آسیب های روحی و روانی خانه نشینی برای کودکان/ تاثیر کرونا بر آرامش خانواده

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ یکی از مسائل پر تکرار این روزها سروکله زدن با نوجوانانی است که این روزها با وجود خطر ابتلاء و انتقال کووید-۱۹ نگه داشتن آن‌ها در خانه دشوار است.

تعطیلی مدارس، مهدها، باشگاه‌ها، سینماها و شهربازی ها برای طولانی مدت و اجبار به در خانه ماندن همانگونه که برای همه افراد بعد از مدتی منجر به بیقراری و بی حوصلگی میشود به همان نسبت در کودکان و گاهی با شدت بیشتری باعث اضطراب و روابط چالشی با والدین می شود.

کودکان به روش‌های مختلفی نسبت به استرس واکنش نشان می دهند، بعضی از آنها گوشه‌گیر، مضطرب و عصبانی می شوند و برخی دیگر بیشتر خودشان را به والدین می‌چسبانند.

نوجوانان معمولاً به دوستان خود وابسته‌اند. آن‌ها می‌خواهند بیرون بروند، با دوستان خود وقت بگذارنند ولی دوستانشان ممکن است فاصله اجتماعی را رعایت نکنند، ماسک نزنند و در مجموع رفتارهای پر خطری داشته باشند که ممکن است منجر به ابتلا به بیماری شود. نگه داشتن این نوجوانان در خانه دشوار است. در عین حال وقتی در خانه می‌مانند افسرده می‌شوند و وقتی هم بیرون می‌روند به خاطر شرایط سنیشان ممکن است رفتارهای پر خطری داشته باشند که آن‌ها را مستعد ابتلاء و انتقال بیماری کند.

واقعیت این است که برای چنین مشکلاتی هیچ راه حل قطعی و نهایی وجود ندارد اما می‌توان با مجموعه‌ای از راه حل‌ها کمی شرایط را بهبود بخشید. فراموش نکنید که نوجوانان بسیار حساس هستند و هرچه بیشتر با آنها بجنگید نتیجۀ معکوس می‌گیرید در این شرایط باید با آن‌ها مانند یک دوست رفتار کنید و حمایت خودتان را از آن‌ها دریغ نکنید.

همدلی و دوستی را فراموش نکنید

هرکاری که می‌خواهید انجام دهید باید از مسیر همدلی، همدلی و همدلی باشد. نوجوان شما نباید احساس کند که قرار است از جانب شما به او آسیبی برسد او باید بفهمد که شما با او دوست هستید و خیر و صلاحش را می‌خواهید. کافی نیست فقط به او بگویید که خیر و صلاح او را می‌خواهید این را باید به او با رفتارتان نشان دهید. با او حرف بزنید و به او بگویید که از اینکه این بیماری همه‌گیر باعث شده است نوجوان شما ارتباطاتش را از دست بدهد و زندگیش به هم بریزد ناراحت هستید. به آرامی با او حرف بزنید و به او بگویید که می‌دانید فاصله گرفتن از دوستان نزدیک چقدر می‌تواند دردناک و سخت باشد.

البته که دلسوزی شما قرار نیست شرایط را تغییر دهد ولی مسئله اینجا است که نوجوان شما در این شرایط متوجه خواهد شد که شما درکش می‌کنید و دردها و تنهایی او را می‌فهمید. توجه کنید که تنبیه شدن این مسئله به یک جنگ در داخل خانه، شما و مهم‌تر از آن نوجوانتان را دلسرد و افسرده‌تر خواهد کرد چون او همین حالا هم به خاطر این بیماری در حال رنج بردن است و قرار نیست محیط خانه هم برای او تبدیل به یک جهنم شود.

گاهی یک جمله ساده مثل «می‌فهمم چقدر ناراحتی»، «می‌دونم شرایطت چقدر سخته» خیلی بیشتر از امر و نهی پرخاشگرانه کار می‌کند و می‌تواند قانع‌کننده‌تر باشد. نشان بدهید که برای شما هم مهم است که او دوستانش را ببیند. برای مثال با او مشورت کنید که چه راه‌هایی را می‌توانید پیدا کنید که ملاقاتی ایمن با دوستانش داشته باشد. مثلا «می‌تونید با همدیگه برید دوچرخه سواری»، «می‌تونید تو یه فضای باز با همدیگه قدم بزنید و البته ماسک‌ بزنید» یا راه‌حل‌هایی مشابه. سعی کنید راه‌حل‌هایی پیدا کنید و این را با مشورت فرزند خود پیش ببرید.

البته ممکن است نوجوان شما از پیشنهاد شما استقبال نکند آنچه مهم است این است که نباید به او این تصور را بدهید که در جبهه مقابلش قرار دارید. تحقیقات نشان داده‌اند که نوجوانان در شرایطی که خانواده‌هایشان از استقلال رای آن‌ها حمایت می‌کنند خیلی بهتر می‌توانند با شرایط موجود کنار بیایند و آن را تحمل کنند. فراموش نکنید که شما هم می‌توانید با نوجوانتان فعالیت‌های مشترکی را تجربه کنید تا محیط خانه را برای او از سردی و افسردگی خارج کند. در این موارد هم می‌توانید با او صحبت کنید و راه‌حل‌هایی پیدا کنید. در هر حال آنچه مهم است توجه به این نکته است که در تصمیماتی که قرار است گرفته شود نمی‌توانید یک طرفه عمل کنید و باید نظر نوجوانتان را بپرسید و با او همراهی داشته باشید. زمانی که فاصله بین شما و نوجوانتان زیاد شود راه‌حل‌های چکشی و پرخاشگرانه نه‌تنها جوابگو نیست بلکه خطراتی جدی برای بهداشت روانی فرزندتان خواهد داشت چه در کوتاه مدت و چه در بلند مدت.

خانواده‌ها باید یاد بگیرند در وجود فرزندانشان سرمایه‌گذاری عاطفی کنند، والدین به طور یک طرفه از بچه‌ها توقع انجام یکسری از وظایف دارند در حالی که در درجه نخست ما باید به فرزندانمان نگاه انسانی داشته باشیم؛ آنها امانتی هستند که از طرف خدا به ما واگذار شده‌اند و ما باید به دنبال راهکارهایی باشیم که به آن وسیله قلب فرزندانمان را تسخیر کنیم. در این صورت است که به بدون اجبار، بچه‌ها تعارضاتشان را با والدین در میان می‌گذارند؛ این مورد یک نوع سبک تربیت اسلامی است.