در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۳۰۳۶۸۵
تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۴۰۱ - ۱۶:۴۸
بخاطر قد بلند بودنش در زمان تولد ذوق‌زده نشوید. درست است که ژن‌های شما و همسرتان بر قد کشیدن فرزند شما هم تاثیر می‌گذارند، اما ارثیه ژنتیکی‌تان برای او و قد زمان تولدش نمی‌توانند وضعیت جسمی او در سالهای بعد از بلوغ را معین کنند. چه در سابقه ژنتیکی شما کوتاهی قد نوشته شده باشد و چه اجدادتان بلند قد باشند، از همین امروز تا زمان بلوغ کودکتان برای بلندتر کردن قد او فرصت دارید.

نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت؛ قد بلند چیزی است که اکثر پدر و مادرها برای کودکانشان آرزو می‌کنند. قد بلند علاوه بر اینکه از ویژگی‌های خوب ظاهری به حساب می‌آید، باعث افزایش اعتماد به نفس کودک هم می‌شود. محققان در بررسی‌هایشان دریافته‌اند که این عوامل بر رشد بیشتر قد کودکان تاثیر می‌گذارند:

  • تغذیه کودک در دو سال ابتدایی، تاثیر زیادی را بر رشد قد او می‌گذارد؛ اما بعد از این سن هم نمی‌توانید از افزایش سرعت رشد فرزندتان ناامید باشید.
  • هورمون‌های رشد همیشه برای همه افراد به صورت یکسان کار نمی‌کند و در واقع قد کودک شما تا اندازه زیادی به ژنتیک او بستگی دارد.
  • معمولا قد افراد بعد از ۱۸ سالگی رشد نمی‌کند و رشد قد بعد از این سن، پیچیده‌تر از چیزی است که می‌توانید تصور کنید.
  • کمبود ویتامین‌های A‌ و B مانند کمبود ویتامین D سبب کوتاه شدن قد می‌شود.
  • کودکانی که به شیر گاو آلرژی دارند، در مقایسه با کودکانی که به بادام زمینی و مغزیجات حساسیت دارند، میانگین وزن و قد پایین‌تری دارند.

بهترین غذاها برای رشد قد کودک را بشناسید

خواب کافی شبانه (حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت) و فعالیت بدنی کافی تنها عواملی نیستند که بر بلند قد شدن فرزندتان تاثیر می‌گذارند. اگر به تغذیه سالم فرزندتان توجه کنید، می‌توانید آرام آرام این وضعیت را تغییر دهید و با وجود ژن‌هایی که کوتاهی قد را برایش پیش‌بینی کرده‌اند، رشد قد فرزندتان را سریعتر کنید.

۱. تخم مرغ

تخم مرغ

تخم مرغ اولین غذایی است که در این لیست قرار دارد و به افزایش قد کمک می‌کند. محققان می‌گویند خوردن یک تخم مرغ در روز کودک شما را قد بلندتر می‌کند. اگر کودک شما به زرده یا سفیده تخم‌مرغ آلرژی ندارد، می‌توانید از بعد از شش ماهگی، این خوراکی معجزه‌بخش را به رژیم غذایی هفتگی‌اش وارد کنید. تخم مرغ سرشار از کلسیم، ویتامین D و ریبوفلاوین است. تمام این مواد مغذی به رشد استخوان‌ها و داشتن بدنی سالم و قوی کمک می‌کند و در نتیجه همه این مواد به رشد قد کمک می‌کنند.

کودک نوپای شما، می‌تواند یک روز درمیان تخم‌مرغ مصرف کند و فرزند خردسالتان هم می‌تواند هر روز یک تخم‌مرغ متوسط را در رژیم غذایی‌اش جا دهد. البته به شرط آنکه حواستان به تخم‌مرغ‌هایی که به غذاهای مختلف اضافه می‌کنید باشد و اگر در یک روز می‌خواهید غذایی با ترکیب تخم‌مرغ آماده کنید، آن روز تخم‌مرغ آب‌پز را از صبحانه فرزندتان حذف کنید.

۲. شیر

عجیب نیست اگر شما هم بارها و بارها در مورد تاثیر مصرف لبنیات بر افزایش قد شنیده باشید. وقتی راجع به مواد غذایی مناسب برای افزایش قد صحبت می‌کنیم، بهترین موردی که به ذهن هر کسی می‌رسد فرآورده‌های لبنی به خصوص شیر است.شیر، همراه با دیگر محصولات لبنی مانند ماست و پنیر، نقش حیاتی در افزایش قد از طریق مواد مغذی ضروری مثل پروتئین‌ها، کلسیم و ویتامین‌های A، B، D و E ایفا می‌کند. کلسیم وظیفه رشد و نگهداری از استخوان‌ها را دارد و ویتامین D به بدن کمک می‌کند تا کلسیم را از غذاهای مختلف جذب کند.

