تغییر رنگ دندانها، اتفاقی است که برای بسیاری از افراد رخ می دهد و اطلاع از چرایی و راههای مقابله با این پدیده، ضروری است.
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) و به نقل از جام جم آنلاین، داشتن دندانهای سالم و سفید و برق مطلوب هر فردی است.در نتیجه اگر روزی دندان های شان تغییر رنگ دهد و دیگر سفید و برفی نباشد یا مانند مروارید برق نزند، به فکر راه حل می افتند و به هر شیوه ای می خواهند دندان های کدر و تیره شان را سفیدتر کنند.
برخی هم با این که هیچ وقت دندان های سفیدی نداشته اند، اما هر روشی را که از دیگران در این باره می شنوند، امتحان می کنند و با این که شاید هیچ وقت هم به نتیجه دلخواه نرسند، اما تحمل دندان های کدر و تیره را هم ندارند.
البته نباید فراموش کنیم رنگ دندان ها هم مانند رنگ پوست است؛ برای بعضی سفید و برفی و برای بعضی دیگر تیره تر و مایل به زرد. بنابراین همیشه هم نمی توان و نباید رنگ دندان ها را تغییر داد. از طرفی تمام این تغییر رنگ ها قابل برگشت نیست و با توجه به علت ایجاد کننده آن باید به فکر روش مناسب برطرف کردن شان بود.
علت های داخلی یا خارجی؟
به محض این که رنگ دندان های شخصی کمی تیره تر از معمول به نظر می رسد، دیگران درباره آن نظر می دهند؛ یکی می گوید حتما سیگاری است، نظر فرد دیگری این است که بهداشت دهان و دندان را بخوبی رعایت نمی کند و رنگ ناشی از مواد غذایی است که روی دندان های او را گرفته، بعضی هم می گویند حتما بیمار است و این حدس و گمان ها همین طور ادامه می یابد.
دکتر مجید صنعت خانی، اما با اشاره به عوامل متفاوتی که موجب تغییر رنگ دندان ها می شود، تاکید می کند: تغییر رنگ دندان ها عوامل متعددی دارد که ممکن است از درون خود بدن باشد یا از بیرون به دندان اضافه شود. بنابراین اولین قدم برای تشخیص علت و برطرف کردن آن، تفکیک این دو مورد است.
به گفته این دندانپزشک، شایع ترین علت های تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل بیرونی و مواردی است که موجب می شود رنگدانه هایی از بیرون به دندان ها اضافه شود و حتی بعضی از این رنگدانه ها می تواند به میزان مختصری در مینای دندان هم نفوذ کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان می کند: مینای دندان بافت محکم و سختی است که خیلی هم اجازه ورود و نفوذ رنگدانه ها را نمی دهد، ولی با افزایش سن میزان نفوذپذیری مینا هم بیشتر می شود. البته بعضی از این رنگدانه ها هم ممکن است از قبل و هنگام ساخته شدن دندان به آن اضافه شود. به عنوان نمونه افرادی که در سنین کمتر از هشت سال یا در دوران بارداری از داروی تتراسایکلین استفاده می کنند، باید این موضوع را در نظر داشته باشند. در حقیقت چون این دارو استخوان دوست است، در مناطقی که بافت سختی مانند دندان دارد، نفوذ پیدا می کند و هنگام ساخته شدن مینای دندان هم می تواند در آن نفوذ یابد. بنابراین چنین تغییر رنگی ناشی از خود دندان است.
پس می توان چنین گفت که این تغییر رنگ ها مانند لک هایی است که روی پوست دست ایجاد می شود. گاهی این لک ها ناشی از موادی است که از بیرون اضافه شده و با یک شستشوی ساده هم از بین می رود، اما در بعضی از موارد هم عوامل درونی باعث ایجاد لک شده است. پس نمی توان انتظار داشت تمام تغییر رنگ های دندانی هم با شستن و رعایت بهداشت دهان برطرف شود که به گفته دکتر صنعت خانی تشخیص درونی یا بیرونی بودن عامل تغییر رنگ دندان ها بسیار مهم است.
وی می افزاید: مصرف برخی داروها و همین طور بعضی از بیماری ها هم می تواند از درون، مینا و عاج دندان را تحت تاثیر قرار دهد.
