گوارش یکی از فرآیندهای حیاتی در بدن انسان است که به تجزیه غذا و تبدیل آن به مواد مغذی مورد نیاز برای عملکرد صحیح سلول‌ها و حفظ سلامتی کمک می‌کند. این فرآیند پیچیده از دهان آغاز و در روده باریک به پایان می‌رسد
به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه سلامت و سبک زندگی؛گوارش به فرایند تجزیه غذا به مواد مغذی مورد نیاز بدن اطلاق می‌شود. این فرایند از دهان آغاز و در انتهای ترمینال ایلئوم (روده باریک) خاتمه می‌یابد. دیدن و بوییدن غذا، آغازگر این فرایند است. بدن به این حس‌ها واکنش نشان می‌دهد و بزاقی ترشح می‌کند که شامل آنزیم‌هایی برای آغاز گوارش است. وقتی غذا را می‌جوید و می‌بلعید، مراحل اصلی گوارش در معده شروع می‌شود.
در معده، غذا با آنزیم‌ها و مایعات گوارشی ترکیب می‌شود و ماده‌ای نیمه مایع به وجود می‌آید که از معده به روده باریک منتقل می‌شود. دیواره‌های روده باریک، آب و مواد مغذی لازم را جذب می‌کنند. سپس کولون (روده بزرگ) مواد زائد را جمع‌آوری کرده و آنها را برای دفع آماده می‌کند.
مدت زمان گوارش غذا
فرایند گوارش غذا ممکن است چندین ساعت به طول انجامد. به‌طور کلی، غذا بین ۴۰ تا ۱۲۰ دقیقه در معده می‌ماند و سپس ۴۰ تا ۱۲۰ دقیقه دیگر را در روده باریک سپری می‌کند. غذاهای غلیظ‌تر مانند پروتئین‌ها و چربی‌ها، زمان بیشتری برای گوارش نیاز دارند.
کربوهیدرات‌های ساده، مانند برنج و پاستا، به‌طور میانگین بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در معده می‌مانند. اما اگر غذاهایی با غلظت بالا مانند نان تست با کره بادام‌زمینی یا آووکادو و تخم‌مرغ مصرف کنید، ممکن است این زمان به ۲ تا ۴ ساعت افزایش یابد.
مدت زمان گوارش مایعات
مایعات به‌سرعت از معده خارج می‌شوند زیرا نیاز به تجزیه زیادی ندارند:
- آب خالص: ۱۰ تا ۲۰ دقیقه
- مایعات ساده (چای، آبمیوه): ۲۰ تا ۴۰ دقیقه
- مایعات پیچیده‌تر (اسموتی، پروتئین شیک): ۴۰ تا ۶۰ دقیقه
عوامل مؤثر بر مدت گوارش
مدت زمان گوارش می‌تواند تحت تأثیر عوامل زیر متغیر باشد:
- نوع بدن
- سوخت و ساز
- داروهای مصرفی
- نوع غذا
- سطح فعالیت بدنی
- سبک زندگی (فعال یا غیر فعال)
- جراحی‌های قبلی
- میزان استرس
سن و ژنتیک نیز نقش مهمی دارند. برخی افراد به طور طبیعی سوخت و ساز سریع‌تری دارند. همچنین با افزایش سن، سوخت و ساز بدن کندتر می‌شود و ممکن است مشکلاتی مانند فشار خون بالا یا دیابت ایجاد شود که می‌تواند گوارش را کند کند.
تشخیص زمان خالی بودن معده
احساس گرسنگی به‌تنهایی نشان‌دهنده خالی بودن معده نیست. این احساس می‌تواند ناشی از هورمون‌ها باشد. برخی داروها مانند پردنیزون می‌توانند اشتها را افزایش دهند، بنابراین ممکن است همیشه احساس گرسنگی کنید حتی اگر معده‌تان پر باشد.
اهمیت گوارش
گوارش به تجزیه غذا به مواد مغذی که برای انرژی و ترمیم سلول‌ها ضروری‌اند، کمک می‌کند. مواد مغذی شامل کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، چربی‌ها، ویتامین‌ها و املاح هستند که باید به مولکول‌های کوچکتری تبدیل شوند تا قابل جذب باشند.
گوارش فیبر غذایی
فیبر غذایی که در میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل وجود دارد، به بهبود علائم یبوست کمک می‌کند. فیبر به‌جای تجزیه، از سیستم گوارش عبور می‌کند.
مدت زمان تخلیه غذاهای مختلف از معده
- آب: بلافاصله
- آبمیوه: ۱۵ تا ۲۰ دقیقه
- نیمه جامدها (اسموتی): ۲۰ تا ۳۰ دقیقه
- میوه‌ها:
- هندوانه: ۲۰ دقیقه
- پرتقال: ۳۰ دقیقه
- سبزیجات:
- سالاد خام: ۳۰ تا ۴۰ دقیقه
- سبزیجات پخته: ۴۰ تا ۴۵ دقیقه
- غلات و حبوبات:
- برنج قهوه‌ای: ۱.۵ ساعت
- لوبیا: ۲ ساعت
این مدت‌ها به نوع غذا و ویژگی‌های فردی بستگی دارد.