درست است که شیر گاو به رشد بهتر قد کودکان کمک می‌کند، اما اگر به جای استفاده از شیرهای معمولی، سراغ شیرهای غنی شده کودکان بروید، در یک وعده غذایی حجم بیشتری از ویتامین‌ها و مواد معدنی را به بدن او می‌رسانید. شیر غنی شده نه تنها به رشد بهتر قد کودک کمک می‌کند، بلکه حافظه بچه‌ها را هم تقویت می‌کند.

بعد از یک سالگی، فرزند شما می‌تواند مصرف شیر گاو را شروع کند و در فاصله یک تا دو سالگی، هر روز باید دو تا سه فنجان شیر بنوشد. در فاصله دو تا چهار سالگی، مصرف دو فنجان از فرآورده‌های لبنی در روز ضروری است و از چهار تا هشت سالگی هم هر روز باید حداقل ۲.۵ فنجان از این فرآورده‌ها را مصرف کنند.

۳. اسفناج

اسفناج

هنگام صحبت در مورد لیست غذاها و سبزیجات ضروری برای رشد کودک، اسفناج چیزی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. اسفناج دارای مقدار زیادی ویتامین مفید همراه با مواد مغذی ضروری دیگر است که به افزایش رشد کمک می‌کند. اضافه کردن اسفناج به لیست رژیم غذایی کودکتان به افزایش رشد او کمک می‌کند. یادتان نرود که تغذیه کودک در سن رشد، به اندازه ژن‌های او در بلند شدن قدش تاثیر دارد و اگر حواستان به تنوع غذایی فرزندتان نباشد، نمی‌توانید امیدی به بلند قد شدنش هم داشته باشید.

درست است که مواد غذایی گفته شده به رشد بهتر قد فرزندتان کمک می‌کنند، اما نباید در مصرف آنها افراط کنید. کودک شما از دو تا سه سالگی، هر روز به مصرف یک فنجان میوه و یک فنجان سبزیجات مختلف نیاز دارد و از چهار تا هشت سالگی این میزان به یک و نیم فنجان از هر کدام می‌رسد. البته یادتان نرود که حفظ تنوع در مصرف میوه‌ها و سبزیجات یکی از مهم‌ترین نکاتی است که در تغذیه کودک باید به آن توجه کنید.

۴. سویا

سویا

سویا یکی از غذاهای مغذی است که نمی‌توان آن را از فهرست غذاهای مفید برای رشد کودک حذف کرد. این ماده غذایی سرشار از پروتئین، فیبر، ویتامین و کربوهیدرات است. به همین دلیل سویا یک منبع کامل برای سلامت بدن است. سویا شامل پروتئین است و به بهبود سلامت استخوان کمک می‌کند. نگران نباشید؛ اگر راه‌های افزایش اشتهای کودکان را بشناسید، می‌توانید کودکتان را به خوراکی‌هایی مثل سویا هم علاقه‌مند کنید.

در مورد مفید یا مضر بودن سویا برای کودکان پژوهش‌های زیادی انجام شده. درحالیکه محققان مصرف فرآورده‌های حاوی سویا را برای نوزادان نارس توصیه نمی‌کنند، تاکید می‌کنند که سویا می‌تواند ماده مغذی مفیدی برای سایر کودکان باشد. از نظر آنها مصرف پنج تا ۱۰ گرم پروتئین سویا در روز، برای کودکتان مفید است. یعنی آنها می‌توانند هر روز یک فنجان شیر سویا بنوشند یا اینکه نصف فنجان سویا پخته شده مصرف کنند. 

۵. مرغ

مرغ

درست است که گیاهانی مثل اسفناج به رشد بهتر قد کودکتان کمک می‌کنند، اما می خواهید قد کودک خود را افزایش دهید، با سراغ پروتئین‌های حیوانی هم بروید و در میان آنها، مرغ یکی از بهترین گزینه‌هاست. این یکی از بهترین منابع طبیعی پروتئین است. مرغ به ساخت ماهیچه‌ها و بافت‌ها کمک می‌کند در نتیجه باعث افزایش قد می‌شود. این غذاها را می‌توانید آرام آرام و در میزان مناسب، به غذای کمکی کودک هم وارد کنید.

تصور نکنید که با هر وعده کباب و مرغ شکم‌پر آماده کردن برای فرزندتان، به رشد بهتر او کمک می‌کنید. کودک شما به طیف وسیعی از مواد غذایی نیاز دارد و بهتر است که در هفته، یک تا دو وعده گوشت قرمز و یک تا دو وعده گوشت مرغ مصرف کند و در باقی وعده‌ها سراغ مواد غذایی دیگر برود.

