری و توصیه و یکجانبه نباشد، بلکه روی فهم و تشخیص بچه ها حتی بیشتر از خودمان حساب باز کنیم. معمولا زیربنای توصیه‌های ما این است که من بیشتر می‌فهمم! پس به تو می‌گویم که چه کارهایی را انجام دهی!

اینقدر نباید از بیرون بچه‌ها را کنترل کرد. کنترل باید از درون باشد و لازم نیست که ما کنترل را درون بچه ها ببریم بلکه خداوند این سیستم را در آنها تعبیه کرده است که از درون چیزی نگهدارنده انسان است.

به سادگی سر حرف را با نوجوانتان باز کنید

برای دستیابی به این موضوع به جای این پا و آن پا کردن و خوردن مدام حرف هایتان، خودتان باشید و در کمال آرامش و با مقدمه ای شیرین باب سخن را بگشائید! با ساده ترین ها، مکالمه با او را شروع کنید. مثلا، بگوئید: ” چه خبر؟”، ” امروز چطور بود؟” ،”ناهار خوشمزه بود!” و…

همین سوال های ساده باعث می شود فرزند شما کم کم شروع به حرف زدن با شما کند و خیلی از مسائل  خود را با شما در میان بگذارد.

در ادامه بهتر است پیش از پرداختن به موضوع اصلی، بستر سازی کنید. مثلاً، بر سر دیگر مسائل مهم زندگی نوجوان و یا خانواده  توقف نمائید و در مورد یکی از اتفاقات پیش آمده اخیر، نظر او را بخواهید.

سپس به تدریج گفتگویتان را هدایت کرده و در نهایت به سمت موضوعی که متمایلید در مورد آن بحث کنید، پیش ببرید. بدین صورت شما می توانید فضای دوستانه ای را بر روابط خود و نوجوانتان حاکم سازید و او را راغب به گفتگو کنید.

روش های موثر برای صحبت با نوجوانان

برای اینکار اگر می خواهید یک مکالمه سازنده با نوجوانتان داشته باشید، یک چیز را فراموش نکنید که یک بچه احساس مورد قضاوت بودن و یا محکوم شدن می کند، احتمال کمتری دارد که پذیرای پیام شما باشد. روان شناسان می گویند به منظوردستیابی به بهترین نتیجه برای شما و نوجوانتان، سعی کنید موقعیتی بی طرف و آزاد را حفظ کنید. ما درک می کنیم که چالش برانگیز است و به تمرین نیاز دارد.

تحقیقات نشان می دهد بسیاری از نوجوانان شاکی هستند که والدین به حرف آنان گوش نمی کنند. ارتباط مثل خیابان دوطرفه است. اگر می خواهید نوجوان به حرف شما گوش کند، با دقت شنوای حرفهای او باشید.

همچنین در برخی موضوعات نظر فرزندانتان را بپرسید. گاهی نظر آنها هم با ارزش است. این امر به نوجوان کمک می کند که در مورد مسائل مختلف فکر کند و از طرفی اعتماد به نفس او افزایش می یابد.

اگرچه شاید نوجوان حرفی بزند که به نظر ما احمقانه و کودکانه است. اگر این امر را مستقیماً به او بگوییم ناراحت می شود و کمتر صحبت می کند. در برخی موارد که نظر او را قبول ندارید، آن را مطرح نکنید، زیرا نوجوان در این مقطع به تأیید نیاز دارد.

در صورتی که موفق به ارتباط گرفتن با او شدید، در این مرحله توصیه می شود تا آنجایی که می توانید اظهار نظر نکرده و دیدگاه خود را بیان نکنید. اجازه دهید سکان هدایت گفتگو دست نوجوانتان باشد. فقط به حرف نوجوان گوش دهید. بهتر است هرازچند گاهی با بیان عباراتی چون ” آهان، اوهوم، …” به او ثابت کنید که سرو پا گوش هستید و یا با پرسش سوالاتی از آنچه که گفته است، نظر او را برای ادامه بحث، جلب کنید و خود نیز به این اطمینان برسید که صحبت های او را درست متوجه شده اید.

در پایان تصمیم را به عهده خودش بگذارید

اگر گمان می کنید نتیجه گفتگو رضایت بخش بوده است پس بهتر است پس از بیان دلایل و توجیه نوجوان، مثل آن ضرب المثل ماهی و ماهیگیری رفتار کنید! به جای این که تلاش کنید ماهی صید کرده خود را به زور به نوجوانتان بدهید، ماهیگیری را به او یاد بدهید.

وقت مواجهه با مشکلات نیز، به جای بازی نقش قرص حلال مسائل، سعی کنید تصمیم را به عهده خودش بگذارید. قدرت نیروهای درونی نوجوانتان را یادآوری کنید، استعدادها و شایستگی هایش را به رخ بکشید و به او بگویید که در هر شرایطی پشتیبان و یاور او خواهید بود .