در کنار این موارد، آن طور که دکتر صنعت خانی می گوید: گاهی مینای دندان به صورت ژنتیکی به رنگ سفید صدفی تشکیل می شود و گاهی هم رنگی مایل به زرد دارد که این موارد ارثی و ژنتیکی را هم باید در نظر داشت. از طرف دیگر، بعضی از تغییر رنگ ها هم مربوط به محل زندگی فرد در دوران کودکی است. به طوری که اگر شخص هنگام کودکی در محلی زندگی کند که آب مصرفی حاوی فلوراید بیش از اندازه باشد، دندان هایش دچار تغییر رنگ خواهد شد.
به گفته این دندانپزشک، مصرف بیش از حد قهوه و چای و همچنین استعمال سیگار هم ازجمله عوامل بیرونی است که می تواند به تغییر رنگ دندان ها منجر شود. البته این عوامل را به کمک جرمگیری و رعایت بهداشت می توان برطرف کرد، ولی مواردی که ناشی از درون بدن است، با این روش ها هم معمولا بهبود نمی یابد.
ماهیت دندان ها را تغییر ندهید
کسانی که دندان های تیره تری دارند و آن طور که می خواهند دندان های شان سفید و به رنگ برف نیست، معمولا به فکر روش های مختلفی هستند تا به کمک آنها رنگ دندان های شان را تغییر دهند. دکتر صنعت خانی اما این روش را تائید نمی کند و می گوید: در صورتی که ماهیت دندان ها به طور ذاتی به رنگ سفید صدفی نیست نباید خیلی هم به فکر تغییر دادن رنگش باشید.
با توجه به این که این روزها بسیاری از افراد به فکر سفید کردن دندان های شان هستند، به نظر می رسد که خیلی هم به این موضوع اهمیت نمی دهند، اما این دندانپزشک تاکید می کند: وضع طبیعی دندان ها بهترین حالت برای هر فرد است و نباید با آن مقابله کرد. طیف رنگ دندان ها هم مانند پوست افراد، تفاوت های زیادی دارد، اما هیچ خوب و بدی در این زمینه مطرح نیست.
البته تبلیغات زیادی هم در این باره وجود دارد که گفته می شود به کمک آنها دندان ها در هر صورت، سفید و براق خواهد شد، اما این عضو هیات علمی دانشگاه می گوید: این روش ها فقط برای مواقعی باید مورد استفاده قرار گیرد که فرد دچار بیماری یا مشکلی شده است و نه هنگامی که ژنتیک و عوامل ارثی عامل ایجاد این رنگ بوده است. در این وضع شاید دندان ها سفید شود، اما پس از مدتی دوباره به رنگ قبلی برمی گردد.
چطور دندان ها را سفید کنیم؟
می توان عوامل خارجی تغییر رنگ دندان را تا حد زیادی برطرف کرد و دکتر صنعت خانی در این باره توضیح می دهد: سیگار یکی از مواردی است که می تواند رنگ دندان ها را تغییر دهد و به همین علت بهترین روش برطرف کردن این مشکل، ترک سیگار است. البته روش هایی برای سفید کردن دندان این افراد و زدودن رنگ نیکوتین هم وجود دارد، ولی استفاده دائم از آنها می تواند زمینه ساز سایش مینای دندان ها شود.
به گفته این دندانپزشک، تغییر رنگ دندانی ناشی از گسترش پوسیدگی دندان هم با درمان پوسیدگی برطرف خواهد شد و بعضی از جرم های بالا و زیر لثه که می تواند موجب تغییر رنگ شود نیز به کمک جرمگیری و مسواک زدن دقیق از بین خواهد رفت.
تمیز کردن دندان ها به کمک مسواک زدن دقیق و منظم هم روش موثری برای سفید نگه داشتن دندان ها به حساب می آید. البته این عضو هیات علمی دانشگاه یادآور می شود: خمیردندان یک ماده کمکی برای تمیز کردن دندان هاست و این که بسیاری از افراد تصور می کنند خمیردندان وظیفه اصلی تمیز کردن دندان ها را به عهده دارد، اشتباه است. در حقیقت، آنچه کار اصلی تمیز کردن دندان ها را انجام می دهد، عمل مکانیکی مسواک زدن و کشیدن آن روی سطح دندان هاست.
دکتر صنعت خانی سرانجام توصیه می کند در صورت بروز هرگونه تغییر رنگ در دندان ها، به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شده و اقدامات لازم انجام شود. البته در صورتی که این تغییر رنگ ناشی از مسائل ژنتیکی باشد، بهتر است به فکر تغییر دادن آن نباشید.
گزارش از: نیلوفر اسعدی بیگی