البته منظور از یک وعده مصرف گوشت، این است که حجم اصلی غذای او را در آن وعده غذایی گوشت تشکیل دهد و برخی از متخصصان تغذیه می‌گویند که کودکان هر روز باید بین یک تا سه قاشق غذاخوری انواع گوشت (مرغ، ماهی، گوشت قرمز و …) را مصرف کنند.

۶. ماهی

رشد قد کودک با ماهی

گرچه چربی‌های مفید برای رشد فرزندتان ضروری هستند اما معنای این حرف، داشتن مجوز تهیه غذاهای پرروغن نیست. شما باید چربی‌های مفیدی مثل چربی‌های موجود در غذاهای دریایی را به غذای فرزندتان اضافه کنید تا علاوه بر رشد بهتر سیستم عصبی او، شاهد رشد قدش هم باشید نگران چاق شدن کودکتان بخاطر مصرف این غذاهای چرب نباشید.

توصیه‌هایی برای رشد طبیعی کودک

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان گفت: آگاهی خانواده‌ها و کارکنان بهداشت از روند رشد کودک، شناسایی اختلالات رشد در مراحل اولیه، انجام اقدامات پیشگیری و درمانی در مراحل اولیه اختلالات رشد، ایجاد انگیزه برای مادران برای کسب اطلاعات بیشتر به منظور کمک به رشد کودکان و ارائه توصیه‌های لازم به مادران و مشاوره با آن‌ها از اهداف پایش رشد کودک هستند.

دکتر مژگان قاسمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به برگزاری سالانه هفته ملی کودک از ۱۶ تا ۲۲ مهرماه اظهار کرد: شعار هفته کودک امسال "حال خوش کودکی، رنگ خوش زندگی" تعیین شده است. این هفته فرصت مناسبی برای جلب توجه افکار عمومی و ارگان‌ها نسبت به اهمیت مراقبت از این شعار با  تعامل و همکاری کانون پرورشی فکری کودکان، برپایی ایستگاه‌های سلامت در مکان‌های پرتردد، آموزش تقویت روحیه نشاط و انجام بازی‌های مناسب خانگی، آموزش تغذیه مناسب شیرخواران و کودکان زیر پنج سال به مادران و مواردی از این قبیل است.

وی افزود: کودکان، سرمایه‌های اصلی و آینده‌سازان هر کشوری هستند و ما امانت‌داران این آینده‌سازان کشور هستیم بنابراین تامین حفظ و ارتقای سلامت کودکان بر عهده کلیه ادارات، ارگان‌ها و سازمان‌ها است.

اجرای طرح مراقبت‌های "کودک سالم"

قاسمی با اشاره به مراقبت از کودکان و نقش بهداشت در سلامت این گروه بیان کرد: برخی از کودکان با وجود اینکه سالم به دنیا آمده‌اند، در وضعیت بهداشتی خوبی نیستند و خطرات زیادی آن‌ها را تهدید می‌کند بنابراین هدف از اجرای مراقبت‌های "کودک سالم"، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی مطلوب و پاسخ به بخش عمده‌ای از نیازهای پیشگیری شیرخواران و کودکان است.

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان در خصوص طرح "کودک سالم" عنوان کرد: با اجرای این طرح در حقیقت کودکان سالم از کودکان به ظاهر سالم یا مستعد بیماری جدا می‌شوند؛ در برنامه کودک سالم، برای کودکان زیر پنج سال، ۱۶ مراقبت در سنین مختلف از سه تا پنج روزگی تا ۶۰ ماهگی انجام می‌شود. در هر بار مراقبت، خدماتی از قبیل ارزیابی رشد، تکامل، نشانه‌های خطر، تغذیه با شیر مادر، تغذیه تکمیلی، وضعیت بینایی، شنوایی، سلامت دهان و دندان، واکسیناسیون و ویزیت پزشک، مشاوره و آموزش برای کودک انجام می‌شود.

وی افزود: در حال حاضر خدمات "مراقبت ادغام یافته ناخوشی اطفال" نیز به عنوان یک خدمت استاندارد در بسته‌های خدمت نظام سلامت به منظور پیشگیری از مرگ کودکان زیر پنج سال و کاهش عوارض بیماری‌ها در حال اجرا است.

