گفت و گوی اختصاصی چهره ماندگار ریاضیات با خبرگزاری دانا؛
امروزه بسیاری از پدیده هایی که ما روزانه با آن سروکار داریم بر اساس علم ریاضیات ساخته شده اند به همین دلیل ریاضیات نه تنها پایه تمام این پیشرفت هاست بلکه عمومی کردن این علم نیز بیش ازهرزمان دیگری احساس می شود اما چرا اغلب ما حتی از اسم ریاضی هم واهمه داریم و موقع امتحان از این درس برای خودمان یک غول بی شاخ و دم می سازیم، اصلا راهکار علمی وجود دارد که ما بتوانیم ازدست استرس شب امتحان ریاضی رهایی پیدا کنیم؟درحال حاضر جایگاه علم ریاضیات در کشورمان چگونه است؟
دکترعلیرضا مدقالچی،چهره ماندگار ریاضیات سال 89، استاد پایه 40 دانشکده علوم ریاضی وکامپیوتر دانشگاه خوارزمی درگفت و گو با خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا(داناخبر) گفت:اگر نگاهی به تاریخ بشر بیندازیم ،درمی یابیم که ریاضیات به اندازه تاریخ بشر قدمت دارد یعنی از زمانی که شمارش آغاز شده مسایل ریاضی به تدریج از کاربردهای ساده مانند شمارش، جمع، تفریق و ضرب آغاز و تا حل مسایل پیچیده و دشوارتر ادامه پیدا کرده است.اگرازیک منظرعالی ترهم به این مساله نگاه کنیم و علم ریاضیات را به عنوان مدل سازی پدیده های گوناگون در نظر بگیریم،می بینیم که امروزه علاوه بر پدیده های فیزیکی این مدل سازی به مسایل زیست شناختی،اقتصادی و سایر پدیده های اجتماعی و طبیعی تسری پیدا کرده است.همچنین دنیای امروزی محصولات پیشرفته ای همچون رایانه ها، تلفن همراه و وسایل الکترونیکی را به کار می گیرد که کل دنیای اطراف ما را فرا گرفته اند و از ساختار های ریاضیات مجرد نشات گرفته اند. همه اینها از پشوانه ریاضی برخوردارند.
زیبایی های علم ریاضیات
وی تصریح کرد: زیبایی های خاصی هم در این علم نهفته است، بخشی از زیبایی آن مربوط به هنراست. مثلا تاریخ نشان می دهد که در طی قرون،هنرمندان و آثارشان تحت تاثیر ریاضیات قرار گرفته اند و زیبایی اثرشان به آگاهی آنها از این دانش بستگی داشته است. در نتیجه می توان گفت تمامی علوم به نحوی وابسته به ریاضیات هستند و از آن استفاده می کنند.
این چهره ماندگار با اشاره به ضعف علم ریاضیات کشورمان نسبت به دوران های پیشین گفت:ايران درگذشته به عنوان يكى از قطب هاى علمى جهان محسوب می شد اما متاسفانه طی قرن های گذشته به علت اينكه گذرزمان بستر ساز حوادث و پيامدهاى ناگوار بوده،همواره دچار چالش های اجتماعی بوده ایم و تغییر و تحول ها وسیاست های حاکم برخی از دوران تاریخ باعث ایجاد وقفه ای طولانی دراین روند شده است. درنتيجه ساليان سال كار جدى در زمينه توليد علم در کشورمان انجام نشد. این عوامل باعث شد تا پیشرفت علم به ویژه ریاضی دچار چالش شود و از جایگاه علمی خود تنزل کند و به نوبه خود باعث عقب ماندگى كشورمان در توليد علم شود و آسيب هاي جدی به بدنه توليد و ترويج علم وارد شود.
ریاضیات ایران برقله پرتاب قرار دارد
دکتر مدقالچی درخصوص جایگاه کنونی علم ریاضیات درکشور افزود:خوشبختانه با تاسیس دانشگاه ها و متعاقب آن، انجمن ریاضی در سال 1350، تشکیل دانشگاه هاي متعدد در استان ها و با ایجاد دوره های کارشناسی ارشد و تقویت دانشگاه ها، به ویژه ایجاد دوره های دکتری در بعد از انقلاب و توجه ویژه به چاپ مقاله، این روند رو به بهبودی رفته و اینک می توان گفت که وضعیت رياضيات ايران، بالفعل و بالقوه مناسب است و رياضيات ايران بر سكوي پرتاب قرار گرفته است.ارتقای رتبه علمی، تولید مقالات، کسب مدال های ریاضی در المپیادها و مسابقات بین المللی گواه این مطلب است. به نظرم استحقاق ارتقا به رتبه 4 را داریم و کسب این رتبه با شرایط فعلی برای کشور ما رتبه بسیار مطلوبی است.
