تحقیقات جدید نشان می‌دهد یک چرت ۲۰ دقیقه‌ای می‌تواند عملکرد مغز را تا ۳۴ درصد افزایش دهد، اما نیاز مداوم به خواب روزانه ممکن است زنگ هشداری برای اختلالات خواب باشد.
به گزارش پایگاه خبری دانا، چرت‌زدن برای برخی افراد می‌تواند بسیار سودمند باشد؛ سالمندانی که خواب شبانهٔ کافی یا باکیفیت ندارند، کارمندان شیفتی یا شب‌کار، دانش‌آموزان و دانشجویان و ... اما چرت‌زدن هم آدابی دارد!
فواید علمی چرت نیمروزی
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که چرت‌های کوتاه نیمروزی می‌توانند تأثیرات شگفت‌انگیزی بر سلامت جسم و روان داشته باشند. بهبود حافظه و تقویت توانایی یادگیری، افزایش هوشیاری و تمرکز، کاهش استرس و بهبود خلق‌و‌خو، و تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله این مزایا هستند. تحقیقات ناسا بر روی خلبان‌ها نشان داده که یک چرت ۲۶ دقیقه‌ای می‌تواند هوشیاری را تا ۵۴٪ و عملکرد را تا ۳۴٪ بهبود بخشد.
چه کسانی بیشتر از چرت نیمروزی سود می‌برند؟
- سالمندان: با توجه به تغییر الگوی خواب در سالمندی، چرت کوتاه نیمروزی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آنان کمک کند.
- کارمندان شیفتی: افرادی که در شیفت شب کار می‌کنند، با چرت‌های برنامه‌ریزی شده می‌توانند کمبود خواب خود را جبران کنند.
- دانش‌آموزان و دانشجویان: چرت پس از یادگیری می‌تواند به تثبیت اطلاعات در حافظه کمک کند.
- والدین شیرخوارگان: با توجه به اختلال خواب شبانه، چرت نیمروزی می‌تواند به بازیابی انرژی آنان کمک کند.
آداب چرت زدن: چگونه چرت بزنیم تا مفید باشد؟
زمان‌بندی هوشمندانه: بهترین زمان برای چرت زدن بین ساعات ۱ تا ۳ بعدازظهر است. این زمان با کاهش طبیعی انرژی بدن در بعدازظهر هماهنگ است.
مدت‌زمان طلایی: چرت‌های ۱۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای ایده‌آل هستند. چرت‌های طولانی‌تر می‌توانند منجر به "اینرسی خواب" شوند - حالتی که با گیجی و منگی پس از بیداری همراه است.
محیط مناسب: مکانی آرام، کم‌نور و با دمای مناسب برای چرت انتخاب کنید. استفاده از ماسک چشم و گوش‌گیر می‌تواند مفید باشد.
زنگ هشدار: چه زمانی چرت زدن مشکل‌ساز می‌شود؟
اگرچه چرت نیمروزی برای بسیاری مفید است، اما در برخی شرایط می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر باشد:
- اگر به چرت‌های طولانی و مکرر نیاز دارید، ممکن است نشان‌دهنده کم‌خوابی شبانه یا اختلالات خواب باشد.
- اگر پس از چرت‌های طولانی همچنان احساس خستگی می‌کنید، ممکن است نیاز به بررسی پزشکی داشته باشید.
- چرت‌زدن می‌تواند برای افراد مبتلا به بی‌خوابی مضر باشد، زیرا ممکن است خواب شبانه را بیشتر مختل کند.
راهکارهای عملی برای چرت‌زدن مؤثر
- قبل از چرت کافئین مصرف کنید: نوشیدن قهوه بلافاصله قبل از چرت می‌تواند مفید باشد، زیرا کافئین حدود ۲۰-۳۰ دقیقه پس از مصرف اثر می‌کند و به بیداری هوشیارانه کمک می‌کند.
- حالت نیم‌نشسته: اگر امکان دراز کشیدن کامل نیست، چرت در حالت نیم‌نشسته نیز می‌تواند مؤثر باشد.
- تنفس عمیق: پیش از چرت، چند دقیقه تنفس عمیق می‌تواند به آرامش و خواب سریع‌تر کمک کند.
چرت نیمروزی زمانی که به درستی و به اندازه انجام شود، می‌تواند یک ابزار قدرتمند برای بهبود عملکرد و سلامت باشد. با این حال، مهم است که به نیازهای فردی خود توجه کنیم و اگر چرت‌زدن به یک ضرورت همیشگی تبدیل شده، ممکن است نیاز به بررسی الگوی خواب شبانه داشته باشیم. در نهایت، چرت نیمروزی می‌تواند هم راه نجات باشد و هم زنگ هشدار - این ما هستیم که باید با آگاهی از نیازهای بدن خود، تشخیص دهیم کدامیک است.
