آثار تمسخر کودکان
متأسفانه، بسیاری از والدین زمانی که فرزندانشان دیگران را تمسخر می‌کنند، یا با آن‌ها همراهی می‌کنند یا سکوت می‌کنند. هر دو این رفتارها می‌تواند به ادامه تمسخر منجر شود
آیا تا به حال کودکتان را تحقیر کرده‌اید؟
آیا می‌دانید که آسیب‌های روانی ناشی از آزارهای عاطفی، کلامی و تمسخر همواره با فرزندتان باقی می‌ماند؟ والدینی که با غرولند، تحقیر، فحاشی و کوچک کردن نام و هویت کودک خود به او آسیب می‌زنند، اغلب از عواقب کلماتشان مطلع نیستند.
آزارهای کلامی به شدت می‌تواند هویت و اعتماد به نفس کودک را تحت تأثیر قرار دهد. پس از مدت طولانی تحت تأثیر خشونت‌های کلامی، کودک ممکن است توانایی برقراری ارتباط سالم با دیگران را از دست بدهد و دچار بی‌اعتمادی شود و در توسعه مهارت‌های اجتماعی و تحصیلی ضعیف عمل کند. آزارهای کلامی و عاطفی به اندازه خشونت‌های فیزیکی و بی‌توجهی به نیازهای اساسی کودک خطرناک هستند.
چگونه کودک در معرض آزارهای کلامی قرار می‌گیرد؟
شما ممکن است کودک خود را با رفتارهای زیر مورد آزار قرار دهید:
- تحقیر کردن کودک: نسبت دادن القاب تحقیرآمیز مانند احمق، بی‌عرضه، زشت، لاغر یا چاق.
- بدگویی پشت سر کودک: انتقاد از رفتارهای او با لحن آزاردهنده در حضور او.
- زیر سوال بردن هویت کودک: بیان جملاتی مانند «کاش تو را به دنیا نمی‌آوردم» یا «باید بچه دیگری می‌شدی» که احساس ناخواسته بودن را در او ایجاد می‌کند.
- تهدید به خشونت: جملاتی مانند «حساب تو را می‌رسم» یا «صبر کن پدرت بیاید» که کودک را در موقعیت ناامنی و ترس قرار می‌دهد.
- ایجاد احساس گناه: متهم کردن کودک با جملاتی مانند «اگر تو را نداشتم، زندگی‌ام بهتر بود» که نشان‌دهنده آزار کلامی است.
- متلک انداختن: گفتن جملاتی چون «چقدر باعرضه‌ای» در مواقعی که کودک نتوانسته کاری را درست انجام دهد.
- خشونت کلامی والدین نسبت به یکدیگر: کودکانی که شاهد توهین و تحقیر والدین خود هستند، بیشتر در معرض افسردگی، اضطراب و مشکلات شخصیتی قرار دارند، طبق مطالعه‌ای در دانشگاه مریلند.
این رفتارها می‌تواند تأثیرات عمیق و ماندگاری بر روحیه و شخصیت کودک بگذارد.
اثرات مخرب تمسخر کودک
مقابله با تمسخر کودک از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا اثرات آن تنها به دوران کودکی محدود نمی‌شود. فردی که در کودکی مورد تمسخر قرار گرفته، ممکن است در بزرگسالی با مشکلات روانی متعددی مواجه شود. در واقع، نحوه برخورد والدین با مسخره کردن کودک می‌تواند بر آینده او تأثیر بگذارد. به عنوان والدین، شما می‌توانید سلامت روانی فرزندتان را در سال‌های بزرگسالی تضمین کنید. آسیب‌های ناشی از تمسخر در بزرگسالی به صورت‌های مختلفی بروز می‌کند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- تخریب اعتماد به نفس کودک
- ناتوانی در برقراری ارتباط سالم با دیگران
- ایجاد حس خودکم‌بینی
- از دست دادن مهارت نه گفتن
- ضعف در مهارت‌های اجتماعی و تحصیلی
- افزایش آسیب‌پذیری در برابر خطرات جسمی و فیزیکی
- ایجاد ترس و اضطراب
- افزایش خطر ابتلا به افسردگی
- بی‌اعتمادی به دیگران
به کودکان خود احترام بگذارید
والدین معمولاً فرزندان خود را بسیار دوست دارند، اما این عشق به تنهایی کافی نیست؛ احترام گذاشتن به کودکان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. احترام به کودکان با تحقیر و تمسخر آن‌ها همخوانی ندارد. والدین باید نه تنها از تمسخر فرزندان خودداری کنند، بلکه در برابر تمسخر و تحقیر آن‌ها توسط دیگران نیز با قاطعیت واکنش نشان دهند. به جای سکوت یا همراهی، باید از کودک خود حمایت کنند تا او احساس امنیت و حمایت کند.
والدین همچنین باید احترام به دیگران را به فرزندان خود آموزش دهند. آن‌ها باید یاد بگیرند که به شخصیت دیگر کودکان احترام بگذارند و از تحقیر و تمسخر آن‌ها خودداری کنند.
متأسفانه، بسیاری از والدین زمانی که فرزندانشان دیگران را تمسخر می‌کنند، یا با آن‌ها همراهی می‌کنند یا سکوت می‌کنند. هر دو این رفتارها می‌تواند به ادامه تمسخر منجر شود. فرزندان باید یاد بگیرند که با احترام با دیگران رفتار کنند و هیچ‌کس حق ندارد مورد تحقیر یا تمسخر قرار گیرد.
والدین باید ظرفیت پذیرش اشتباهات فرزندان خود را افزایش دهند. والدینی که تحمل اشتباهات فرزندانشان را ندارند و در برابر هر اشتباهی آن‌ها را سرزنش یا تحقیر می‌کنند، ترس از اشتباه کردن و تنبیه را در آن‌ها تقویت می‌کنند. این ممکن است منجر به این شود که کودکان به این نتیجه برسند که ساکت و منفعل بودن بهتر از مواجهه با انتقاد و تمسخر است، و در نتیجه خجالتی و کم‌رو می‌شوند.
کلام آخر
تحقیر و تمسخر کودک در فضای خانه به مراتب عذاب‌آورتر از تمسخر در محیط‌های خارج از خانه است. خانه امن‌ترین و نخستین محیط کودک در جامعه است. فرد در خانواده می‌آموزد که چگونه با ترس‌های خود روبرو شود و برای مقابله با چالش‌های بزرگ‌تر آماده گردد. تحقیقات نشان داده‌اند که خطر ابتلا به افسردگی و مشکلات شخصیتی در کودکانی که تحت تأثیر تمسخر، تحقیر و خشونت‌های کلامی والدینشان قرار دارند، بسیار بیشتر از سایر کودکان است.