واهمه از درس ریاضیات
وی به واهمه اغلب دانش آموزان از درس ریاضی اشاره کرد و گفت:واهمه دانش آموزان از درس ریاضی دلایل گوناگوني دارد. نخست باید به این نکته توجه کرد که اگر هر شخصی به هر بخشی از دانشی علاقمند باشد، می تواند در آن بخش رشد کند اما به دلیل اینکه ماهیت رشته ریاضی مجرد است، باید کسانی که علاقه وافری به این رشته دارند، به این رشته ورود پیدا کنند. دوم اینکه در رشته ریاضی دو ماهیت مجرد وملموس و نیاز روزانه مانند کارکردن با ابزار الکترونیکی که دایما ذهن را درگیر می کنند، وجود دارد. شاید این دو گانگی باعث پدید آمدن یک نوع درک بدی از مفاهیم ریاضی در دانش آموزان شود.
وی با تاکید به راهکارهای اجرایی این طرح گفت:بعضی از این مفاهیم از دوران کودکی مانند بزرگی و کوچکی اشیاء یا شمارش اعداد فرا گرفته می شوند. اگر ما بتوانیم مفاهیم ریاضی را آنگونه که در طول تاریخ تکوین داده شده است، آموزش دهیم، مقدار زیادی از این واهمه ها کاسته می شود. البته تحقق این امر هم مهارت معلم در آموزش و هم شیوه درست آموزش و ابزارهای لازم برای این امر را می طلبد زیرا مفاهیم ریاضی به یک باره به وجود نیامده اند. مثلا اگر اعداد را در نظر بگیریم این اعداد به تدریج در طول تاریخ تکوین یافته اند و به صورت مجرد درآمده اند. حال اگر بخواهیم به صورت مجرد این مفاهیم را تعریف کنیم این امر مستلزم ایجاد واهمه خواهد شد.
میدان دو طرفه تدریس
مدقالچی تصریح کرد:همچنین باید ریاضیات را با تمرین یاد گرفت یعنی ریاضیات مدام با تکرار و تمرین آموزش داده شود. متاسفانه آموزش های کنونی حاکم در سیستم آموزشی به صورت متکلم وحده بودن معلم است.حل و اثبات مسایل به تنهایی از سوی معلم باعث می شود که هیچ فضایی برای دانشجو و دانش آموز فراهم نشود تا آنان پیرامون این مسایل تفکر کنند، بالطبع اعتماد به نفس یادگیرندگان نیزکاهش خواهد یافت اما اگر میدان این تدریس دو طرفه باشد و فضای لازم برای تفکر فراهم شود و این احساس در دانش آموز یا دانشجو ایجاد شود که می تواند مسایل را از ساده ترین آنها شروع کند، به تدریج در آنان اعتماد به نفس ایجاد خواهد شد و از یادگیری درس ریاضیات لذت خواهند برد.
وی با تاکید بر ضرورت عمومی کردن درس افزود:با توجه به اهميت رياضيات به عنوان بخش مهمي از علوم پايه و تاثير آن در زندگي فردي و اجتماعي برای بالا بردن قدرت خلاقيت و تقويت ذهن بايد درس رياضيات را عمومي کرد. براي عمومي كردن اين رشته، نيازمند سرمايه گذاري جدي و برنامه ريزي های سنجیده و جذب افراد کارآزموده و با استعداد در سیستم آموزش و پرورش هستیم زیرا معلمان ریاضی باید معلومات کافی داشته باشند و از شیوه های آموزش صحیح نیز به خوبی مطلع باشند. افراد باید در انتخاب رشته خود دقت کنند و اگرعلاقمند به رشته ریاضی هستند و استعداد دارند به این رشته وارد شوند تا این استعدادها در آنان پرروش داده و شکوفا شود تا به نیروهای کارا تبدیل شوند./پایان پیام