روند رشد کودک سالم

قاسمی با اشاره به اهمیت رشد و تکامل شیرخواران بیان کرد: رشد یعنی افزایش وزن و اندازه بدن که تغییرات آن کمی است. تکامل رشد کیفی شامل افزایش توانایی‌ها و مهارت در انجام اعمال حرکتی و تظاهرات اعمال ذهنی و حواس است. حساس‌ترین زمان رشد طبیعی سه سال اول زندگی است و تغذیه مناسب و مراقبت مداوم در این دوران در سرنوشت آینده کودک نقش بسزایی دارد.

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان افزود: نوزادانی که به موقع متولد می‌شوند به طور متوسط ۳۳۰۰ گرم وزن دارند و معمولا در چهار تا پنج ماهگی، دو برابر و در یک سالگی، سه برابر وزن تولدشان را خواهند داشت.

وی بیان کرد: قد نوزاد طبیعی هنگام تولد ۵۰ سانتیمتر است که در پایان یک سالگی ۵۰ درصد یا ۲۵ سانتیمتر به آن افزوده می‌شود و به طور متوسط به ۷۵ سانتیمتر می‌رسد. در سال دوم عمر، قد کودک ۵۰ درصد افزایش می‌یابد یعنی ۱۲.۵ سانتیمتر به قد او اضافه می‌شود .

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: اندازه دور سر نوزاد هنگام تولد نیز حدود ۳۵ سانتیمتر است و در یک سالگی به ۴۷ سانتیمتر می ‌سد و از آن پس سرعت رشد دور سر کم می‌شود و حدود ۶ سالگی به ۵۵ سانتیمتر می‌رسد.

عوامل موثر بر رشد کودک

قاسمی با اشاره به عوامل موثر بر رشد گفت: رشد دوران کودکی تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. سلامت و اندازه جنین تا هنگام تولد و تغذیه کافی مادر در دوران بارداری در رشد پس از تولد تاثیر بسزایی دارد بنابراین پس از تولد، تغذیه، مواد غذایی مصرفی و عوامل ژنتیکی و  محیطی  تاثیر عمده‌ای در رشد کودک  دارند.

وی در خصوص چگونگی ارزیابی دقیق رشد کودکان افزود: به متطور ارزیابی وضعیت رشدی و پی بردن به اختلال رشد، به شرح حال کامل مادر از وضعیت دوران بارداری، اطلاعات وزن و قد و دور سر نوزاد هنگام تولد نوزاد و دوره شیرخوارگی و نوع تغذیه نیاز است که باید این اطلاعات به صورت دقیق در اختیار کارشناسان بهداشت قرار بگیرند تا در صورت وجود اختلال در رشد، این مساله تشخیص داده و اقدامات مورد نیاز انجام شود.

قاسمی بیان کرد: آگاهی خانواده‌ها و کارکنان بهداشت از روند رشد کودک، شناسایی اختلالات رشد در مراحل اولیه، انجام اقدامات پیشگیری و درمانی در مراحل اولیه اختلالات رشد، ایجاد انگیزه برای مادران برای کسب اطلاعات بیشتر به منظور کمک به رشد کودکان و ارائه توصیه‌های لازم به مادران و مشاوره با آن‌ها از اهداف پایش رشد کودک هستند.

چگونگی تغذیه صحیح کودک

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: شیر مادر به تنهایی برای تامین رشد طبیعی کودک تا سن شش ماهگی کافی است بنابراین باید توجه شود که اگر تغذیه تکمیلی زود آغاز شود می‌تواند موجب بروز مشکلات گوارشی، آلرژی و اختلال رشد شود.

وی افزود: تعداد دفعات غذا دادن به کودکان زیر یک سال باید بیش از بزرگسالان باشد و در پنج نوبت انجام شود؛ غذای کودکان باید با محتوای انرژی بیشتر، حجم کمتر و دفعات بیشتر باشد.

قاسمی گفت: سوپ‌های رقیق پر از سبزی و بدون چربی و یا حریره‌های درست شده با غلات که پوست آن‌ها گرفته نشده است، حجیم و کم انرژی هستند و نیاز غذایی کودک را تامین نمی‌کنند. باید توجه شود که افزودن سبزی‌های سبز حتی به مقدار کم در رژیم غذایی روزانه بسیار اساسی است.

وی با اشاره به اهمیت شیر مادر و زمان قطع آن بیان کرد: قطع شیر مادر در موقع عفونت‌ها موجب افت رشد کودک می‌شود.

مدیر گروه سلامت خانواده، جمعیت و مدارس مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: هنگام ابتلا به بیماری و اسهال باید غذاهای مناسب مانند کته با گوشت، یا مرغ و مایعات مناسب به کودک داده شود، دادن غذای اضافی در دوران نقاهت برای افزایش وزن کودک بسیار حیاتی است.

انتهای پیام

ارسال نظر