واکسن های دامی و انسانی به عنوان داروهای استراتژی نه تنها باعث اقتدار یک کشور بلکه باعث پیشگیری علیه بسیاری از بیماری ها نیز می شود.کشور ایران نیز با وجود تمام تحریم ها و تهدید ها و با وجود برخی از کاستی هایش هم پایه با کشورهای پیشرو در این زمینه بوده و دستاوردهای زیادی نیز طی چند سال اخیر در این زمینه به دست آورده است.موسسه تحقیقاتی واکسن و سرم سازی رازی از جمله موسسه هایی است که اخیرا به دستاوردهای شگرفی در این زمینه دست یافته است به همین دلیل خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا گفت و گویی را با دکتر هادی قدکچی ترتیب داده است که در ادامه می آید.
آقای دکتر موسسه تحقیقاتی واکسن و سرم سازی رازی برای تامین نیاز کشور در حوزه دامی و انسانی چه توانایی هایی کسب کرده است؟
در حال حاضر موسسه تحقیقاتی واکسن و سرم سازی رازی توانسته است در حوزه دامی بیش از 95 درصد و در بخش طیور هم 55تا65 درصد نیاز کشور را تامین کند و واکسن های مختلف انسانی مانند فلج اطفال،سرخک،سرخجه،اوریون را در این موسسه تولید کند و به لحاظ بومی سازی نیز این توانایی را دارد که واکسن های با اهمیت تر دیگری را هم تولید کند.به همین دلیل طرح کلان دستیابی به دانش تولید 30 واکسن دام،طیور و آبزیان در شورای عتف مطرح و در حال پیگیری است.در حوزه انسانی هم با تایید وزارت بهداشت و درمان 2تا3 طرح در دستور کار ما قرار گرفته است.
لطفا در خصوص دستاوردهای اخیر این موسسه توضیحاتی بفرمایید؟آیا نوید تولید داروی خاصی هم برای خوانندگان دارید؟
ما سال گذشته واکسن دامی گامبورو را وارد بازار کردیم؛هدف اولیه ما از تولید این واکسن در ابتدا 400 میلیون دوز است اما نیاز کشورمان بالغ بر یک و نیم تا 2 میلیارد دلار است.واکسن PPR(طاعون نشخوار کنندگان کوچک) نیز از دیگر واکسن های دامی است که امسال 2 میلیون دوز آن وارد بازار شده است اما پیش بینی می شود برای سال آینده به 10 میلیون دوز برسد.سویه جدید واکسن تب برفکی نیز از دیگر دستاوردهای استراتژی است که با 9 ماه تلاش پژوهشگران این موسسه به زودی وارد بازار خواهد شد.در حال حاضر نیاز کشور به این واکسن جدید حدود 500 هزار دوز است که تاکنون این مقدار تولید شده و در سرد خانه بوده و آماده تحویل به سازمان دامپزشکی است.واکسن لارنگوتراکئیت هم حدود 5 سال بود که بنا به دلایل فنی تعطیل شده بود اما مجددا راه اندازی شد.واکسن بروسلوز چشمی نیز از دیگر واکسن هایی است که امسال وارد بازار می شود.
اما با تمام این دستاوردها ما هنوز به دانش تولید مواد اولیه واکسن در دارو دست نیافته ایم شما علت این امر را در چه می دانید؟
این مساله به زیر بخش های مواد اولیه بیو شیمی و داروسازی مربوط می شود.متاسفانه فعلا در کشور به این موضوع توجه نشده و سرمایه گذاری هم صورت نگرفته است اما می توان این مساله را با برنامه ریزی مدون و کمک دانشگاه ها و بخش خصوصی برطرف کرد و این مواد اولیه را نیز در کشور تولید کنیم به همین دلیل طرح کلان دستیابی به دانش فنی مواد اولیه و تولید واکسن از سوی این موسسه به شورای عالی عتف پیشنهاد شد که ان شاء ا... چنانچه به تصویب برسد ماده اولیه این واکسن را هم در ایران تولید خواهیم کرد.
آیا ایران به جایگاهی رسیده است که توانایی تولید صادرات واکسن به کشورهای همسایه و منطقه را هم داشته باشد؟
بله در حال حاضر ما با تولید بالغ بر 100 هزار آمپول ضد مار و عقرب گزیدگی نیاز کشور را در این بخش تامین کرده ایم و این توانایی را داریم که از امسال تولید مازاد 5تا 10 هزار آمپول برای صادرات این محصولات به کشورهای حاشیه ای عربی را نیز داشته باشیم.
کیفیت این محصولات را چگونه ارزیابی می کنید؟برخی از دامداران از کیفیت محصولات گلایه دارند شما علت اصلی را در چه می دانید؟
اصولا دامداران به لحاظ فرهنگی تصور می کنند اگر واکسن بزنند تمام مشکل ها حل می شود اما غافل از این هستند که بسیاری از عوامل مانند دما،تغذیه و شرایط محیطی در کیفیت واکسن ها نیز دخیل است مثلا دامداران به خاطر اینکه کمتر هزینه کنند واکسن های قطره چشمی یا اسپری را در آب اضافه می کنند و باعث از بین رفتن یا خنثی شدن خاصیت آن می شوند یا برخی دیگر از دامداران نیز واکسن های کشته را به دام می زنند و بقیه آن را نگه می دارند و پس از 4 ماه به دام می زنند و توقع دارند که این واکسن همان کیفیت قبل را داشته باشد.در مجموع تمام این عوامل باعث کاسته شدن کیفیت این داروها می شود.
