فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سبک زندگی ؛ خودتخریبی به معنای عدم تمایل به دوست نداشته شدن ، نادیده گرفتن خود و پیدا کردن راهی برای از بین بردن احساسات خوشایند نسبت به خود است.
سوالی که مطرح می شود این است که چگونه فردی می تواند تمام این احساسات بد و ناپسند را نسبت به خود داشته باشد ؟ شاید جواب این باشد ؛ تنها فردی که از لحاظ روانی بیمار است و توانایی شناخت خود را ندارد می تواند از سر ندانستن ، ماندن در بیماری و احساسات ناخوشایند چنین فضایی را تجربه کند.
روان شناسان بر این باورند که رفتارهای خود تخریبی می تواند به عنوان مکانیسم مقابله ای برای رویارویی با استرس ، فشار و خواسته های اجتماعی و دیگر بحران های عاطفی بروز یابد. هم چنین آن ها فکر می کنند که رفتارهای مخرب پناهگاهی امن و فضایی است آشنا برای فرار از احساس های منفی ناشی از عدم اعتماد به نفس یا احساس بی ارزشی ، زمانی که فرد در موقعیت های اجتماعی خودرا ناتوان ببیند.
برخی از نشانه های این اختلال
اندوه و افسردگی
این افراد اغلب به دلیل داشتن گرایش های خود تخریبی به شدت زجر می کشند. احساس حقارت و اندوه پنهان ناشی از محدودیت های شغلی وشکست های دیگر در زندگی ، اغلب برای آن ها مشکلات دشواری می آفریند. وقتی درصدد استفاده از قدرت خلاق خود بر می آیند ، اغلب دچار افسردگی می شوند و این حالت را خستگی توصیف می کنند. با وجود اینکه فرد میل به دست یافتن به موفقیت دارد ، اما در عین حال درلحظه ای که باید از استعداد و قدرت خلاق خود استفاده کند ، افسرده می شود و توانایی لازم را از دست می دهد.
منفی نگری
نگرش منفی افراد خود تخریب گر قابلیت ها و دستاوردهای آنان را کاهش می دهد. با اینکه آن ها هوش و استعداد انجام کارهای مهمی دارند، اما معمولا تمایل دارند استعدادشان را در جهت عکس به کار گیرند. آن ها معمولا شغل هایی نامناسب برای خود انتخاب می کنند وفقط به شغل هایی جذب می شوند که از آن ها نفرت دارند ، شغل هایی که در حد بسیار ناچیزی استعداد های آنان را به کار می گیرد.
آسیب رساندن به دیگران
اگرچه به نظر می رسد ، آسیب رساندن به دیگران رفتار دگر تخریبی است ، ولی روی دیگر این سکه درواقع نوعی خشونت علیه خود است.
به خود آسیب زدن
آسیب رساندن به خود می تواند به صورت ذهنی ، عاطفی و بدنی باشد. این نوع رفتار خود تخریبی که نشانه ای از نفرت از خود است ،. نوعی خشونت علیه خود محسوب می شود. داشتن افکار منفی و استدلال های غیر منطقی از این دست است. صدمه جسمی و بی رحمانه ترین شکل ان یعنی خودکشی شدیدترین نوع خودتخریبی و نفرت از خود به شمار می رود.
پنهان کردن احساسات
عدم اذعان به احساسات منفی یا حتی گاهی اوقات عواطف مثبت ، زمینه های بروز انواع مشکلات و بیماری های روانی ،عاطفی و فیزیولوژیکی را فراهم می کند. در این حالت فرد با پنهان کردن احساسات یا سرکوب آن ها ، زمینه های خود تخریبی را تدارک می بیند.
غفلت از وضعیت جسمانی
کم خوابی ، بدخوابی ، امتناع از ورزش ، خوردن مواد غذایی ناسالم ، عدم مراجعه به موقع به پزشک و بی توجهی به سلامت جسمی از نشانه های این اختلال محسوب می شود.
کمال گرایی
خود تخریب گر ها همیشه مستعد کمال گرایی هستند و کمال گرایی آن ها مستعد شکست است. یک نوع حس تردید ، به بهانه ی کمال گرایی به تدریج و زیرکانه تمام انرژی و اراده ی آن ها را سست می کند و موجب می شود تا کارهارا به تعویق بیاندازند.
اضطراب و استرس
خودتخریب گر ها به هنگام انجام کارهای سازنده و مفید دچار تنش و اضطراب می شوند. وقتی اوقات خودرا به انجام کارهای بی اهمیت می گذرانند ، رضایت و شادمانی وجود شان را در بر می گیرد. اما وقتی تصمیم به انجام کارهای مهمی می گیرند ،شعله های اضطراب از درون آن ها زبانه می کشد.اینگونه افراد وقتی برای انجام کارهای خلاقانه برنامه ریزی می کنند ، دچار احساس گناه می شوند.
رویگردانی از شکوفایی استعداد ها
خود تخریب گر ها از نیاز طبیعی انسان ها ، یعنی نیاز به رشد ، شکوفایی و کنجکاوی طبیعی نسبت به کشف تمام قابلیت ها و ابعاد وجود خود در جهان روی گردان هستند. حتی اگر تلاش های پی در پی آن ها برای نائل شدن به موفقیت در این حیطه های محدود موفقیت آمیز باشد ، غریزه ی آن ها خود تخریبی محسوب می شود.
قرار دادن خود در معرض سوء استفاده و تحقیر
فرد خود تخریب گر همیشه خودرا در معرض حقارت و حمله قرار می دهد. با اینکه می داند بعضی از رفتارها ممکن است باعث تحریک دیگران به سوء استفاده از وی شود ، با این حال بر این رفتارها پافشاری می کند و از اینکه همیشه مورد سوء استفاده قرار بگیرد ،رنج می برد.