فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ، خبرگزاری دانا ؛ همه ی ما میدانیم که نوجوانان وقتی به سن تکلیف رسیدند ، حکم شرعی نماز و روزه بر آن ها واجب میشود .
از طرفی در دین اسلام ، سن تکلیف برای دختران 9 سال و برای پسران 15 سال تعیین شده است
بنابراین والدین وظیفه دارند تا زمان رسیدن فرزندان خود به سن تکلیف و روزه گرفتن ، آن ها را با احکام شرعی و از جمله آداب ماه مبارک رمضان آشنا کنند . اهمیت آماده کردن کودک و نوجوان برای روزه گرفتن به اندازه ای است که روایت ها و احادیث مهمی در این باره عنوان شده است .
اما چگونه اشتیاق روزه گرفتن را در کودکان زنده نگه داریم ؟
تشویق کودک همراه با مدارا
شما باید کودکان خود را به روزه گرفتن تشویق کنید اما در این مورد به او سخت نگیرید تا کودک از روزه گرفتن لذت ببرد و با آن انس بگیرد . روزه گرفتن برای کودکان سنین پاین واجب نیست اما همین که احکام اسلامی ماه مبارک رمضان را تا حدودی اجرا کند برای شروع عالی است .
اگر میخواهید دختر یا پسر کوچک شما آداب روزهداری را بداند و از همان دوران کودکی و نوجوانیاش تقوایی را که در روزهداری است، یاد بگیرد و درک کند بهتر است خودتان الگوی خوبی برای او باشید. همین الگو بودن هم نوعی تشویق و ترغیب را در خود دارد.
به هر حال همیشه این طور نیست که بتوانید اهمیت روزه گرفتن را فقط در قالب جملات و از طریق صحبت با کودک، به او یاد بدهید. کودک و نوجوان برای اینکه اهمیت روزهداری را درک کند، باید ارزش آن را در رفتارهای پدر و مادر خود ببیند. وقتی پدری با وجود مشغله کاری بسیار در روزهای گرم تابستان از خوردن و آشامیدن پرهیز میکند و در شرایطی که خسته از محل کار به خانه برگشته و خسته و گرسنه است تا زمان افطار به جای گله و شکایت از گرسنگی و گرمای هوا فقط از برکتهای روزهداری میگوید، فرزندش اهمیت واقعی روزه را درک میکند.
از سوی دیگر در شرایطی که پدر و مادر هنگام سحری خوردن و افطار کردن کودکشان را هم در کنار خود مینشانند، فرزند آنها میتواند به خوبی حس معنویت روزهداری را درک کند. بنابراین الگو بودن در رفتارهای عبادتی بهترین شیوه تشویقی برای کودک و نوجوان است.
ترغیب کودک برای صرف سحری و افطار
کودکان به طور معمول دوست دارند مشابه والدین خود وعده های سحری و افطار را میل کنند . بنابراین کودک خود را به انجام این کا ترغیب کنید یا اگر او خودش مشتاق است ، مانع او نشوید و اجازه دهید مانند شما پای سفره ی سحری و افطاری بنشیند .
آشنا کردن کودک با روزه ی کله گنجشکی
کودکان به تقلید از رفتار والدین خود علاقه ی زیادی دارند . اگر کودک شما هم دوست دارد همانند شما روزه بگیرد ، روزه ی گله گنجشکی و قوانین آن را به او معرفی کنید تا گام به گام برای روزه گرفتن در سن تکلیف آماده شود .
برنامه ریزی از زمان کودکی
درست است که در اسلام سن تکلیف پسر 15 سال قمری و دختر 9 سال قمری عنوان شده است ، اما موزش و تربیت دینی را نباید تا سن بلوغ به تاخیر بیندازید .بنابراین از همان سنین پایین باید پابه پای کودک پیش بروید و شیوه ی روزه گرفتن را هرچند جزئی و کم به او آموزش دهید .
اجبار ممنوع
به هیچ عنوان از اهرم فشار و اجبار برای تحمیل روزه گرفتن به کودک استفاده نکنید .این کار تنها نتیجه ای معکوس دارد و موجب میشود کودک شما روزه گرفتن را تنها به عنوان تحمل گرسنگی و تشنگی بشناسدد و نسبت به آن احساس تنفر پیدا کند .