پردیس تاج، خبرگزاری دانا، گروه سبک زندگی؛ با اینکه بسیاری از والدین وجود دارند که با کم اشتهایی و کم غذایی کودک خود مشکل دارند اما شاید جالب باشد بدانید که از سوی دیگر والدینی نیز وجود دارند که پرخوری فرزندشان تبدیل به نگرانی برای آنها شده است. روشن است که کم اشتهایی یا پرخوری بیش از اندازه، سلامت کودک را تهدید میکند. اگر والدین به طور کامل در این زمینه آگاهی داشته باشند به راحتی میتوانند به سلامت جسمی کودک خود کمک کنند. خواندن این مطلب به شما کمک میکند تا با اختلالی به نام اختلال پرخوری آشنا شوید و از خطرات احتمالی جلوگیری نمایید.
اختلال پرخوری کودک چیست؟
اختلال پرخوری، اختلالی است که میتواند سلامت جسمی و حتی روانی افراد را تهدید کند. اختلال پرخوری در کودکان از همان ابتدا قابل تشخیص است و با شناخت علائم آن میتوان از بروز خطرات جلوگیری کرد. البته لازم است بدانید که اختلال پرخوری فقط به کودکان اختصاص ندارد و بسیاری از بزرگسالان به پرخوری دچار هستند. همانطور که از نام آن مشخص است اختلال پرخوری، به اختلالی گفته میشود که فرد در خوردن، زیاده روی میکند و مقدار زیادی غذا را در مدت زمان کوتاهی میخورد. اغلب کودکان و افرادی که به این اختلال دچار هستند شاید از زیاده روی، احساس ناراحتی داشته باشند اما تمایل شدیدی به غذا خوردن دارند که در نهایت به اضافه وزن و چاقی افراطی منجر میشود.
علائم پرخوری در کودکان شامل چه مواردی است؟
۱- میل شدید به غذا
۲- خوردن مقدار زیادی غذا به صورت مرتب
۳- عدم توانایی در کنترل اشتها
۴- بالا رفتن غیر عادی وزن
۵- نارضایتی از وعدههای غذایی
۶- مخفی کردن غذاها( به این معنا میباشد که کودک به دلیل احساس شرم و گناه، دور از چشم دیگر افراد، پرخوری میکند)
۷- ناتوانی در کنترل گرسنگی
۸- احساس استرس یا تنش احساس انزجار، ناراحتی یا گناه بعد از پرخوری
۹- ناتوانی در کنترل وزن بدن
۱۰- نداشتن احساس رضایت پس از وعدههای غذایی
چه عواملی سبب پرخوری کودک میشود؟
عوامل بسیاری وجود دارند که در پرخوری کودک دخیل هستند. از جمله مهمترین این موارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- پرخوری احساسی : در این نوع پرخوری ممکن است که کودک در محیط استرس زایی قرار گرفته باشد و برای به دست آوردن آرامش و یا برطرف کردن کسالت، به غذا خوردن روی میآورد. خوردن احساسی معمولا سبب پرخوری و دریافت بیش از اندازه کالری و انباشته شدن چربی و بالا رفتن وزن کودک میشود.
۲- پرخوری شدید : پرخوری شدید اغلب در سنین نوجوانی و جوانی بروز میکند و سبب میشود نوجوان دیگر کنترلی روی گرسنگی خود نداشته باشد و بیش از اندازه پرخوری کند.
۳- تکامل رشد: از آنجایی که کودکان تا زمان هیجده سالگی در سن رشد هستند، بیشتر از سایرین احساس گرسنگی میکنند اگر بی نظمی و تاخیر در برنامهی غذایی اتفاق بیفتدد سبب میشود که کودک به سمت مصرف غذاهایی برود که از ارزش غذایی چندانی برخوردار نیستند و سبب چاقی کودک میشوند.
