ماه مبارک رمضان، ماهی است پر از برکت و رحمت که مسلمانان در سراسر جهان به روزه‌داری و عبادت می‌پردازند. در ایران، این ماه به‌ویژه با آداب و رسوم غذایی منحصر به فردی همراه است که نشان‌دهنده فرهنگ غنی و سنت‌های دیرینه مردم این سرزمین است.
ایرانیان در این ماه معمولاً روزه را با افطاری آغاز می‌کنند، که شامل خوراکی‌های خاص و متنوعی است. خرما، که نماد شیرینی و برکت است، یکی از اولین مواد غذایی است که در زمان افطار مصرف می‌شود. همچنین، سوپ‌ها، آش‌ها و انواع مختلف خورشت‌ها از جمله غذاهای محبوب در این ماه هستند.
به گزارش پایگاه خبری دانا،آداب و رسوم غذایی اقوام مختلف ایران در ماه رمضان، تصویری زیبا و متنوع از سنت‌های غذایی را به نمایش می‌گذارد. بسیاری از ایرانی‌ها هنوز از وجود این سنت‌ها و غذاهای خاص افطار در این ماه آگاهی ندارند. در حالی که کشورهای مسلمان از تنوع غذایی خود در این ایام برای جذب گردشگران بهره می‌برند، ایران نیز می‌تواند این سنت‌های غذایی غنی را به گردشگران معرفی کند.
سنت‌های غذایی ماه رمضان در اکثر شهرهای ایران رایج است و طبیعی است که غذاهای هر منطقه با توجه به اقلیم، آداب محلی و محصولات کشاورزی آن منطقه شکل گرفته و به مرور به عنوان سنت‌های آن مناطق شناخته شده‌اند. در ادامه به برخی از نان‌های محلی و غذاهای رنگارنگ در نقاط مختلف ایران اشاره می‌شود.
شیرآش
در مازندران، از غذاهای محلی ماه رمضان می‌توان به قماق، ترش او و شیرآش اشاره کرد. این غذاها اغلب با برنج یا آرد تهیه می‌شوند و نشان‌دهنده تأثیر اقلیم و محصولات محلی بر روی غذاهای سنتی است.
بژی‌برساق و حریصه
نان برساق یکی از نان‌های معروف است که در ماه رمضان در سنندج پخته می‌شود. این نان در گذشته اهمیت زیادی داشت و امروزه بیشتر در روستاها و نمایشگاه‌های قومی عرضه می‌شود. هلیم نیز یکی از غذاهای محبوب کردستانی‌ها در افطار است، و "کولیره" از غذاهای مخصوص این منطقه است که در روزهای خاصی از ماه رمضان تهیه می‌شود.
آش عباسعلی
آش عباسعلی، یکی از غذاهای سنتی کرمانشاه است که برای افطار پخته می‌شود و محبوبیت زیادی دارد. این غذا ترکیبی از گوشت، غلات و حبوبات است که با پیاز داغ تزئین می‌شود. روغن حیوانی کرمانشاهی نیز در ماه رمضان بسیار مصرف می‌شود و به اعتقاد مردم، استفاده از آن در سحری باعث کاهش احساس گرسنگی می‌شود.
حلوا زرده
در همدان، نان کماج و حلوازرده رنگین از خوراکی‌های محبوب در ماه رمضان هستند. همچنین، انگشت‌پیچ و نان روغنی نیز از دیگر خوراکی‌های این ماه به شمار می‌روند.
لگیمات و فلافل
اهواز نیز غذاهای مخصوص خود را در ماه رمضان دارد. عرب‌های خوزستان سمبوسه، هریس و تشریه را به عنوان افطاری تهیه می‌کنند. یکی از خوراکی‌های مطرح این منطقه "لگیمات" است که نوعی شیرینی شبیه زولبیا و بامیه است و معمولاً با قهوه تلخ سرو می‌شود.
ترحلوا و آش سبزی
در استان فارس، به ویژه در شیراز، غذاهای متنوعی در ماه رمضان تهیه می‌شود. کلم‌پلو شیرازی و آش‌سبزی از افطاری‌های رایج در این منطقه هستند. ترحلوای شیراز نیز یکی از دسرهای محبوب برای افطار است.
رشته خوشکار
رشت، با تنوع غذایی بسیار، یکی از شهرهای خلاق در پخت غذا است. خورش‌های محلی و غذاهای سنتی مانند آش‌ها و کوکوها در سفره‌های افطار گیلانی‌ها دیده می‌شود. رشته خوشکار، نوعی شیرینی مشهور در گیلان است که در ماه رمضان بسیار محبوب است.
دیماج
این خوراکی سنتی قزوین، از مخلوط کردن تکه‌های نان، پنیر، سبزی، پیاز داغ و گردو تهیه می‌شود و معمولاً به عنوان عصرانه در فصول گرم مصرف می‌شود.
آش دوغ
در تبریز و اردبیل، غذاهای سنتی خاصی مانند شیربرنج، فرنی و هلیم در ماه رمضان تهیه می‌شود. حلوای سیاه نیز به عنوان دسر محلی در این مناطق عرضه می‌شود.
در مجموع، تنوع غذاهای محلی در ماه رمضان در ایران نشان‌دهنده غنای فرهنگی و تنوع اقوام مختلف است و می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری معرفی شود. این سنت‌ها نه تنها بخشی از هویت فرهنگی ما هستند، بلکه فرصتی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات و جشن‌های محلی میان مردم فراهم می‌کنند.
