در صورتی که پرخاشگری کودک کنترل نشود، در دوران کودکی با رفتارهایی از جمله دعوا کردن، آب دهان پرت کردن ، و یا آسیب به دیگران بروز پیدا می کند. همچنین در دوران بزرگسالی با مشکلات تحصیلی، طرد همسالان و آسیب سلامت روانی مواجه می شود .
پریسا تاج، خبرگزاری دانا، گروه ترجمه ؛ اگر کودک شما نمی داند چگونه باید با احساسات خود مواجه شود و چگونه آنها را مدیریت کند، شما باید سعی کنید به او آموزش دهید. برخی احساسات از قبیل ناامیدی و عصبانیت می تواند خودش را در قالب بی اعتنایی، بی احترامی، پرخاشگری و خستگی نشان دهد.
در صورتی که پرخاشگری کودک کنترل نشود، در دوران کودکی با رفتارهایی از جمله دعوا کردن، آب دهان پرت کردن ، و یا آسیب به دیگران بروز پیدا می کند. همچنین در دوران بزرگسالی با مشکلات تحصیلی، طرد همسالان و آسیب سلامت روانی مواجه می شود .
اگر فرزند شما هم نمی نتواند خشم خود را کنترل کند، این پنج استراتژی برای مدیریت خشم می تواند راهکارهای خوبی باشد:
۱- بین احساسات و رفتار، تفکیک قائل شوید.
عصبانیت هم مانند سایر احساسات، یک احساس طبیعی است. اما بسیاری از کودکان تفکیکی بین احساس عصبانیت و رفتارهای خشونت آمیز قائل نمی شوند.
به فرزندتان، احساسات و تفاوت آنها را آموزش بدهید. به آنها یاد بدهید احساساتشان را بیان کنند.
به او یاد بدهید که عصبانیت هم احساسی طبیعی است، اما آسیب زدن به دیگران رفتار مناسبی نیست و هنگامی که عصبانی میشود نباید عصبانیت خود را در قالب آسیب به دیگران بروز دهد.
گاهی اوقات رفتارهای پرخاشگرانه از احساساتی مانند غم و اندوه و یا خجالت نشات می گیرد.
سعی کنید در مورد احساسات به مرور با او صحبت کنید. احساسات را به او بشناسانید، و تاحد ممکن رفتارهای مناسب مقابله با هرکدام از احساسات را هم به او یاد بدهید. این امر به یادگیری کودک شما درباره احساسات کمک زیادی می کند.
۲- الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید.
فراموش نکنید که شما الگوی فرزندتان هستید و فرزندتان در تمام مراحل زندگی از شما الگو می گیرد. پس مراقب باشید که چگونه خشم خود را بروز می دهید؟ اگر فرزند شما شاهد رفتارهای پرخاشگرانه شما باشد، قطعا او هم همین رفتار را از خود نشان خواهد داد.
اما اگر هنگام عصبانیت از شما ملایمت و مهربانی را ببیند، او نیز به همین گونه رفتار خواهد کرد.
اگرچه وارد کردن کودکان به دنیای بزرگسالان توصیه نمی شود، اما لازم است چگونگی مقابله با عصبانیت را به او آموزش دهید. زمانی که فرزندتان عصبانی می شود، به او یادآوری کنید که شما موقع عصبانیت از خود چه رفتاری نشان می دادید؟ بنابراین او هم یاد خواهد گرفت رفتار مناسب چه رفتاری خواهد بود؟
به عنوان مثال به او بگویید:" من از سبقت گرفتن ماشین جلویی عصبانی هستم، اما ترجیح میدهم اجازه دهم اول او از خیابان عبور کند."
اگر گاهی هنگام خشم رفتار نامناسبی در مقابل فرزندتان از خود بروز دادید، سعی کنید بعدا درباره آن رفتار به او توضیح دهید و توضیح دهید که کاش به جای آن رفتار نامناسب، رفتار دیگری را از خود نشان می دادید.
"ببخشید که زمانی که عصبانی بودم داد زدم، بهتر بود قدم میزدم تا آروم بشم."
۳- برای بروز عصبانیت، قانون تعیین کنید.
بسیاری از خانواده ها درباره بروز عصبانیت در خانواده، قانون تعیین نمی کنند. اینکه بروز چه رفتارهایی در خانواده هنگام عصبانیت پذیرفته شده است و چه رفتارهایی مورد تائید خانواده نیست باید در محیط خانواده تعریف شود.
برخی از خانواده ها به هیچ عنوان نمی پذیرند که عصبانیت در قالب کوبیدن در یا فریاد زدن بروز پیدا کند، در صورتی که در بعضی خانواده های دیگر، این موارد مانعی ندارد.
گاهی مکتوب کردن قوانین در خانواده ، گزینه بدی نیست، می توان انتظارات را یادداشت کرد . در این صورت فرزندتان یاد خواهد گرفت چه رفتارهایی را می تواند هنگام عصبانیت از خود نشان دهد.
۴- مهارت های مقابله ای سالم را آموزش دهید.
کودکان برای تخلیه خشم خود باید راه مناسبی را بلد باشند. اگر او را از آسیب رساندن به خواهر یا برادرش در هنگام عصبانیت منع می کنید، باید راه حل جایگزین آن را هم به او یاد بدهید.
مثلا به او یاد بدهید اگر از برادرش عصبانی شد، به جای آنکه به او آسیب برساند، از او دور شود.
همچنین می توانید از خودش برای پیدا کردن راه حل های جایگزین کمک بگیرید. مثلا از او بپرسید:" به نظرت به جای اینکه برادرت رو بزنی چه کار دیگه ای میتونی انجام بدی؟"
می توانید برای کمک به آرامش فرزندتان، لوازمی را در اختیارش قرار دهید. مثلا کتاب رنگ آمیزی و مداد رنگی در اختیارش قرار دهید، یا به او یاد بدهید زمانی که عصبانی میشود ده بار صلوات بفرستد تا آرام شود، یا یک رایحه خوشبو را بو کند.
دور کردن او از موقعیت می تواند برای آرام شدنش موثر باشد.
همچنین نیازاست مهارت های حل مسئله را به کودکتان آموزش دهید تا یاد بگیرد بدون پرخاش هم می تواند مشکلش را حل کند.
۵- در صورت لزوم از تکنیک مثبت و منفی استفاده کنید.
در صورتی که فرزندتان قوانینی را که برای ابراز عصبانیت تعیین کرده اید، زیر پا گذاشت برای او یک تنبیه جزئی در نظر بگیرید . و اگر به قوانین پایبند بود، یک تشویق .
جایزه های مادی می تواند انگیزه خوبی برای کنترل خشم فرزند محسوب شوند. همچنین زمان بیشتر برای بازی با اسباب بازی مورد علاقه، خرید اسباب بازی موردعلاقه و امتیازاتی از این قبیل می تواند انگیزه خوبی محسوب شود.
در مقابل منع او از کارهای مورد علاقه اش یا منع او از بازی با اسباب بازی مورد علاقه اش، می تواند تنبیه مناسبی محسوب شود.
کلام آخر:
قطعا فرزند شما برای کنترل عصبانیت تلاشش را خواهد کرد، اما طبیعی است که گاهی هم با شکست مواجه شود. اما حتما با راهنمایی های شما به وضعیت بهتری خواهد رسید.
اما اگر به نظر می رسد شرایط فرزندتان کمی حادتر از حد معمول به نظر می رسد، بهتر است با یک مشاور یا متخصص مشورت کنید.