۴- الگو برداری کودک: احتمال دارد دوستان و خانوادهی کودک به صورت ناخواسته بر روی او اثر بگذارند زیرا فرزند در سنین پایین از دیگران بیشتر تاثیر میپذیرد از این رو اگر والدین الگوی غذایی نادرستی داشته باشند کودک نیز از آن الگو پیروی میکند.
۵- عوامل محیطی: یکی دیگر از عواملی هستند که در پرخوری کودک نقش دارند عوامل محیطی هستند.
به طور مثال کودکانی که زیاد تلویزیون تماشا میکنند، تحرک ندارند و از تنقلات پر کالری استفاده مینمایند و انرژی کمتری مصرف میکنند. همچنین شرکت در مهمانیها، از دیگر عوامل محیطی هستند که کودک را ترغیب میکند تا انواع مختلفی از غذاها و کیکهای رنگارنگ را مصرف میکنند و همین امر سبب چاقی کودک میشود.
برخی کودکان دارای انرژی بالایی هستند و همواره پر جنب و جوش هستند و فعالیت بدنی بالایی دارند در چنین شرایطی متابولیسم بدن آنها افزایش مییابد. افزایش متابولیسم با افزایش مصرف غذا ارتباط مستقیمی دارد. به این صورت که کودک بعد از فعالیت بدنی به دلیل انرژی زیادی که مصرف کرده، برای رفع احساس گرسنگی، پرخوری میکند در نتیجه دچار اضافه وزن و چاقی میشود.
پرخوری کودکان با چه خطراتی همراه است؟
۱- کودکانی که پرخوری میکنند با مشکلات جسمی و روانی متعددی مواجه میشوند. چرا که معمولا این کودکان از لحاظ روانی دچار افسردگی میشوند و به دلیل وزن بالا از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستند و مستعد ابتلا به انواع دیگر اختلالات خوردن میباشند.
۲- از نظر جسمانی نیز کودک با مشکلات تنفسی، قلبی-عروقی، فشار خون و کلسترول بالا، دیابت، سرطان مشکلات گوارشی و روبرو میشود.
برای درمان پرخوری کودکان چه راههایی وجود دارد؟
۱- ورزش کردن تاثیر بسزایی در درمان پرخوری دارد.
ورزش، نقش مهمی در کاهش پرخوری کودک دارد اما لازم است که در کنار ورزش، رژیم غذایی مناسب به کودک داده شود ت
ا از چاقی بیش از حد او جلوگیری شود.
۲- تغییر عادات غذایی والدین، در درمان پرخوری موثر است.
همانطور که اشاره شد کودکان، از الگوهای غذایی والدین پیروی میکنند. بنابراین شما به عنوان والدین وظیفه دارید از غذاهایی که دارای ارزش غذایی بالایی هستند استفاده کنید. همچنین سعی کنید که سبزیجات و میوهها را در برنامهی غذایی خود قرار دهید تا کودک نیز این روند را به کار بگیرد و از مصرف تنقلات و غذاها و نوشیدنیهایی که ارزش غذایی ندارند و فقط به چاقی منجر میشود خودداری کنند.
۳- گفتگو با کودک، یکی دیگر از راهکارهای درمان پرخوری است.
متناسب با سن فرزندتان با او گفتگو کنید و او را از خطراتی که تهدیدش میکند آگاه کنید. اگر پرخوری کودک شما از نوع احساسی است سعی کنید که با گفتگو متوجه مشکل او شوید و نگرانی و استرس او را برطرف کنید.
۴- از غذا به عنوان یک پاداش یا جایزه استفاده نکنید.
با اینکه پاداش، خوب است اما از یاد نبرید که برای کاهش پرخوری کودک به او غذا را به عنوان پاداش پیشنهاد ندهید. به طور مثال اگر قرار است بعد از انجام یک کار خوب، به او تنقلات بدهید میتوانید بازی جدید و متفاوت را جایگزین تنقلات کنید.