معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله درگفت و گو با خبرنگارگروه دانش خبرگزاری دانا(داناخبر)،گفت: تقریبا هرچند سال یک بارزمین‌لرزه ای با ریشتر پایین درشهر تهران رخ می دهد وبه دنبال آن نگرانی هایی برای مردم وهمچنین مسوولان به وجود می آورد، این رخداد می تواند تلنگری باشد برای هوشیاری بیشترمسوولان،چرا که این گونه زلزله ها ازآنجا قابل توجه هستند که نشان می‌دهد این گسل ها فعال بوده زیرا یکی از نشانه‌های فعال بودن گسل‌ها همین زلزله‌ها با ریشترهای کم است.
بیش از 2 میلیون جمعیت برروی گسل شمال تهران
دکترمهدی زارع با بیان اینکه زلزله هفته گذشته که با بزرگای2/2ریشتر درمنطقه تجریش تهران که به دلیل فعالیت گسل نیاوران درشمال تهران اتفاق افتاده است، گفت: این گسل یکی از خطرناک‌ترین گسل‌های تهران است وبه این دلیل می گوییم دارای اهمیت است که جمعیت زیادی برروی این گسل زندگی می‌کنند، به طوری که 2 میلیون و 200 هزار نفربرروی گسل نیاوران ساکن هستند و یکی از بیشترین تراکم‌های جمعیتی است.
وی با اشاره به اهمیت و وسعت زیاد گسل شمال که از دامنه کرج تا شمال تهران (مناطق2-4-5- 22-منطقه لواسانات و روستاهای اطراف آن)شامل می شود، افزود: زلزله ساعت 15 و 45دقیقه بعداز ظهر روزسه شنبه 18تیرماه امسال(1392) که با بزرگای 2/2ریشتر درفاصله 8 کیلومتری تجریش تهران، 16 کیلومتری تهران و 19 کیلومتری فشم تهران اتفاق افتاد، نشان دهنده آن است که گسل های تهران فعال هستند.
زلزله های خفیف فعال بودن گسل ها را نشان می دهد
دکترمهدی زارع در پاسخ به این سوال خبرنگار خبرگزاری دانا مبنی براینکه وقوع این زلزله ها چقدر می تواند نگران کننده باشد؟ افزود: اینکه ما همیشه هوشیار باشیم وآمادگی مقابله با حوادث را داشته باشیم خوب است اما این گونه زلزله ها موضوع تازه ای نیست، پیش از این هم موارد این چنینی رخ داده است وزلزله هایی دراندازه‌های نیم تا دو ریشتر معمولا در تهران و اطراف تهران ثبت می‌شود،ولی به دلیل پایین بودن درجه آن برای عموم قابل احساس نیست ، اماعدد آن از 2 ریشترکه بیشتر می‌شود و درشهر که اتفاق می‌افتد توجهات را به خود جلب می‌کند. لذا شاید نگوییم نگران کننده است اما از آنجا قابل توجه می‌شود که نشان می‌دهد این گسل ها فعال هستند چون یکی از نشانه‌های فعال بودن گسل‌ها همین زلزله‌های خفیف است و فعالیت گسل‌ها ضرورت آمادگی بیشتر را گوشزد می‌کند.
فعال ترین گسل های تهران کدام است؟
معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله ومهندسی زلزله درپاسخ به این سوال که کدام یک از گسل های تهران در طول تاریخ فعالیت بیشتری داشته اند؟ افزود: گسل ها ازنظراندازه باهم متفاوت بوده و برخی گسل ها اصلی و برخی فرعی هستند ولذا ازنظرفعالیت هم متفاوتند، اما این که به طورقطع بگوییم کدام گسل فعالیت بیشتری داشته اند اطلاعات غلطی به مردم داده ایم چرا که داده هایی که از گذشته به دست آورده ایم دقیق نیستند اما در50سال گذشته که تا حدودی دستگاه های لرزه نگاری به ثبت زمین لرزه ها به کمک انسان آمده است می توان گفت متفاوت بوده ولی براساس داده ها تا حدودی می شود گفت گسل شمال تهران و ایوانکی فعال تر بوده اند.
فعالیت شدید گسل نیاوران به3هزارسال قبل برمی گردد
معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله با اشاره به فعالیت های تاریخی گسل نیاوران، گفت: یکی از بزرگترین فعالیت‌هایی که این گسل از خود نشان داده است مربوط به 3 هزارسال پیش با زلزله7 ریشتر بوده که درآن تمدن قیطریه را از بین برده است. اما درسال‌های اخیر زلزله‌های کوچکی اتفاق افتاده و این نشان دهنده آن است که باید به این گسل توجه بیشتری داشته باشیم زیرا این گسل در یک بازه زمانی نسبتا طولانی، «نبود لرزه‌ای» داشته است،«یعنی این که گسل‌ها مدت زمان طولانی زلزله‌های 6 ریشتر به بالا نداشته است وبه دلیل خطرناک بودن آن باید به آنها توجه بیشتری کرد».
دخالت انسانی در وقوع زلزله
دکتر مهدی زارع درپاسخ به این سوال خبرنگارخبرگزاری دانا مبنی براینکه با آگاهی نسبت به فعالیت گسل ها و قطعی بودن زلزله شدید در تهران، برای جلوگیری از حادثه ناگهانی وبه دنبال آن خسارات جبران ناپذیر،آیا امکان آن هست که با دخالت انسانی باعث شد تا این حادثه زودترازموعد مقرر اتفاق بیفتد؟ گفت: درست است که می گوییم گسل های تهران فعال هستند و همیشه هشدار می دهیم که زلزله درکمین این کلان شهر است، اما نمی توان به طور دقیق زمان وقوع حادثه را پیش بینی کرد؛ یک احتمال وجود داشت که پس ازنیم ساعت از وقوع زلزله2ریشتری تجریش این اتفاق رخ می داد و ممکن است 5سال و یا 10سال دیگر این حادثه اتفاق بیفتد. درهرصورت نباید نسبت به وقوع آن بی تفاوت بود و از طرفی هم نباید تمام زندگی خود را تحت شعاع آن قرار داد.اما درخصوص دخالت انسانی در وقوع زلزله باید بگویم که این کار شدنی نیست نه تنها در ایران این امکان وجود ندارد بلکه هیچ جای دنیا به این علم نرسیده اند که بتوانند وقوع زلزله ای را زودتر از موعد باعث بشوند،آمریکایی ها یکی از کشورهایی هستند که سال هاست بر روی این موضوع کار کرده ولی هنوز به نتیجه ای نرسیده اند.
به گفته کارشناسان علاوه براینکه باید امکانات جهت مقابله با این گونه حوادث تدارک دیده شود، اجازه خبررسانی درست دررسانه ملی(تلویزیون) و رسانه های دیگرداده شود، چرا که با اطلاع رسانی مفید است که مردم نسبت به حوادث طبیعی و ناگهانی، آگاهی بیشتری پیدا می کنند وباید مردم با واقعیت ها روبه رو بشوند و نباید با این فکر که با باز کردن موضوع، برای مردم نگرانی ایجاد می شود این مباحث مسکوت بماند.
