فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سبک زندگی ؛ شستشوی معده فرآیندی است که محتویات معده از طریق آن تخلیه می شود. بیش از 200 سال است که برای خارج کردن سم از معده از این روش استفاده می شود.
شستشوی معده برای افرادی که سم بلعیده یا مصرف بیش از اندازه دارو ، الکل و ... داشته اند ، استفاده می شود. هم چنین برای تمیز کردن دستگاه گوارش قبل از عمل جراحی ، ارزیابی استفراغ خونی و کاهش دمای بدن بیماران مبتلا به گرما زدگی نیز کاربرد دارد.
کاربرد ها
جلوگیری از جذب مواد مسموم کننده
از آن جایی که در اکثر موارد مسمومیت از طریق خوردن صورت می گیرد ، لذا اول باید از طریق ایجاد استفراغ یا شستشوی معده ، مواد خورده شده را تخلیه کرد و سپس با استفاده از برخی مواد نظیر زغال فعال شده ،از جذب سموم از سطح دستگاه گوارش جلوگیری کرده و در نهایت با تجویز داروی مسهل دفع آن ها را از دستگاه گوارش سرعت بخشید.
تخلیه معده در موارد زیر ممنوع است :
مسمومیت با نفت و ترکیبات اصلی
تشنج.، کاهش هوشیاری یا کما
مسمومیت با مواد سوزاننده ی قلیایی یا اسیدی
اختلالات انعقاد خون
اختلالات مربوط به ساختار بدن یا اعمال جراحی بزرگ شکم
شستشوی معده در کنار مزایا ، عوارض و خطراتی هم دارد که در ادامه به گوشه ای از آن اشاره می کنیم:
پارگی مری
پارگی مری عارضه ای کشنده ولی نادر است و در بیمارانی که هنگام کار زیاد تقلا می کنند ، بیشتر اتفاق می افتد .لذا باید قبل از لوله گذاری از آرام بخش استفاده شود.
پس از پارگی مری بیمار از درد قفسه ی سینه شکایت نموده و به سرعت علائم شوک ( تعریق ، رنگ پریدگی ، افزایش تعداد ضربان قلب و کاهش فشار خون ) در وی ظاهر می شود.
اقدامات پرستاری
از شستشوی بی مورد معده خودداری شود.
حتی الامکان سوند هایی با انتهای گرد استفاده شود.
سوند ها قابل انعطاف و به اندازه کافی سفت باشند تا به راحتی از مری عبور کنند.
لوله چرب شود.
از وارد کردن فشار هنگام گذاشتن لوله به مری اجتناب گردد.
استنشاق محتویات معده
این عارضه بیشتر بیماران بیهوش را درگیر می کند. دراین حالت به دلایل مختلفی مواد غذایی وارد مجاری تنفسی شده و عوارض و واکنش های متعددی را به دنبال دارد.
اقدامات پرستاری
بیمار را نیمه نشسته در حالی که سر کمی به جلو خم شده باشد قرار داده و به هیچ وجه بیمار را نخوابانید.
از دادن شربت اپیکا به بیماری که احتمال دارد به سرعت بی هوش شود خودداری کنید.
قبل از شستشوی معده دستگاه مکنده را آماده کنید.
در صورت ضعیف شدن رفلکس سرفه قبل از شستشوی معده با گذاشتن لوله تراشه راه هوایی را حفظ کنید.
قبل از در آوردن لوله معده آن را با تاکردن مسدود کنید.