فاطمه ترکاشوند-پایگاه خبری دانا(گروه سلامت و سبک زندگی):در سالهای اخیر، توجه به سلامت روان زنان بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. این تغییر نه تنها نشانگر رشد آگاهی عمومی نسبت به مسائل روانشناختی است، بلکه بازتاب نیازهای خاص زنان در زمینه روانشناسی و سلامت روان است که مدتها نادیده گرفته میشد. بهعنوان بخش مهمی از جامعه، زنان با چالشهای منحصربهفردی در زمینه روانشناسی مواجه هستند که نیازمند بررسی و رسیدگی دقیق است.
نیازهای ویژه سلامت روان زنان در ایران
زنان در بسیاری از کشورها، با فشارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خاصی روبرو هستند که میتواند بر سلامت روان آنان تأثیر منفی بگذارد. برخی از این نیازها عبارتند از:
1. تعارضات نقشی و هویتیابی: زنان در جوامع سنتی و مدرن بین نقشهای سنتی مانند همسر و مادر و نقشهای جدید مانند تحصیلکرده و شاغل در نوسان هستند. این تضادهای هویتی، منجر به افزایش اضطراب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس میشود.
2. تأثیر خشونت خانگی و اجتماعی: آمارها نشان میدهد که خشونت خانگی و آزارهای اجتماعی از جمله عوامل اصلی آسیبهای روانی زنان در ایران است. در سالهای اخیر، تلاشهای بسیاری برای آگاهسازی عمومی و ارائه حمایتهای روانی به قربانیان این نوع خشونتها صورت گرفته است.
3. فشارهای فرهنگی و اجتماعی: زنان اغلب با انتظارات اجتماعی سنگینی مواجهاند که بر ازدواج، فرزندآوری، و رفتارهای اجتماعی آنها تأکید دارد. این فشارها، در بسیاری از موارد منجر به احساس انزوا، اضطراب و ناتوانی در رسیدن به اهداف شخصی میشود.
4. نابرابری در دسترسی به خدمات سلامت روان: در بسیاری از مناطق، بهویژه در مناطق روستایی و حاشیهنشین، دسترسی به خدمات روانشناختی و مشاورهای بسیار محدود است. زنان در این مناطق با مشکلات اقتصادی و اجتماعی بیشتری روبرو هستند و نیاز به حمایتهای ویژه روانی دارند.
اولویتهای آینده در زمینه سلامت روان زنان
1. افزایش آگاهی عمومی: برای بهبود وضعیت سلامت روان زنان، اولین گام افزایش آگاهی عمومی درباره مشکلات روانی و راههای مقابله با آنهاست. برنامههای آموزشی و کمپینهای رسانهای میتوانند به زنان کمک کنند تا مشکلات خود را شناسایی کرده و برای دریافت کمک اقدام کنند.
2. تسهیل دسترسی به خدمات مشاوره و درمان: گسترش خدمات مشاورهای و رواندرمانی در سطح ملی و افزایش تعداد مراکز حمایتی برای زنان قربانی خشونت یا زنان در شرایط بحرانی ضروری است.
3. حمایت از حقوق زنان در زمینه بهداشت روان: قوانین حمایتی در زمینه سلامت روان زنان، از جمله قوانینی که به مقابله با خشونت خانگی و حقوق روانی زنان در محیطهای کاری میپردازند، باید تقویت و اجرایی شوند.
4. تشویق به همکاری بیننهادی: برای ارائه خدمات جامع به زنان، نیاز به همکاری میان نهادهای مختلف دولتی، غیردولتی و روانشناسان است. این همکاریها میتواند منجر به بهبود سیاستهای سلامت روان و ارائه حمایتهای بهتر به زنان شود.
در نتیجه سلامت روان زنان بهعنوان یکی از اولویتهای بهداشتی و اجتماعی ایران، نیازمند توجه ویژه است. با افزایش آگاهی عمومی و ارائه خدمات مشاورهای و درمانی مناسب، میتوان بهبود قابل توجهی در وضعیت روانی زنان ایجاد کرد و جامعهای سالمتر و پویاتر ساخت.