به گزارش خبرگزاری دانا ، فاطمه سادات زاهدی در گفتگو با این خبرگزاری به بررسی یکی از مشکلات شایع این روزهای افراد در دنیای مدرن تحت عنوان "نشخوار فکری" پرداخته است .
نشخوار فکری (Rumination) یکی از رایج‌ترین الگوهای ذهنی است که بسیاری از افراد بدون آنکه متوجه باشند، درگیر آن هستند. این پدیده به معنای تفکر مداوم، تکراری و وسواسی درباره یک موضوع خاص، اغلب با تمرکز بر جنبه‌های منفی آن است. بسیاری از ما نشخوار فکری را به عنوان بخشی از فرایند حل مسئله یا تجزیه و تحلیل مسائل در نظر می‌گیریم، اما آنچه کمتر درباره آن می‌دانیم، این است که این نوع تفکر معمولاً نه‌تنها مفید نیست، بلکه می‌تواند به افسردگی، اضطراب و حتی مشکلات جسمی منجر شود. در این گفتگو ، به ابعاد پنهان نشخوار فکری پرداخته و برخی نکات کمتر شناخته‌شده درباره آن را بررسی خواهیم کرد.
نشخوار فکری همیشه آگاهانه نیست ؛ بسیاری از افراد متوجه نمی‌شوند که درگیر نشخوار فکری هستند. این فرآیند می‌تواند کاملاً ناخودآگاه باشد و بدون آنکه متوجه شویم، ذهن ما را درگیر کند. ممکن است ساعت‌ها به یک اتفاق ناگوار، اشتباه گذشته یا نگرانی درباره آینده فکر کنیم، بدون اینکه بدانیم در چرخه‌ای از افکار منفی گیر افتاده‌ایم. این موضوع می‌تواند باعث افزایش استرس و کاهش بهره‌وری در زندگی شود.
وی افزود : نشخوار فکری می‌تواند تأثیرات جسمی داشته باشد . اغلب تصور می‌شود که نشخوار فکری فقط یک پدیده ذهنی است، اما تحقیقات نشان داده‌اند که این نوع تفکر می‌تواند بر سلامت جسمانی نیز تأثیر بگذارد. افرادی که مدام درگیر افکار منفی هستند، معمولاً دچار افزایش سطح هورمون استرس (کورتیزول) در بدن می‌شوند. این موضوع می‌تواند باعث مشکلاتی مانند سردردهای مزمن، مشکلات گوارشی، ضعف سیستم ایمنی و حتی افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود.
یک تفاوت اساسی بین نشخوار فکری و تفکر عمیق وجود دارد و ممکن است گاهی وقت ها این دو واژه با یکدیگر اشتباه گرفته شوند . در حالی که تفکر عمیق می‌تواند منجر به کشف راه‌حل‌های جدید و بینش‌های ارزشمند شود، نشخوار فکری تنها ذهن را درگیر یک حلقه‌ی بسته از افکار می‌کند، بدون اینکه نتیجه‌ای حاصل شود. نشخوار فکری اغلب با احساس ناتوانی، ناامیدی و اضطراب همراه است، در حالی که تفکر عمیق می‌تواند به رشد شخصی و حل مشکلات کمک کند.
اما مساله اساسی تری که وجود دارد ، تأثیرات منفی نشخوار فکری بر تصمیم‌گیری های زندگی است .
یکی از مواردی که کمتر درباره نشخوار فکری می‌دانیم، تأثیر آن بر توانایی تصمیم‌گیری است. زمانی که فرد بیش از حد به یک مسئله فکر می‌کند، ذهن او دچار نوعی فلج تحلیلی (Analysis Paralysis) می‌شود. در نتیجه، او نمی‌تواند تصمیم درستی بگیرد یا ممکن است تصمیم‌گیری را آن‌قدر به تعویق بیندازد که فرصت‌های مهم را از دست بدهد.
نکته ی جالب تر اینکه ، نشخوار فکری می‌تواند مسری باشد . تحقیقات نشان داده‌اند که نشخوار فکری می‌تواند از طریق تعاملات اجتماعی گسترش یابد. وقتی فردی به طور مداوم درباره مشکلات و نگرانی‌های خود صحبت می‌کند، اطرافیان او نیز ممکن است به تدریج درگیر این افکار شوند. این موضوع به‌ویژه در میان دوستان نزدیک و اعضای خانواده شایع است. به همین دلیل، افرادی که در معرض نشخوار فکری دیگران قرار دارند، باید مراقب باشند که خودشان نیز گرفتار این الگوی ذهنی نشوند.
به عنوان نکته ی پایانی این گفتگو باید خاطر نشان کنم ؛ همه ما انسان ها همیشه برای مشکلاتمان به دنبال راهکارهایی هستیم . ما نیز در این گفتگو به برخی از این راهکارها اشاره می کنیم .
بسیاری از راهکارهای رایج برای کاهش نشخوار فکری مانند تمرین‌های ذهن‌آگاهی (Mindfulness)، فعالیت‌های بدنی و تکنیک‌های تنفسی شناخته شده‌اند، اما برخی روش‌های کمتر شناخته‌شده نیز می‌توانند مفید باشند:
نوشتن افکار: تحقیقات نشان داده‌اند که نوشتن افکار منفی بر روی کاغذ و سپس دور انداختن آن‌ها، می‌تواند ذهن را از درگیری با آن‌ها آزاد کند.
ایجاد چالش برای ذهن: پرسیدن سؤالاتی مانند "آیا این فکر کمکی به من می‌کند؟" یا "چه شواهدی برای واقعی بودن این نگرانی وجود دارد؟" می‌تواند به فرد کمک کند تا از دام نشخوار فکری رها شود.
تعامل با افراد مثبت‌اندیش: گذراندن وقت با افرادی که نگرش مثبتی دارند، می‌تواند به کاهش نشخوار فکری کمک کند.
باید یادمان باشد ؛ نشخوار فکری یک پدیده پیچیده و چند بعدی است که تأثیرات آن فراتر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم. این فرآیند می‌تواند ناخودآگاه باشد، بر سلامت جسمی تأثیر بگذارد، قدرت تصمیم‌گیری را کاهش دهد و حتی به اطرافیان نیز منتقل شود. با شناخت بهتر این پدیده و استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توان از گرفتار شدن در چرخه‌ی بی‌پایان افکار منفی جلوگیری کرد و زندگی سالم‌تر و آرام‌تری را تجربه نمود.
