رفتار قاطعانه یا قاطعیت در رفتار یکی از مهم ترین مهارت های زندگی محسوب می شود. چراکه موجب می شود تا عواطف ، هیجانات و خواسته های خودرا بدون لطمه زدن به دیگران ابراز کنیم.
فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سبک زندگی ؛ رفتار قاطعانه یا قاطعیت در رفتار یکی از مهم ترین مهارت های زندگی محسوب می شود. چراکه موجب می شود تا عواطف ، هیجانات و خواسته های خودرا بدون لطمه زدن به دیگران ابراز کنیم.
درواقع این مهارت به ما کمک می کند تا در برابر انتقادات و نظرات منفی دیگران واکنش مناسبی نشان دهیم و نه گفتن به دیگران را بیاموزیم. هم چنین این مهارت به ما یاد می دهد که بر احساس خجالت خود غلبه کنیم ، عزت نفس مان را افزایش دهیم ، با اشتباهاتمان کنار بیاییم و احساس مان را به راحتی بیان کنیم .
چرا باید قاطع باشیم؟
هر رفتاری که از شما سر می زند ، علاوه بر واکنشی که در دیگران بر می انگیزاند ، تصویری نو از خود نیز در ذهن تان رقم می زند. هرچه تصمیم گیری ها راسخ و حس آزادی در بیان خواسته هایتان بیشتر دیده شود ،تصویری که از خود می سازید نیز قدرتمندانه تر و قاطعانه تر خواهد بود. بنابراین اگر هربار در مواجهه با دیگران موضع رودربایستی اختیار کنید و از حقوق شخصی خود برای سایرین بگذرید ، یک تصویر مخدوش از خود در ذهن تان ترسیم می کنید.
معمولا تصاویر ضعیفی که به دلیل اتخاذ این رفتار های معیوب در ذهن تان ساخته می شود ، به خودگویی هایی منفی منجر می شوند. به علاوه ممکن است مرتبا خودرا به دلیل ناتوانی در نه گفتن یا ابراز نکردن هیجانات تان مورد تنبیه و توبیخ قرار دهید و در دراز مدت زمینه ی ابتلا به افسردگی و اضطراب را برای خود فراهم سازید.
ناگفته نماند که زمانی که دیگران شمارا صاحب مرز های روشن و تعیین شده بدانند ، کمتر در معرض آسیب یا سوء استفاده قرار خواهید گرفت. بنابراین با یادگیری مهارت های رفتار قاطعانه هم کمتر به اطرافیان تان آسیب می زنید و هم کمتر دچار آسیب خواهید شد.
انواع رفتار قاطعانه
رد قاطعانه
در این نوع رفتار، فرد بدون توسل به رفتارهای پرخاشگرانه و به صورتی کاملا پسندیده درخواست ها و پیشنهاد های ناسالم ، تحمیلی و غیر منطقی دیگران را رد می کند.
بیان قاطعانه
بسیاری از افراد در بیان احساسات مثبت و زیبایی های انسانی مانند قدردانی کردن ، ابراز محبت و اظهار علاقه مشکل دارند. بعضی از افراد نگران اند که با ابراز احساسات مثبت خود دیگران از آن ها سوء استفاده می کنند. در مورد احساسات منفی نیز بسیاری از افراد یاد گرفته اند که خودرا سانسور کنند ، به خصوص افراد خجالتی و کمرو. در مهارت بیان قاطعانه فرد به صورت مستقیم ، صادقانه و بدون لطمه زدن به دیگری احساسات خودرا به نحو سالمی بیان می کند.
درخواست قاطعانه
برخی از مردم باور دارند که یک انسان کامل هیچ گاه از کسی کمک نمی گیرد و همیشه روی پای خودش است.این باور کاملا اشتباه است. توانایی مطرح کردن درخواست از دیگران ، علاوه بر اینکه نوعی مهارت ارتباطی سالم به شمار می رود ، می تواند به تسهیل کارها و امورتان نیز کمک کند.
تکنیک هایی برای رفتار قاطعانه
حقوق تان را بشناسید و از آن ها دفاع کنید.
دنبال راه هایی بگردید که بدون قربانی کردن نیاز های دیگران ، نیازهای خود را برطرف سازید.
افکار و احساسات منفی را به شکلی سالم و مثبت بیان کنید.
احساسات خودرا بدون لطمه زدن به احساسات طرف مقابل ابراز کنید.
با انتظارات و تحسین های دیگران به شکلی مثبت برخورد کنید.
بازخورد هارا به شکلی مثبت بپذیرید؛ برای اعلام کردن مخالفت تان آماده باشید اما از عصبانی شدن و حالت دفاعی به خود گرفتن اجتناب کنید.
یاد بگیرید هروقت لازم بود، نه بگویید.
بپذیرید که انجام دادن همه ی کارها و راضی کردن همه ی افراد از توان تان خارج است. از این رو بهتر است با این قضیه کنار بیایید.
روی حرف تان پافشاری کنید و به راحتی تسلیم نشوید.
